Kollektif şirket ortaklarından birinin ölümü halinde, şirkete yeni bir ortak alınması durumda vergisel yükümlülükler hk.

Özelge: Kollektif şirket ortaklarından birinin ölümü
halinde, şirkete yeni bir ortak alınması durumda vergisel
yükümlülükler hk.
Sayı: 
B.07.4.DEF.0.03.10.00-GVK.MUK.852-4
Tarih: 
09/03/2012
 
T.C.
AFYONKARAHİSAR VALİLİĞİ
Defterdarlık Gelir Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.4.DEF.0.03.10.00-GVK.MUK.852-4 09/03/2012
Konu : Kollektif şirket vergisel yükümlülükler  
 
            İlgi dilekçenizde; 5 ortaklı ... vefat ettiği, kalan 4 ortakla şirketin faaliyetine devam edildiği
ve şirkete yeni bir ortak alınmak istendiği, kollektif şirket ortaklarının payına düşen kazançları için
kendi adlarına geçici vergi ve yıllık gelir vergisi beyannamesi verdikleri belirtilerek, ölen ortağın
ölüm tarihine kadarki kıst dönem kazancının varislerce ne zaman beyan edilmesi gerektiği ve
elektronik ortamda beyanın mümkün olup olmadığı, ölüm tarihinin içerisinde bulunduğu döneme
ilişkin geçici vergi beyannamesi verilip verilmeyeceği, şirkete yeni ortak alınmadan önce ve
alındıktan sonraki dönemlerin ayrı ayrı kıst dönemler olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği
hususlarında görüş talep edilmektedir.
            Bilindiği üzere, Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinin birinci fıkrasında; her türlü
ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiş; bu maddenin üçüncü
fıkrasında ise, kollektif ortaklıklarda ortakların, adi veya eshamlı komandit ortaklıklarda komandite
ortakların ortaklık karından aldıkları payların şahsi ticari kazanç hükmünde olduğu hükme
bağlanmıştır.
            Aynı Kanunun "Yıllık beyannamenin verilmesi" başlıklı 92 nci maddesinde, ölüm halinde
yıllık beyannamenin ölüm tarihinden itibaren 4 ay içerisinde verileceği hükmüne yer verilmiştir.
            Anılan Kanununun Mükerrer 120 nci maddesinin birinci fıkrasında, kazançları basit usulde
vergilendirilenler hariç olmak üzere, ticari kazanç mükellefleri ve serbest meslek erbabının cari
vergilendirme döneminin gelir vergisine mahsup edilmek üzere, ilgili hesap döneminin üçer aylık
kazançları üzerinden geçici vergi ödemekle yükümlü oldukları belirtilmiş, hesaplanan geçici
verginin üçer aylık dönemi izleyen ikinci ayın onuncu günü akşamına kadar bağlı olunan vergi
dairesine beyan edileceği ve onyedinci günü akşamına kadar ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
            Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 12 inci maddesinde ölüm halinde
mükelleflerin ödevlerinin, mirası reddetmemiş kanuni ve mansup mirasçılarına geçeceği, ancak
mirasçılardan herbirinin ölünün vergi borçlarından miras hisseleri nispetinde sorumlu olacakları;
"Ölüm halinde sürenin uzaması" başlıklı 16 ncı maddesinde, vergi kanunlarında hüküm bulunmayan
hallerde ölüm dolayısıyla mirasçılara geçen ödevlerin yerine getirilmesinde bildirme ve beyanname
verme sürelerine 3 ay ekleneceği; aynı Kanunun 164 üncü maddesinde ise ölümün işi bırakma
hükmünde olduğu hükme bağlanmıştır.
            Öte yandan konu ile ilgili olarak yayınlanan 217 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin
"4.10. İşi Bırakan veya Tasfiyeye giren mükellefler" başlıklı bölümünde; "59. Geçici vergi
beyannamesinin verilme süresinden önce aynı dönemi içeren gelir veya kurumlar vergisi
beyannamesinin verilmesi halinde, bu dönem için ayrıca geçici vergi beyannamesi verilmeyecektir."
açıklamalarına yer verilmiştir.            Bu açıklamalar çerçevesinde, 14/08/2010 tarihinde vefat eden mükellefin 2010/III. dönemi
geçici vergi beyannamesinin verilme süresine Vergi Usul Kanununun 16 ncı maddesi hükmü
gereğince 3 ay eklenecek olup, 2010 takvim yılına ait yıllık gelir vergisi beyannamesinin bu süreden
önce verilecek olması nedeniyle mükellef adına 2010/III. dönemi geçici vergi beyannamesi
verilmeyecektir.
            Şahıs şirketlerinde sahibin veya ortaklardan birinin ölümü halinde, ölüm tarihi itibariyle
bilanço çıkarılması ve bu bilançoya göre ölen ortağa isabet eden kazancın ölen ortağın payına
düşen kısmının dört aylık süre içinde mirasçılar tarafından beyanı gerekmektedir. Buna göre,
14/08/2010 tarihinde vefat eden murisin, bu tarihe kadarki kıst dönemde gerçekleştirilen ticari
faaliyetine ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin mirasçılarca ölüm tarihinden itibaren dört ay
içerisinde  verileceği tabiidir.
            Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun Mükerrer 257 nci maddesinin
Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden 346 ve 376 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri
ile Gelir ve Kurumlar Vergisi beyannamelerini hiçbir hadle sınırlı olmaksızın elektronik ortamda
gönderme zorunluluğu getirilmiştir. Elektronik ortamda verilen beyannamelerin kanuni
sürelerinden sonrada elektronik ortamda kabul edilebilmesine ilişkin teknik yapı oluşturulmuş
olmakla birlikte, ölen ortak için mirasçıları tarafından verilecek kıst dönem beyannamesinin
elektronik ortamda teknik yapının izin vermemesi nedeniyle kağıt ortamında ilgili vergi dairesine
verilmesi gerekmektedir.
            Öte yandan, mirasçıların kendilerine intikal eden ortaklık hisselerini diğer mirasçılara veya
başka kimselere satmak suretiyle elden çıkarmaları halinde doğan kazancın değer artış kazancı
olarak vergilendirileceği, kollektif şirkete ortak olarak faaliyeti sürdürmeleri halinde, gelir vergisi
mükellefiyetinin tesis edilerek, intikal tarihinden yıl sonuna kadar olan süre içinde elde edilen
kazancın kendi adlarına normal beyan döneminde beyan edileceği, faaliyete devam eden ortakların
kazançlarının ise Gelir Vergisi Kanununun 92 inci maddesi kapsamında genel hükümler
çerçevesinde beyan edileceği tabiidir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.