Komisyoncunun satıcı adına müşteriden kendi POS cihazıyla yapacağı tahsilatta düzenlenecek belge ve tevkifat yapılıp yapılamayacağı ile kendisine ait
Özelge: Komisyoncunun satıcı adına müşteriden kendi POS
cihazıyla yapacağı tahsilatta düzenlenecek belge ve tevkifat
yapılıp yapılamayacağı ile kendisine ait aracın satışında
uygulanacak KDV oranı hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-1136
Tarih:
23/03/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-1136 23/03/2012
Konu : Komisyoncunun satıcı adına müşteriden kendi POS
cihazıyla yapacağı tahsilatta düzenlenecek belge ve
tevkifat yapılıp yapılamayacağı ile kendisine ait
aracın satışında uygulanacak KDV oranı.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, araç alım satım işi ile iştigal ettiğiniz belirtilerek,
vergi mükellefi olmayan kişilerden yapılan araç alımlarında gider pusulası düzenlenip
düzenlenmeyeceği, düzenlenmesi halinde tevkifat yapılıp yapılmayacağı ile vergi mükellefi olmayan
kişilere ait araçların satışında Kurumunuza ait POS cihazının kullanılması halinde düzenlenecek
faturada komisyon tutarına yer verilip verilmeyeceği hususlarında Başkanlığımız görüşü talep
edilmektedir.
GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94'üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve
müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler,
vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek
gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço
veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri
nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat
yapmaya mecbur oldukları hüküm altına alınmış olup anılan fıkranın 13 numaralı bendinde esnaf
muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemelerden hangi
oranlarda tevkifat yapılacağı belirlenmiştir.
Bu madde hükmünden de anlaşılacağı üzere, esnaf muaflığı kapsamı dışında kalan, diğer bir
ifade ile vergi mükellefi olmayan kişilere yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapılması
gerekmemektedir.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1/1'inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai,
zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi
olduğu hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, katma değer vergisi oranları, KDV Kanunu'nun 28'inci maddesinin verdiği
yetkiye dayanılarak yayımlanan 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesine ekli I sayılı
listede yer alan teslim ve hizmetler için % 1, II sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 8,
bu listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler için % 18 olarak tespit edilmiştir. Söz konusu Bakanlar Kurulu Kararnamesine ekli I sayılı listenin 9'uncu sırasına göre, Türk
Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 tarife pozisyonundaki binek otomobilleri ve esas itibarıyla insan
taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlardan kullanılmış olanlarının teslimi % 1 oranında
KDV'ye tabidir.
Buna göre;
- 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesine ekli I sayılı listenin 9'uncu sırasına
istinaden 87.03 tarife pozisyonunda yer alan binek otomobillerinden kullanılmış olanlarının
satışında % 1 oranında KDV uygulanması gerekmektedir. 87.03 tarife pozisyonunda yer almayan
araçların satışında ise %18 oranında KDV hesaplanacaktır.
- Söz konusu araçların satışında, satıcının gerçek usulde KDV mükellefi olmaması halinde,
bu satış KDV'ye tabi olmayacaktır.
- Başkasına ait binek otomobillerin satışında teslim satıcı ile aracı arasında gerçekleşmekte
olup bu satışlara aracılık edilmesi nedeniyle komisyon vb. adlar altında alınan bedel % 18 oranında
KDV'ye tabi olacak ve komisyoncu tarafından beyan edilecektir.
Diğer taraftan, 83 Seri No'lu KDV Genel Tebliği uyarınca komisyoncuya ait POS cihazı
kullanılmak suretiyle kredi kartıyla tahsil edilerek banka hesabına geçen, ancak doğrudan aracılık
hizmeti verilen şahıs veya firmalara aktarılan mal ve/veya hizmet bedellerinin, aracı firma
tarafından ilgili döneme ait katma değer vergisi beyannamesinin "Kredi Kartı ile Tahsil Edilen
Teslim ve Hizmet Bedelleri" satırında beyan edilmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede, "Kredi Kartı ile Tahsil Edilen Teslim ve Hizmet Bedelleri" ile katma değer
vergisi beyanları arasındaki uyumsuzluğun vergi dairesince sorulması durumunda, farklılığın
aracılık hizmeti verilen şahıs veya kurum adına aracı firmaya ait POS cihazı kullanılmak suretiyle
kredi kartı ile tahsil edilen mal ve/veya hizmet bedellerinden kaynaklandığı izah gerekçesi olarak
belirtilebilecektir.
Öte yandan, POS cihazıyla yapılan tahsilatlar hakkında 60 Seri No'lu Katma Değer Vergisi
Sirküleri'nin 7.2.'nci bölümünde gerekli açıklamalar yapılmış bulunmaktadır.
VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 227'nci maddesinde, bu Kanun'da aksine hüküm
olmadıkça bu Kanun'a göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait
kayıtların tevsikinin mecburi olduğu, 231'inci maddesinin 5 numaralı bendinde faturanın, malın
teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği hükme
bağlanmış olup aynı Kanun'un 229-242'nci maddelerinde de bu Kanun'a göre düzenlenmesi ve
alınması gereken vesikalara ait hükümler yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un 234'üncü maddesinde ise tüccarların, vergiden muaf esnafa yaptırdıkları
işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza
ettirecekleri gider pusulasının vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmünde olduğu
hüküm altına alınmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, noter satış senedinin Vergi Usul Kanunu'nda yer
alan vesikalardan biri olmaması nedeniyle, vergi mükellefiyeti olmayan kişilerden yapmış olduğunuz
taşıt alımlarınızı gider pusulası ile belgelendirmeniz gerekmektedir.
Kurumunuzun, vergi mükellefi olmayan kişilere ait araçların alım satımına aracılık etmesi
nedeniyle sadece komisyon adı altında sağladığı ve kredi kartı ile tahsil ettiği gelirler için hizmetin
yapıldığı tarihten itibaren yedi gün içinde komisyon faturası düzenlemesi ve aracılık bedeli
üzerinden hesaplanacak bu tutarın Kurumunuz tarafından beyan edilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.