Kongre organizasyonunun organizasyon firmasına yaptırılması halinde derneğe ait iktisadi işletme oluşup oluşmayacağı hk.

Özelge: Kongre organizasyonunun organizasyon firmasına
yaptırılması halinde derneğe ait iktisadi işletme oluşup
oluşmayacağı hk.
Sayı: 
38418978-125[2-12/5]-416
Tarih: 
23/03/2012
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : 38418978-125[2-12/5]-416 23/03/2012
Konu : Kongre organizasyonunun organizasyon firmasına  
yaptırılması halinde derneğe ait iktisadi işletme oluşup
oluşmayacağı
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Aralık 2012'de düzenlemeyi planladığınız "...
Kongresi"ne derneğinizin bilimsel katkıda bulunacağı, kongrenin iki yılda bir yapılacağı, kongre
organizasyonunun anlaşacağınız bir firma tarafından yapılacağı, organizasyonla ilgili faturalarının
bu firma tarafından düzenleneceği, yatırımların ve harcamaların da bu firma üzerinden yapılacağı,
kongre gelirlerinin bir kısmının bu firma tarafından derneğinize bağış olarak ödeneceği belirtilerek,
söz konusu tutarın bağış olarak kabul edilip edilemeyeceği ve vergilendirmenin nasıl yapılacağı
hususunda Başkanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.
            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi ile
dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler vergi mükellefiyeti kapsamına alınmış olup, aynı
Kanunun 2 nci maddesinin beşinci fıkrasında da dernek veya vakıflara ait ve tabi olup faaliyetleri
devamlı bulunan sermaye şirketi ve kooperatif statüsünde bulunmayan ticari, sınai ve zirai
işletmelerin iktisadi işletme olduğu; altıncı fıkrasında ise dernek veya vakıflara ait iktisadi
işletmelerin kazanç amacı gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında
bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış
sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği; mal veya
hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması, kâr edilmemesi veya kârın kuruluş
amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi niteliğini değiştirmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
            3/4/2007 tarih ve 26482 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi
Genel Tebliğinin "Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler" başlıklı (2.4) bölümünde iktisadi
işletmenin tanımı içinde yer alan ve devamlı olarak yapılan ticari, sınai veya zirai faaliyetten söz
edebilmek için bu işletmenin tedavül ekonomisine katılması, başka bir ifadeyle işletmede üretilen
veya alınan malların veya verilen hizmetin bir bedel karşılığı satılmış olması gerektiği, aksi halde
diğer unsurlar var olsa dahi bir iktisadi işletmenin varlığından söz edilemeyeceği ifade edilmiştir.
            İktisadi işletmenin belirgin özellikleri; bağlılık, devamlılık ve faaliyetin ticari, sınai veya zirai
bir mahiyet arz etmesidir. Diğer bir anlatımla iktisadi işletmenin unsurları, ticari faaliyetin de temel
özelliklerinden olan, bir organizasyona bağlı olarak piyasa ekonomisi içerisinde bedel karşılığı mal
alım-satımı, imalatı ya da hizmet ifaları gibi faaliyetlerdir.
            Kanun, bu gibi halleri tek tek saymak yerine, dernek ya da vakıf tarafından piyasa ekonomisi
içerisinde icra edilen tüm iktisadi faaliyetleri kapsama almıştır. Dernek veya vakfa ait bir iktisadi
işletmenin varlığından söz edilebilmesi için iktisadi işletmenin;
            • Dernek veya vakfa ait veya bağlı olması (ait olma, sermaye bakımından; bağlı olma iseidari bakımdan bağlılığı ifade eder),
            • Sermaye şirketi veya kooperatif şeklinde kurulmamış olması,
            • Ticari, sınai veya zirai alanda devamlı olarak faaliyette bulunması
            gerekmektedir.
            Devamlılık unsuru, bir hesap dönemi içinde aynı veya ayrı faaliyet alanlarında ticari mahiyet
arz eden işlemlerin birden fazla yapılmasını ifade etmektedir. Aynı hesap döneminde tek işlem
nedeniyle ticari faaliyetin devamlılık unsurunun oluştuğunu kabul etmek mümkün olmamakla
birlikte, faaliyetin organizasyon gerektirmesi veya amacının ticari olması durumunda devamlılık
unsurunun varlığı kabul edilir.
            Ticari organizasyon, sermaye tahsisi, işyeri açılması, personel istihdamı, ticaret siciline
kaydolmak gibi unsur ve şartlardan tümü veya bir kısmı yerine getirilmek suretiyle belirli şekilde
kurulmuş olacaktır. Bu takdirde bu organizasyon içinde bir takvim yılında veya iki veya üç yılda tek
bir işlem yapılmış olsa dahi ticari faaliyetin varlığı kabul edilecektir.
            Örneğin; aynı vergilendirme döneminde birden fazla veya birden fazla vergilendirme
döneminde periyodik olarak, ticari bir organizasyon çerçevesinde çay, yemek, tiyatro, kermes,
konser gibi faaliyetlerin düzenlenmesi ve bu faaliyetlerden dolayı gelir elde edilmesi nedeniyle
oluşacak olan iktisadi işletme için kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi gerekecektir.
            Yapılan işlemlerin ticari mahiyet arz etmemesi durumunda, devamlı bir ekonomik faaliyet
söz konusu olmayacaktır. Ayrıca, gönüllülük esasında karşılıksız olarak yapılan ayni ya da nakdi
yardımlar bağış olarak kabul edileceğinden, bir taahhüt veya hizmet karşılığı olarak yapılan
ödemelerin (bağış adı altında olsa dahi) bağış olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
            Özelge talep formunuz ekinde yer alan ancak tarafların imzası bulunmayan "... Günleri
Sözleşmesi"nin tetkikinden; sözleşmenin derneğiniz ile ... A.Ş. arasında düzenlendiği, adı geçen
firmanın kongrenin organizasyonundan münhasıran sorumlu olduğu, kongre gelirlerinin tamamının
organizatör firma hesabına yatacağı ve tüm giderlerin bu firma tarafından yapılacağı, sponsor
firmalardan elde edilecek gelirlere ilişkin faturaların organizatör firma tarafından düzenleneceği,
organizatör firma ile derneğinizin karşılıklı mutabakatı ile oluşturulan gelir ve gider bütçeleri
sonucu oluşturulacak kâr/zararın taraflar arasında vergiler düşüldükten sonra %85'inin
derneğinize, %15'inin de organizatör firmaya kalacağı, özelge talep formunda ise söz konusu
tutarın derneğinize bağış olarak aktarılacağının belirtildiği anlaşılmıştır.
            Yukarıda yer verilen hükümler ve açıklamalar uyarınca, derneğiniz tarafından
gerçekleştirilecek kongre organizasyonu işinin ticari mahiyet arz etmesi nedeniyle derneğinize
bağlı iktisadi işletme oluşacak ve kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis ettirilecektir. Diğer yandan
anılan şirket tarafından derneğinize bağış adı altında aktarılması öngörülen tutarlar için iktisadi
işletmeniz tarafından fatura düzenlenmesi gerektiği ise tabiidir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergiiçin gecikme faizi hesaplanmayacaktır.