Konut yapı kooperatifinde KDV uygulamaları ve kurumlar vergisi yönünden vergilendirilmesi hk..

Özelge: Konut yapı kooperatifinde KDV uygulamaları ve
kurumlar vergisi yönünden vergilendirilmesi hk..
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.17-831
Tarih: 
05/03/2012
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.17-831 05/03/2012
Konu : Konut yapı kooperatifinde KDV uygulamaları ve kurumlar  
vergisi yönünden vergilendirilmesi.
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; konut yapı kooperatifinizin konut teslimleri için
fatura düzenleyip düzenlemeyeceği, söz konusu teslimlere ilişkin katma değer vergisi (KDV)
hesaplanıp hesaplanmayacağı, hesaplanan KDV çıkması halinde bu vergiden, daha önce gider veya
maliyet unsuru olarak değerlendirilen yüklendiğiniz KDV lerin indirim konusu yapılıp yapılmayacağı
ve kurumlar vergisi beyannamesinde kar/zarar matrah tahakkukunun olup olmayacağına ilişkin
Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır. 
             KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 4 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının (k) bendinde;"
Tüketim ve taşımacılık kooperatifleri hariç olmak üzere, ana sözleşmelerinde sermaye üzerinden
kazanç dağıtılmaması, yöneti kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek
akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklarla iş görülmesine (yapı kooperatiflerinin
kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse için bir iş yeri veya konut elde etmeleri
ortak dışı işlem sayılmaz.) ilişkin hükümler bulunup, bu hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu
kayıt ve şartlara ek olarak kuruluşundan inşaatın bitim tarihine kadar yönetim ve denetim
kurullarında, söz konusu inşaat işlerini kısmen veya tamamen üstlenen gerçek kişilerle tüzel kişi
temsilcilerine veya Kanunun 13 üncü maddesine göre bunlarla ilişkili olduğu kabul edilen kişilere
veya yukarıda sayılanlarla işçi ve işveren ilişkisi içinde bulunanlara yer vermeyen ve yapı ruhsatı ile
arsa tapusu kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olan yapı kooperatifleri "nin kurumlar
vergisinden muaf olacağı hüküm altına alınmıştır.
            Konuyla ilgili olarak 03.04.2007 tarih ve 26482 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 1 seri
no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "4.13 Kooperatifler" başlıklı bölümünde konu hakkında
detaylı açıklamalara yer verilmiştir.
            Yapılan incelemede kooperatifinizin 1/1/2009 yılından itibaren kurumlar vergisi mükellefi
olduğu ve bu tarihten itibaren mükellefiyetle ilgili ödevlerini yerine getirmesi gerektiği tespit
edilmiştir.
             KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
            3065 Sayılı KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai
faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetler KDV'ye tabi bulunmaktadır.
            Aynı Kanunun 17/4-k maddesinde ise konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut
teslimlerinin KDV den müstesna olduğu hüküm altına alınmış, ancak söz konusu Kanun hükmü
3/7/2009 tarihinden geçerli olmak üzere 5904 sayılı Kanunun 13/b maddesiyle yürürlüktenkaldırılmıştır. Ancak 5904 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle 3/7/2009 tarihinden itibaren geçerli
olmak üzere KDV Kanununa eklenen geçici 28 inci maddede; "Bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten önce bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatiflerince üyelerine yapılan konut
teslimleri katma değer vergisinden müstesnadır." hükmüne yer verilerek, 3/7/2009 tarihinden önce
bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimleri KDV den
istisna edilmiştir.
            Konuya ilişkin olarak 113 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin "Konut Yapı Kooperatiflerinin
Üyelerine Konut Teslimlerinde KDV Uygulaması" başlıklı (A/4) bölümünde; "5904 sayılı Kanunun
yayımlandığı 3/7/2009 tarihinden itibaren bina inşaat ruhsatını almış olan konut yapı kooperatifleri
tarafından, üyelerine yapılacak konut teslimleri, söz konusu konutlar için belirlenen oranlarda
KDV'ye tabi tutulacaktır. Dolayısıyla, 3/7/2009 tarihinden itibaren bina inşaat ruhsatı alan konut
yapı kooperatifleri adına, bina inşaat ruhsatının alındığı tarihten itibaren KDV mükellefiyeti tesis
edilecek, vergiye tabi işlemleri bulunmasa dahi sözü edilen konut yapı kooperatifleri tarafından
takvim yılının üçer aylık dönemleri itibariyle KDV beyannamesi verilecektir." açıklamalarına yer
verilmiştir.
            Öte yandan KDV Kanununun; 29/1 inci maddesinde mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi
işlemler üzerinden hesaplanan KDV den, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin
kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri
vesikalarda gösterilen KDV'nin indirebileceği, 29/2 nci maddesinde ise, indirimli orana tabi işlemler
dolayısıyla yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV tutarlarının Bakanlar Kurulunca tespit
edilecek sınırı aşan kısmının yılı içinde vergilendirme dönemleri itibariyle mahsuben, yılı içinde
mahsuben iade edilemeyen tutarların da izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden ya da
mahsuben iadesi imkânı getirilmiştir.
            İade uygulamalarına ilişkin usul ve esaslar 74, 76, 82, 85, 99, 101, 105, 106 ve 107 Seri
No.lu KDV Genel Tebliğlerinde belirtilmiştir.
             Bunun yanında konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimine ilişkin olarak 60
no.luı KDV Sirkülerinin 8.2.2. bölümünde gerekli açıklamalar yapılmıştır. 
           Buna göre, Kooperatifinizin 3/7/2009 tarihinden önce bina inşaat ruhsatı almış olması
halinde üyelerinize yapacağınız konut teslimleri KDV Kanununun geçici 28 inci maddesine göre
KDV den istisnadır. 3/7/2009 tarihinden sonra bina inşaat ruhsatı almış olmanız halinde ise
üyelerinize yapacağınız 150 m² ye kadar konut teslimlerinde %1 oranında, 150 m² nin üstündeki
konut teslimlerinde ise %18 oranında KDV hesaplanması gerekmektedir.
            Kooperatifinizin bina inşaat ruhsatını 3/7/2009 tarihinden sonra almış olması halinde inşaat
ruhsatının alındığı tarih itibariyle kooperatif adına KDV mükellefiyeti tesis ettirilmesi
gerekmektedir.
            Kooperatifinizce indirimli oranda KDV uygulanarak teslim edilen konutlarla ilgili olarak
yüklendiğiniz KDV nin indirimi mümkün olup, indirim yoluyla gideremediğiniz KDV Kanunun 29/2
nci maddesi ve yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde yılı içerisinde mahsuben, yılı içinde mahsuben
iade edilemeyen kısmı da izleyen yılda nakden veya mahsuben iade edilebilecektir.
            Ayrıca KDV mükellefiyetinin tescilinden önce Kooperatifiniz tarafından yapılan giderlere
ilişkin ödenen ve kurumlar vergisinde gider veya maliyet olarak dikkate alınan KDV nin ilgili kayıt
ve beyanların düzeltilmesi şartıyla indirim hesaplarına alınması ve indirimli orana tabi işlemlere
ilişkin iade hesabına dahil edilmesi mümkün bulunmaktadır.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.