Konut yönetimi tarafından başkan, üye ve denetçilere yapılan ödemelerde tevkifat ve asgari geçim indirimi uygulaması hk.

Özelge: Konut yönetimi tarafından başkan, üye ve
denetçilere yapılan ödemelerde tevkifat ve asgari geçim
indirimi uygulaması hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.16.01-120[61-11/4]-989
Tarih: 
11/11/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-120[61-11/4]-989 11/11/2011
Konu : Konut yönetimi tarafından başkan, üye ve denetçilere  
yapılan ödemelerde tevkifat ve asgari geçim indirimi
uygulaması
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunda; ... Konut Yönetimi olarak, yönetim kurulu başkan ve
üyeleri ile denetçilere ödenmesi kararlaştırılan huzur hakkı tutarlarından kesinti yapılıp
yapılmayacağı ile söz konusu ödemelerin ücret olarak değerlendirilmesi durumunda birbirinden
farklı statülerdeki üyeler için asgari geçim indirimi uygulanıp uygulanmayacağı hususlarında görüş
talep edilmektedir.
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde;
            "Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen
para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
            Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans,
aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez."
            hükmüne yer verilmiş olup, aynı maddenin 4 üncü bendinde ise; Yönetim ve denetim
kurulları başkanı ve üyeleriyle tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan
para, ayın ve menfaatlerin de ücret olarak vergilendirileceği hüküm altına alınmıştır.
            Yine aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında; "Kamu idare ve müesseseleri,
iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar,
dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini
beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî
işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine
mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar." hükmü yer almakta olup, aynı fıkranın birinci bendinde
de; hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden
(istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre gelir vergisi  tevkifatı yapılacağı
hüküm altına alınmıştır.
            Öte yandan, kişilerin bazı amaçlarla birleşerek meydana getirdikleri ve kendilerinden ayrı
bağımsız bir  şahsiyeti olan teşekküller genel olarak "sair kurum" olarak tanımlanmaktadır.
Dolayısıyla, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu hükümlerine göre kurulan "Site Yöneticiliği"nin vergi
tevkifatı yapma zorunluluğu bulunan kişi ve kurumların belirtildiği 94 üncü madde içeriğinde yer
alan "sair kurum" olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.            Diğer taraftan, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 34 üncü maddesinde yönetici tarif
edildikten sonra, 35-38 inci maddelerinde bunların görevleri ve sorumlulukları belirtilmiş; 40 ıncı
maddesinde ise;
             "Yönetici yönetim planında veya kendisiyle yapılan sözleşmede bir ücret tayin edilmemiş
olsa bile kat maliklerinden uygun bir ücret isteyebilir.
            Kat malikleri kurulu, kat malikleri arasından atanmış yöneticinin normal yönetim giderlerine
katılıp katılmayacağı, katılacaksa, ne oranda katılacağını kararlaştırır. Bu yolda, bir karar
alınmamış ise, yönetici yönetim süresince kendisine düşen normal yönetim giderlerinin yarısına
katılmaz."
            hükmü yer almıştır.
            Buna göre, yönetici ve denetçilerin kat malikleri dışından seçilmesi halinde, kendisine
yönetim planında ya da sözleşmede saptanan ücret ödemesinin, gerçek ücret olarak kabul edilerek
vergilendirilmesi gerekmektedir. Ancak, yönetici ve denetçilerin kat malikleri arasından seçilmesi
halinde, bunlara yönetim giderlerine katılmaması şeklinde sağlanan menfaatler, yukarıda belirtilen
görev ve sorumlulukların külfeti ve bu görevin yerine getirilmesinde yapılması gerekli olan
masrafların karşılığı niteliğinde olması nedeniyle, bunların vergilendirilmemesi gerekmektedir. Kat
malikleri arasından seçilen yöneticilere yönetim giderlerinin üstünde bir ödeme yapılması halinde
ise, fazla kısmın ücret olarak vergilendirilecektir.
            Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu'nun 32 nci maddesinde;
             "Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır.
            Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi
kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının;
mükellefin kendisi için % 50'si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10'u,
çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5'idir.
Gelirin kısmî döneme ait  olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet
eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103
üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla
bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın
fazla olması halinde iade yapılmaz.
            ..."
            hükmüne yer verilmiştir.
           Asgari geçim indirimi uygulamasına ilişkin açıklamalar 265 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğinde yapılmış olup, söz konusu Tebliğde; asgari geçim indirimi uygulamasından ücretleri
gerçek usulde vergilendirilen gerçek kişilerin yararlanabilecekleri, Gelir Vergisi Kanununun 61 inci
maddesi kapsamında değerlendirilen ücret geliri elde edenlerin, örneğin sosyal güvenlik
destekleme primi ödemek suretiyle çalışanlar ile kurumların yönetiminde görevli olanların da genel
hükümlere göre asgari geçim indiriminden yararlanacakları, ücretlerinden gelir vergisi tevkifatı
yapılmayanların asgari geçim indirimi uygulamasından yararlanamayacakları, ayrıca birden fazla
işverenden ücret alınması halinde (emekli maaşı hariç) asgari geçim indirimi uygulamasının en
yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirileceği belirtilmiştir.
            Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; yönetimini üstlendiği ve tevkifat uygulamasında
"sair kurum" olarak değerlendirilen site yöneticiliklerine bağlı olarak çalıştırılan ve kat malikleri
arasından seçilen yönetici ve denetçilere yönetim giderlerine katılmama oranında yapılan ödemeler
gerçek ücret olarak kabul edilmediğinden gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmayacak olup, gelir
vergisi tevkifatına tabi olmayan bu ödemelere asgari geçim indiriminin de uygulanması söz konusu
olmayacaktır.            Ancak, aynı kişilere yönetim giderlerinin üzerinde bir ödeme yapılması durumunda fazladan
yapılan ödemenin veya anılan kişilerin kat malikleri dışından seçilmesi halinde bu kişilere yapılan
ödemenin tamamı ücret olarak değerlendirilmesi ve Gelir Vergisi Kanunu'nun 61, 94, 103 ve 104
üncü maddeleri kapsamında gelir vergisi  tevkifat yapılarak durumlarına göre asgari geçim indirimi
uygulanması gerekmektedir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.