kredi sözleşmesine istinaden makine ve teçhizat finansmanı için kullanılacak kredilerde BSMV istisnası

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

 

 

 

 

Sayı

:

E-64597866-180-18065

15.10.2021

Konu

:

Şirket ve banka arasında düzenlenen genel mahiyetli kredi sözleşmesine istinaden makine ve teçhizat finansmanı için kullanılacak kredilerde BSMV istisnası

 

         

 

 

 

İlgi

:

… tarihli özelge talep formunuz.

 

 

İlgide kayıtlı özelge talep formunun ve eklerinin incelenmesinden;

 

-Bankanızın müşterisi olan … Şirketi ile … İli … İlçesinde 7 MW kapasiteli rüzgâr enerjisine dayalı elektrik üretim santralinin kurulması projesinin finanse edilmesi için kredi genel sözleşmesi imzalandığı,

 

-Rüzgâr türbin parçalarının oldukça karmaşık, büyük ölçekli üretim gerektiren ve pahalı makineler olması sebebiyle önce üretici firmalara sipariş verildiği akabinde firmaların üretime başladığı, bu kapsamda … Şirketinin türbin jeneratör ve diğer parçalarını tedarik ettiği … ve aynı firmanın Türkiye'de kurulmuş olan … A.Ş. firmalarına hitaben Bankanızca … tarihinde … Euro ithalat akreditifi ve … tarihinde … Euro tutarında teminat mektubu düzenlendiği ve tedarikçi firmanın üretimine başladığı, parçaların üretim sürecinin peyderpey tamamlanıp teslim edildiği ve buna mukabil ödemelerinin yapılması nedeniyle firmaya bu ödemelerini yapmak üzere dilimler halinde nakdi krediler kullandırıldığı,

 

-Firmanın sanayi sicil belgesini … tarihinde aldığı, bu tarihten sonra sadece … tarihinde … TL tutarında kullandırılmış bir kredi dilimi bulunduğu, sanayi sicil belgesinin alındığı … tarihinden önceki 4 ayı kapsayan süre zarfında (… tarihinden sonra) firmaya … tarihinde … TL, … tarihinde … TL, … tarihinde … TL, … tarihinde … TL, … tarihinde … TL olmak üzere 5 dilim kredi kullandırıldığı,

 

-Ayrıca, söz konusu firmanın … tarih ve … sayılı Yatırım Teşvik Belgesi (YTB)'nin bulunduğu, anılan teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen yatırım tamamlanmış olmasına karşın  tamamlama vizesinin henüz yapılmadığı, (vize başvurusunun … ayı içerisinde yapılacağı bilgisinin verildiği),

 

-Bankanızın uygulamasında yatırım kredileri sözleşmesinin, hak ediş belgesi, açık veya kapalı fatura ibrazına istinaden yapılmakta olduğu, özelikle yurt dışından tedarik edilecek makine teçhizat için öncelikle akreditif veya teminat mektubu kredisi kullandırıldığı, işin ilerleyişi doğrultusunda nakdi yatırım kredileri kullandırılarak ilgili gayri nakdi kredilerden risk düşümünün yapılabilmekte olduğu,

 

-Ölçek olarak büyük olan, tedarik edilen birden fazla makine teçhizatın farklı tarihlerde montajı ve kurulumu uzun zamana yayıldığından, ilgili yatırım kapsamında kullandırılan kredilerin tarihleri ile krediye konu makine teçhizatın faturalarının kesildiği tarihler arasında uzun süreli farklılıklar oluşabildiği, bunun yanında aynı proforma fatura tahtında farklı tarihlerde kredi kullandırımları yapılabildiği, tedarik edilen makine teçhizatın tamamı krediye konu edilmediğinden kullandırılan kredi tutarları ile fatura tutarları arasında da birebir tutara dayalı eşleştirme yapılmasının mümkün olmayabileceği, dolayısıyla firma özelinde yatırımın niteliği gereği kredi kullandırılan tarihler ile krediye konu makine teçhizatın faturalarının kesildiği tarihler arasında 90 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinde aranan süre kısıtlarının sağlanmasının mümkün olamayabileceği

 

hususlarından bahisle, … tarihinde kurulan ve yatırımın başladığı tarihe kadar faaliyette bulunmayan, … tarihinde sanayi sicil belgesi almış olan … Şirketinin gerçekleştirdiği rüzgâr enerjisi santrali yatırımı için tedarik etmiş olduğu makine teçhizatın finansmanı amacı ile Bankanızca kullandırılan ve detayları (kredi kullandırım tarihi, ilgili kullandırıma tekabül eden makine teçhizat fatura/proforma fatura tarihleri) yazınızın ekinde yer alan Kredi Kullandırım Çizelgesinde belirtilen kredilerin, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (z) bendinde düzenlenen banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) istisnasına konu edilip edilemeyeceği hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.

 

6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında, banka ve sigorta şirketlerinin 10.06.1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların BSMV'ye tabi olduğu hükmü, 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği hükmü yer almaktadır.

 

Aynı Kanunun 29 uncu maddesinin (z) bendinde, 17.04.1957 tarihli ve 6948 sayılı Sanayi Sicili Kanununa göre sanayi sicil belgesini haiz sanayi işletmelerince münhasıran imalat sanayinde kullanılmak üzere alınan makine ve teçhizatın finansmanı için bu işletmeler tarafından kullanılan krediler dolayısıyla lehe alınan paraların BSMV'den istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.

 

Konu hakkında 90 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinin;

 

-"İstisnadan yararlanabilecek sanayi işletmeleri" başlıklı 5 inci maddesinde; "Sanayi sicil belgesini haiz olmak koşuluyla gerçek veya tüzel kişilik bünyesinde faaliyette bulunan tüm sanayi işletmeleri, münhasıran imalat ve üretim faaliyetlerine ilişkin alacakları yeni (kullanılmamış) makine ve teçhizatın finansmanı için kullandıkları krediler dolayısıyla istisnadan faydalanabilecektir."

 

-"İstisna kapsamında kredi kullanılarak alınabilecek makine ve teçhizat" başlıklı 6 ncı maddesinde;

 

"(1) İstisnadan yararlanabilmek için, makine ve teçhizatın münhasıran imalat ve üretim işlerinde kullanılabilecek mahiyette olması gerekmektedir. Bu kapsamda imalat ve üretimle doğrudan ilgisi olmayan büro malzemeleri, demirbaşlar, trafik tescil kuruluşlarınca tescil edilen taşıt araçları vb. makine ve teçhizat kapsamına girmez.

 

...

 

(3) Bir bütün halinde teslimi teknik olarak mümkün olmadığı için parçalar halinde alınan ve işletmede kurulumu ve montajı gerçekleştirilen makine ve teçhizat dolayısıyla kullanılan krediler istisna kapsamındadır."

 

-" İstisna uygulaması" başlıklı 7 nci maddesinde ise;

 

"(1) İstisna kapsamında kredi kullanmak isteyen sanayi işletmelerinin, sanayi sicil belgesi ile makine ve teçhizat alımına ilişkin proforma fatura veya kredi başvuru tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturasının birer örneğini kredi kullanılacak finans kuruluşuna ibraz etmesi gerekmektedir.

 

(2) Yeni kurulan ve henüz sanayi sicil belgesi almamış olan sanayi işletmeleri ile sanayi sicil belgesinde yer almayan bir imalat ve üretim alanında faaliyette bulunacak sanayi işletmelerince imalat ve üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere alınan yeni makine ve teçhizatın finansmanı için kullanılan krediler dolayısıyla da kredinin kullanıldığı tarihten itibaren istisnadan yararlanılabilmesi mümkündür. Bu şekilde istisna kapsamında kredi kullanmak isteyen işletmelerin, makine ve teçhizat alımına ilişkin proforma fatura veya kredi başvuru tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturası ile işletmenin kuruluşuna ya da üretim değişikliğine dair Ticaret veya Esnaf Sicil Gazetesinin birer örneğini kredi kullanılacak finans kuruluşuna ibraz etmesi gerekmektedir. Ancak, bu şekilde kullanılan kredilerde, istisnanın baştan itibaren geçerli sayılabilmesi için ilk defa alınacak sanayi sicil belgesinin veya üretim konusu değişikliğini içeren yeni sanayi sicil belgesinin bir örneğinin, her halükarda kredinin kapandığı tarihi aşmamak kaydıyla, kredi kullanım tarihinden itibaren dört ay içinde kredi kullanılan finans kuruluşuna ibraz edilmesi gerekmektedir.

 

(3) İstisna kapsamında kredi kullanan sanayi işletmeleri, alınan makine ve teçhizatın işletme aktifine kaydedildiğini gösteren yasal defter kaydının; kredi başvurusunda proforma fatura kullanan işletmeler ise ayrıca makine ve teçhizat alımına ilişkin satış faturasının birer örneğini kredi kullanım tarihinden itibaren bir ay içinde ilgili finans kuruluşuna ibraz etmekle yükümlüdür. Bununla birlikte, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından çıkarılan ve 25.10.2014 tarihli ve 29156 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan SGM 2014/11 sayılı Sanayi Sicil Tebliğinin 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca sanayi sicil kaydı için kapasite raporu istenen işletmelerce (halen sanayi sicil belgesini haiz olarak faaliyette bulunduklarına veya sanayi sicil belgesi için ilk defa başvurduklarına bakılmaksızın) istisna kapsamında kullanılan kredi ile alınan makine ve teçhizatın bulunduğu kapasite raporunun bir örneğinin, her halükarda kredinin kapandığı tarihi aşmamak kaydıyla, dört ay içinde ilgili finans kuruluşuna ibraz edilmesi gerekmektedir. Anılan Tebliğin 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca sanayi sicil kaydı için kapasite raporu istenmeyen işletmelerden ise ayrıca kapasite raporu aranmaz.

 

...

 

(6) İlgili finans kuruluşu, işletme tarafından sunulan belgelerin doğruluğunu kontrol ettikten sonra istisna kapsamında kredi kullandırabilecek olup, kredi kullanım tarihinden itibaren lehe alınan paralara (faiz, komisyon, masraf vs.) banka ve sigorta muameleleri vergisi istisnası uygulanacaktır." açıklamalarına yer verilmiştir.

 

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (z) bendinde düzenlenen istisnadan sanayi sicil belgesini haiz olmak koşuluyla tüm sanayi işletmeleri, münhasıran imalat ve üretim faaliyetlerine ilişkin alacakları yeni (kullanılmamış) makine ve teçhizatın finansmanı için kullandıkları krediler dolayısıyla faydalanabileceğinden, yatırım teşvik belgesi sahibi Bankanız müşterisinin söz konusu istisnadan yararlanabilmesi, her halükarda kredinin kapandığı tarihi aşmamak kaydıyla 2012/1 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğin 23 üncü maddesi gereğince yapılacak yatırımın tamamlanmasına ilişkin vize tarihinden itibaren 90 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinde belirtilen belge (fatura, sanayi sicil belgesi, kapasite raporu) ve sürelere ilişkin şartlara riayet edilmesi kaydıyla mümkündür. Bununla birlikte, şirketin yatırıma yeni başlamış olması şartıyla 2007 yılında kurulmuş olmasının istisna uygulamasına bir etkisi bulunmamaktadır.

 

Bu bağlamda, ilgide kayıtlı özelge talep formunuza konu yatırım teşvik belgesi sahibi … Şirketinin, yatırım tamamlama vize tarihinden önce … tarihinde sanayi sicil belgesi almış olduğu dikkate alındığında, söz konusu tarihten önce kullanmış olduğu makine ve teçhizat alımlarının finansmanı için kullandığı krediler bakımından istisnanın uygulanması, bu belgenin Bankanıza alındığı tarihten itibaren dört ay içinde ibraz edilmiş olması ve bahsi geçen Tebliğde yer alan diğer belge ve süre şartlarına (makine ve teçhizat alımına ilişkin kredi başvuru tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturasının ibraz edilmiş olması, kredi başvurusunda proforma fatura kullanıldı ise ayrıca makine ve teçhizat alımına ilişkin satış faturasının birer örneğinin kredi kullanım tarihinden itibaren bir ay içinde ibraz edilmiş olması gibi şartlara) uyulmuş olmasına bağlı olarak mümkün bulunmaktadır.

 

Diğer taraftan, adı geçen şirketin kredi başvurusunda proforma fatura kullanılması ve aynı proforma fatura kapsamında birden çok kredi kullandırılması durumunda, söz konusu istisnanın uygulanabilmesi için, Bankanızca kullandırılan her bir kredi tutarı ile fatura tutarlarının eşleştirilmesi gerekmektedir.

 

Öte yandan, aynı şirketin Bankanızdan yeni makine ve teçhizat alımlarının finansmanı dışında (inşaat işleri, kablolama işleri ve benzeri) kullanmış olduğu krediler içinse bahsi geçen istisnadan yararlanabilmesi mümkün değildir.

 

Bilgi edinilmesini rica ederim.