Kumaş, çömlek ve taş üzerine yapılan resim çalışması, pirinç tel ve levhalarından takı ve obje yapımı, iğne oyası, yazma kenarı, çeşitli örtü ve Türk

Kumaş, çömlek ve taş üzerine yapılan resim çalışması,
pirinç tel ve levhalarından takı ve obje yapımı, iğne oyası,
yazma kenarı, çeşitli örtü ve Türk işi sanatı ile yapılan
ürünler
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.16.01-120[18-17/31]-244519
Tarih: 
22/07/2019
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : 38418978-120[18-17/31]-244519 22.07.2019
Konu : Kumaş, çömlek ve taş üzerine yapılan 
resim çalışması, pirinç tel ve
levhalarından takı ve obje yapımı,
iğne oyası, yazma kenarı, çeşitli örtü
ve Türk işi sanatı ile yapılan ürünler
 
 
 
 
İlgi :20/10/2017 tarihli özelge talep formunuz.
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, kumaş, çömlek ve taş üzerine yapılan resim çalışması, tel ve
levhaları şekillendirerek takı ve obje yapımı, iğne oyası, yazma kenarı, çeşitli örtü ve Türk işi sanatı
çalışmaları yaptığınız ve bu çalışmalarınızın Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından eser olarak
kabul edildiği belirtilerek, söz konusu çalışmalarınızdan dolayı, Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu
maddesinde yer alan esnaf muaflığından veya aynı Kanunun 18 inci maddesinde yer alan serbest
meslek kazanç istisnasından yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşü
talep edilmektedir.
I- SERBEST MESLEK KAZANCI YÖNÜNDEN:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci ve 66 ncı maddelerine göre, her türlü serbest meslek
faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancı ve serbest meslek faaliyetini mutad meslek
halinde ifa edenler de serbest meslek erbabıdır.
Aynı Kanunun 18 inci maddesinde, "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr,
bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale,
bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video
band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet
ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota
halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve
temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.
...Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle
ödenecek vergiye şümulü yoktur." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, özelge talep formunun ekinde yer alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları
Genel Müdürlüğünden alınan 23/05/2017 tarih ve 103418 sayılı yazıda, resim, pirinç işlemeciliği,
iğne oyası, ipek boyama ve Türk işi sanatı alanındaki çalışmalarınızın 5846 sayılı Fikir ve Sanat
Eserleri Kanunu hükümlerine göre güzel sanat eseri niteliği taşıdığı anlaşılmıştır. 
Buna göre, kumaş üzerine yapılanlarda dahil olmak üzere resim çalışmalarınız (seri üretim olmadan
ve baskı tekniği kullanılmadan sadece resim çalışması işi yapılması) dolayısıyla elde edeceğiniz
hasılata münhasır olmak üzere, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde yer alan istisnadan
faydalanmanız mümkün bulunmaktadır. Ayrıca, 224 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde de
belirtildiği üzere, söz konusu istisna kapsamında bulunan çalışmalarınızın tevkifat yapmak
mecburiyetinde olanlarca satın alınması halinde, tarafınıza yapılacak ödemelerden gelir vergisi
tevkifatı yapılacağı ve istisna kapsamında kalan bu kazançlarınız için beyanname verilmeyeceği,
diğer kazançlar için beyanname  durumunda ise bu kazançlarınızın beyannameye dâhil
edilmeyeceği tabiidir.
Öte yandan serbest meslek erbabının, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesi uyarınca
işe başlamayı vergi dairesine bildirme, 172 ve 210 uncu maddeleri uyarınca serbest meslek kazanç
defteri tutma, 236 ncı maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatları için
serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır.
Buna göre, serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenlerin, 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun  yukarıda  belirtilen  hükümlerinde  yer  alan  yükümlülükleri  yerine  getirmesi
gerekmektedir. Ancak, konuya ilişkin olarak 224 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nde,
münhasıran Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde belirtilen türden faaliyetlerde bulunan ve
eserlerini sadece aynı Kanunun 94 üncü maddesinde belirtilen kişi veya kurumlara teslim eden
serbest meslek erbabından isteyenlerin, defter tasdik ettirme ve tutma ile belge düzenleme
zorunluluklarının kaldırıldığı açıklanmıştır.
Bu çerçevede, söz konusu faaliyetinizi mutad meslek halinde ifa etmeniz ve istisna kapsamındaki
eserlerinizi Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılanlar dışındakilere de satmanız
halinde, 213 Sayılı Kanunun 153, 172, 210 ve 236 ncı maddeleri uyarınca işe başlama bildiriminde
bulunma, serbest meslek kazanç defteri tutma ve serbest meslek makbuzu düzenleme
mecburiyetiniz bulunmaktadır.
 Diğer taraftan, pirinç tel ve levhaları şekillendirerek takı ve obje yapımı, iğne oyası, yazma kenarı,
çeşitli örtü ve Türk işi sanatı alanındaki çalışmalarınız ile çömlek ve taş üzerine yapılan resim
çalışmalarınız, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren herhangi bir eser grubu
içinde yer almadığından, bu faaliyetleriniz dolayısıyla anılan maddede yer alan istisnadan
faydalanmanız mümkün bulunmamaktadır.
II- VERGİDEN MUAF ESNAF YÖNÜNDEN:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Vergiden Muaf Esnaf" başlıklı 9 uncu maddesinde, "Ticaret ve
sanat erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar gelir vergisinden muaftır.
...
6. Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak
üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal
ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamûlleri, kırpıntı deriden üretilen
mamûller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça,
yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi
ürünleri işyeri açmaksızın (7162 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle eklenen ibare Yürürlük;
30.1.2019) veya yıl içinde gerçekleştirilen satış tutarı, ilgili yıl için geçerli olan asgari ücretin yıllık
brüt tutarından fazla olmamak üzere, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanlar.Bu ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticarî, ziraî veya meslekî faaliyetleri dolayısıyla
gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes,
festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması
muaflıktan faydalanmaya engel değildir.
...
8. Bu Kanunun 47 nci maddesinde yazılı şartları haiz olanlardan kendi ürettikleri ürünleri satanlara
münhasır olmak üzere el dokuma işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve
ahşap oyma işleri, kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu
taşı işçiliği, çarıkçılık, yemenicilik, oyacılık ve bunlar gibi geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan
ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulunanlar.
...
Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde Gelir Vergisine tabi olanlar ile yukarıda
sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar esnaf
muaflığından faydalanamazlar.
...
Bu muaflığın 94 üncü madde uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur." hükmü yer
almaktadır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapacaklar sayılmış olup, aynı
maddenin (13/a) numaralı bendinde, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (6) ve (8) numaralı
bentlerinde yer alan emtia bedelleri veya bu emtianın imalinde ödenen hizmet bedelleri üzerinden
(2012/3322 sayılı B.K.K uyarınca) % 2 oranında tevkifat yapılacağı belirtilmiştir.
Konu ile ilgili olarak yayımlanan 283 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "2.2. Geleneksel,
kültürel, sanatsal değeri olduğu ve kaybolmaya yüz tuttuğu belirlenen meslek kollarında faaliyette
bulunanlarla ilgili esnaf muaflığının kapsamı" başlıklı bölümünde;
"Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına 6322 sayılı Kanunla eklenen (8)
numaralı bent hükmü uyarınca;
El dokuma işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve ahşap oyma işleri,
kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu taşı işçiliği,
çarıkçılık, yemenicilik, oyacılık ve bunlar gibi geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve
kaybolmaya  yüz  tutan  meslek  kollarında  faaliyette  bulunanlar  esnaf  muaflığından
yararlanacaklardır.
Anılan meslek kollarında faaliyette bulunanların söz konusu muafiyetten yararlanabilmeleri için
Gelir Vergisi Kanununun 47 nci maddesinde yazılı basit usule tabi olmanın genel şartlarını topluca
taşımaları ve münhasıran kendi ürettikleri ürünleri satmak suretiyle faaliyette bulunmaları
gerekmektedir.
Öte yandan, söz konusu meslek kollarında; devamlı veya arızi olarak, işyeri açılarak, motorlu araç
kullanılarak, yardımcı işçi veya çırak çalıştırılarak faaliyette bulunulması muafiyetten yararlanmaya
engel teşkil etmeyecektir.
Ancak, söz konusu meslek kollarında aşağıdaki şekilde faaliyette bulunulması halinde ise
muafiyetten yararlanılması mümkün değildir:
-Ticari işletmelere ait malları mutat olarak veya belli aralıklarla satanlar ile kendi ürettikleri
ürünlerle birlikte başkalarına ait ürünleri de satanlar,
-Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde faaliyette bulunanlar,-Ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisine tâbi olanlar."
açıklamasına yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde;
- Gelir Vergisi Kanununun 47 nci maddesinde yazılı basit usule tabi olmanın genel şartlarını
taşımanız ve sadece kendi ürettiğiniz ürünleri satmanız kaydıyla,  aynı Kanunun 9 uncu maddesinin
birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde sayılan geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve
kaybolmaya yüz tutan meslek kolları arasında yer alan iğne oyası ve yazma kenari faaliyetiniz
dolayısıyla esnaf muaflığından yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.
- Tel ve levhaları şekillendirerek takı ve obje yapımı, çeşitli örtü ve Türk işi sanatı alanındaki
çalışmalarınız ile çömlek ve taş süsleme çalışmalarınız Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin
birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde yer alan geleneksel meslekler arasında sayılmadığından,
anılan bent kapsamında esnaf muaflığından faydalanmanız mümkün bulunmamaktadır. Ancak, bu
çalışmalarınızın, herhangi bir işyeri açılmaksızın, pazar takibi yapılmaksızın ve ticari, zirai, mesleki
faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri kermes, festival,
panayır gibi yerler haricinde satılması halinde, Gelir Vergisi Kanunun 9 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (6) numaralı bendi uyarınca esnaf muaflığından yararlanabileceğiniz tabiidir.
Ayrıca, söz konusu ürünlerin internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satmanız halinde, yıl
içinde gerçekleştirilen satış tutarının ilgili yıl içinde geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarını
aşmaması kaydıyla muafiyetten faydalanmanız mümkün bulunmaktadır. İnternet ve benzeri
elektronik ortamlar üzerinden yıl içerisinde yaptığınız satışların ilgili yılda geçerli olan asgari
ücretin yıllık brüt tutarını geçmesi halinde ise, muafiyetiniz kaybedilecek ve izleyen takvim yılı başı
itibarıyla adınıza gelir vergisi mükellefiyeti tesis edilecektir.
 Diğer taraftan,  söz konusu ürünleri Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi veya
kuruluşlara satmanız durumunda, bu satış karşılığında tarafınıza yapılacak ödemeler üzerinden
anılan maddenin (13) numaralı bendi uyarınca gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
    
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.