Kurslarda görevlendirilen eğitici personelin vergilendirilmesi hk.

Özelge: Kurslarda görevlendirilen eğitici personelin
vergilendirilmesi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-94-31-301
Tarih: 
22/04/2010
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-94-31-301 22/04/2010
Konu : 2010-GVK-94-31  
 
İlgide kayıtlı dilekçenizde, Vakfınızın ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi numaralı mükellefi
olduğu, turizm sektörüne çeşitli şekillerde hizmet verecek eleman yetiştirmek üzere kurslar
düzenlediği ve bu kurslarda eğitici olarak görev verilen kişilere yapılacak ödemelerin vakfınızca
karşılandığı belirtilerek, yapılan bu ödemeler dolayısıyla düzenlenecek belgeler ve vergilendirmeye
ilişkin hususlarda Başkanlığımızdan görüş talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, "Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine
bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil
edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun 65 inci maddesinde ise "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar
serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi
nam ve hesabına yapılmasıdır."  hükmü yer almıştır.
Yine aynı Kanunun 94 üncü maddesinde kimlerin hangi ödemeler üzerinden tevkifat yapmak
zorunda oldukları belirlenmiş olup, anılan maddenin birinci fıkrasının 1 numaralı bendinde, hizmet
erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup, ücret sayılan ödemelerden (istisnadan
faydalananlar hariç) 103 ve 104 üncü maddelere göre, 2 numaralı bendinde de yaptıkları serbest
meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (noterlere serbest meslek
faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler hariç); 18 inci madde kapsamına giren serbest meslek
işleri dolayısıyla yapılanlardan %17, diğerlerinden %20 oranında tevkifat yapılacağı belirtilmiştir.
  Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 234 üncü maddesinde, "Birinci ve ikinci sınıf
tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek
erbabının ve çiftçilerin:
...
3. Vergiden muaf esnafa; yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia içinde tanzim edip işi
yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından
verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satankimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.
Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi
yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlariyle soyadlarını (Tüzel kişilerde
unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana
veya malı satana tevdi olunur.
(Ek : 30/12/1980 - 2365/37 md.) Gider pusulaları, seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir."
denilmiş, 236'ncı maddesinde de "Serbest meslek erbabı,mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü
tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek,
müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 238 inci maddesinde ise "İşverenler her ay ödedikleri ücretler için (Ücret bordrosu)
tutmaya mecburdurlar. Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf olan ücretlerle diğer ücret
üzerinden vergiye tabi hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri için bordro tutulmaz.
Ücret bordrolarına en az aşağıdaki malumat yazılır.
1. Hizmet erbabının soyadı, adı; ücretin alındığına dair imzası veya mührü (Ücretin ödenmesinde
ayrıca makbuz alan iş verenlerin tutacakları ücret bordrosuna imza veya mühür konulması mecburi
değildir.);
2. Varsa vergi karnesinin tarih ve numarası;
3. Birim ücreti (Aylık, haftalık, gündelik, saat veya parça başı ücreti);
4. Çalışma süresi veya ücretin ilgili olduğu süre;
5. Ücret üzerinden hesaplanan vergilerin tutarı.
Bordronun hangi aya ait olduğu baş tarafından gösterilir. Bir aya ait bordro ertesi ayın yirminci
gününe kadar hazırlanıp tarihlenerek, müessese sahibi veya müdürü ile bordroyu tanzim eden
memur tarafından imzalanır.
İş verenler ücret bordrolarını, yukarıdaki esaslara uymak şartıyla diledikleri şekilde tanzim
edebilirler." hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Vakfınız tarafından düzenlenen kurslarda görevlendirilen eğitici
personelle Vakfınız arasında herhangi bir hizmet akdi olması veya bu kişilerin Vakfınıza bağlı, emir
ve talimatlarınız doğrultusunda çalışması durumunda yapılan ödemeler ücret kapsamında
değerlendirilecek olup, bu ödemeler için ücret bordrosu düzenlenmesi ve yapılan bu ödemeler
üzerinden de Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (1) numaralı bendi gereğince tevkifat
yapılması gerekmektedir.
Diğer yandan, söz konusu eğitici personelin bu faaliyetleri kendi nam ve hesaplarına yapmaları
halinde serbest meslek erbabı olarak değerlendirileceklerinden bu şahısların eğitim faaliyetini
devamlı olarak yapmaları halinde serbest meslek yönünden mükellefiyetlerinin olması
gerektiğinden ödemeler karşılığı serbest meslek makbuzu düzenlemeleri, devamlı olarak
yapmamaları halinde ise bu faaliyetin arızi olarak yapıldığı kabul edileceğinden bunlara yapılacak
ödemeler karşılığında Vakfınızca gider pusulası düzenlenmesi gerekmektedir.
Ayrıca, kendi nam ve hesabına çalışanlardan yapılan ödemeler üzerinden söz konusu kişilerin bu işi
devamlı yapıp yapmadıklarına bakılmaksızın Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (2)
numaralı bendine göre tevkifat yapılacağı tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Gelir İdaresi Grup Müdürü V. 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.