Kurumlar vergisinden muaf olan özel bütçeli kamu kurumunun ÖKC kullanıp kullanamayacağı hk.

Kurumlar vergisinden muaf olan özel bütçeli kamu
kurumunun ÖKC kullanıp kullanamayacağı hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.18.02-105[3100-2015-253]-7670
Tarih: 
24/02/2016
T.C.
GELİR İDARESİ   BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ   DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef   Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : 27575268-105[3100-2015-253]-7670 24/02/2016
Konu : Kurumlar vergisinden muaf olan özel  
bütçeli kamu   kurumunun ÖKC
kullanıp kullanamayacağı hk.
         
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanununun II sayılı cetvelinde yer alan özel bütçeli bir kamu kurumu olduğunuzu, Enstitünüz
bünyesinde, motorlu taşıtlar ile ilgili araç proje ve tip onay işlemleri, ADR kapsamında muayene ve
inceleme hizmetleri ile LPG/CNG'li araçların sızdırmazlık kontrolü faaliyetlerinin gerçekleştirildiği,
verilen bu hizmetler karşılığında fatura düzenlediğinizi belirterek, kurumlar vergisinden muaf olan
Enstitünüzce verilen bu hizmetler karşılığında, işgücü, zaman kaybı gibi nedenlerden dolayı ödeme
kaydedici cihaz kullanılıp kullanılamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir.
            A-KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile
iktisadi kamu kuruluşları kurumlar vergisinin konusu kapsamına alınmış olup, aynı Kanunun 2 nci
maddesinde de Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu idarelerine ve kuruluşlarına ait
veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan sermaye şirketleri ve kooperatifler dışında kalan ticari,
sınai veya zirai faaliyetlerin iktisadî kamu kuruluşu olduğu, bunların kazanç amacı gütmemelerinin,
faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunmasının, tüzel kişiliklerinin olmamasının,
bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmamasının
mükellefiyetlerini etkilemeyeceği, mal ve hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar
olmasının, kâr edilmemesi veya kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi
niteliğini değiştirmeyeceği hükme bağlanmıştır.
            1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin (2.3.1) bölümünde, iktisadi işletmenin
belirlenmesinde iktisadi işletmenin en belirgin özelliğinin bağlılık, devamlılık ve faaliyetin ticari,
sınai veya zirai bir mahiyet arz etmesi olduğu diğer bir anlatımla iktisadi işletmenin unsurlarının
ticari faaliyetin de temel özelliklerinden olan, bir organizasyona bağlı olarak piyasa ekonomisi
içerisinde bedel karşılığı mal alım-satımı, imalatı veya hizmet ifaları gibi faaliyetler olduğu,
Kanunun bu gibi halleri tek tek saymak yerine, dernek veya vakıf tarafından piyasa ekonomisi
içerisinde icra edilen tüm iktisadi faaliyetleri kapsamına aldığı, satılan mal veya hizmete ait bedelin
sadece maliyeti karşılayacak kadar olmasının, kâr edilmemesinin, kârın kuruluş amaçlarına tahsis
edilmesinin iktisadi işletme olma vasfını değiştirmeyeceği ifade edilmiştir.
            Anılan Genel Tebliğin (2.3.1) bölümünün devamında ise  iktisadi kamu kuruluşunun ticari,
sınai veya zirai bir işletme oluşturup oluşturmadığı hususunda, bu Tebliğin "2.4. Dernek veya
vakıflara ait iktisadi işletmeler" bölümünde yapılan açıklamaların dikkate alınması gerektiği
belirtilmiştir.            Kurumunuzun, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun II sayılı cetvelinde
yer alan özel bütçeli bir kamu kurumu olması nedeniyle, bizzat kendisi vergi mükellefi olmayacak
varsa iktisadi kuruluşları vergiye tabi olacaktır.
            Diğer yandan, 22.11.1960 tarih ve 10661 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve yayımı
tarihinde yürürlüğe giren 132 sayılı Türk Standartları Enstitüsü Kuruluş Kanunun 11 inci
maddesinde Türk Standartları Enstitüsünün gelirleri sayılarak; "... Türk Standartları Enstitüsünün
yukarıdaki fıkralarda sayılan gelirleri ve muameleleri ve sahibi bulunduğu gayrimenkulleri her türlü
vergi, resim ve harçtan muaftır."  hükmüne yer verilmiştir.
            Bu itibarla, motorlu taşıtlar ile ilgili araç proje ve tip onay işlemleri, ADR kapsamında
muayene ve inceleme hizmetleri ile LPG/CNG'li araçların sızdırmazlık kontrolü faaliyetlerinin anılan
Kuruluş Kanunu çerçevesinde yerine getirildiği anlaşıldığından, Enstitünüzün söz konusu
faaliyetlerden elde ettiği gelirler dolayısıyla kurumlar vergisinden muaf tutulması gerekmektedir.
Ancak, Enstitünüzün Kuruluş Kanununda yer alan faaliyetler dışında ticari, zirai, sınai faaliyetlerde
bulunması halinde Enstitünüze bağlı iktisadi kamu kuruluşu oluşacağı ve kurumlar vergisi
mükellefiyeti tesis edileceği tabiidir.
            B-3100 SAYILI KANUN YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
            Bilindiği gibi, Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında 3100 Sayılı Kanunun 1/1 maddesinde "Satışı yapılan malları aynen veya
işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren
birinci  ve  ikinci  sınıf  tüccarlar,  bu  Kanuna  göre  ödeme  kaydedici  cihaz  kullanmak
mecburiyetindedirler." denilmektedir.
            213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar,
kazancı basit usulde tespit edilenlerle, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:
            1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;
            2. Serbest meslek erbabına;
            3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara;
            4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
            5. Vergiden muaf esnafa.
            Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak
mecburiyetindedirler.
            Yukarıdakiler dışında kalanların, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde
tesbit edilenlerden ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerden satın aldıkları emtia veya
onlara yaptırdıkları iş bedelinin 50.000.000 lirayı (442 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile
1.1.2015'den itibaren 880, -TL) geçmesi veya bedeli 50.000.000 liradan (442 Sıra No.lu V.U.K Genel
Tebliği ile 1.1.2015'den itibaren 880, -TL) az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi
yapanın fatura vermesi mecburidir." hükmü yer almaktadır.
            Diğer taraftan, 50 Seri No.lu Ödeme Kaydedici Cihaz Genel Tebliğinin "Ödeme Kaydedici
Cihazların Satışı" başlıklı A-1/a bölümünde, ancak perakende satış yapmakla beraber kurumlar
vergisinden muaf olan ve teslimleri katma değer vergisinden istisna olanların, (askeri kantinler vb.)
kurumlarınca düzenlenen ve faaliyet konuları ile neye istinaden vergiden muaf olduklarını belirtir
bir yazıyla birlikte faaliyet gösterdikleri mahallin yetkili bulunduğu vergi dairesinden alacakları
yazıyla ödeme kaydedici cihaz satın alabilecekleri açıklanmıştır.
            206 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin A/5.bölümünde ise; "Perakende
ticaretle uğraşmaları sebebiyle 3100 sayılı Kanuna göre ödeme kaydedici cihaz kullanan kurumlarvergisinden muaf kurumlar, ellerindeki cihazlarını, fiş üzerine "Kurumlar Vergisinden Muaf."
ibaresini yazacak şekilde programlayacaklar veya programlatacaklardır. Söz konusu "Kurumlar
Vergisinden Muaf" ibaresi (Ek: 1 deki örnekte olduğu gibi ödeme kaydedici cihaz fişlerinin
mükellefe ilişkin bilgilerin yer aldığı baş taraftaki bölümünün son satırına yazılacak ve anlaşılabilir
kısaltmalarla gösterilebilecektir.
            Yapılacak program değişikliği, cihaza ait kullanma kılavuzlarından yararlanılarak
mükellefler tarafından veya yetkili teknik personel aracılığıyla cihaz mühürü sökülmeden tuşlarına
basılmak suretiyle … gerçekleştirilecektir." denilmiştir.
            Buna göre, Vergi Usul Kanununa uyarınca birinci ve ikinci sınıf tacir kapsamına girmeyen,
diğer bir ifade ile vergi mükellefi olmadıklarından defter tutma yükümlülükleri de olmayanların
ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır. Ancak mükellef olmamakla
beraber perakende ticaretle uğraşan bazı kamu kurumları (polisevleri, askeri kantinler vb.) faaliyet
gösterdikleri mahallin yetkili bulunduğu vergi dairesinden alacakları yazıyla ihtiyari olarak ödeme
kaydedici cihaz alıp kullanabilmektedirler.
            Bu nedenlerle, yukarıda yapılan açıklamalar ışığında, Kurumunuzun mal satışları veya
hizmet ifalarının belgelendirilmesinde; Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenlenmesi zorunlu olan
hallerde fatura,Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenlenmesi zorunlu olmayan perakende satış
vesikaları ile belgelendirilecek nitelikteki satışlarında ise ödeme kaydedici cihazların kullanılması,
ödeme kaydedici cihazlardan düzenlenecek fişlerin üzerinde "Kurumlar Vergisinden Muaf"
ibaresinin yer alması gerekmektedir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
  
   
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.