Kuryelik faaliyeti kapsamında hizmet alınan taşeron firmalara verilen teknolojik altyapı hizmetin bedellerinin mahsubu hk.
Özelge: Kuryelik faaliyeti kapsamında hizmet alınan taşeron
firmalara verilen teknolojik altyapı hizmetin bedellerinin
mahsubu hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-2044
Tarih:
18/11/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-2044 18/11/2011
Konu : Alt taşeron firmadan alınan hizmet karşılığında
verilen hizmetin vergilendirilmesi.
İlgide kayıtlı dilekçelerinizde, Şirketinizin özel kurum ve kuruluşların Türkiye genelinde
çeşitli posta, evrak, belge, broşür, kredi kartı ve özel kurum ve kuruluşların bir postacı tarafından
taşınarak dağıtabilecek çeşitli promosyon ürünlerinin teslimini yaptığı belirtilerek, taşeronlar
aracılığı ile yapılan dağıtım hizmetlerinin vergilendirilmesinin dağıtım kalite ölçümünü yaparak
(belirlenen esasları dikkate alarak) brüt hizmet tutarından yararlandığı teknolojik sistemin
kendisine düşen payının tenzili, varsa dağıtım prosedürüne uymamanın getirdiği kesintilerinin
yapılmasının Vergi Usul Kanunu ve diğer vergi kanunları açısından uygun olup olmadığı hususu
sorulmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1'inci maddesinin birinci fıkrasında; Türkiye'de
ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin
vergiye tabi olduğu,
4'üncü maddesinin birinci fıkrasında; hizmetin teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı
dışında kalan işlemler olduğu, bu işlemlerin, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal
etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi
yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleşebileceği, ikinci fıkrasında; bir hizmetin
karşılığının bir mal teslimi veya diğer bir hizmet olması halinde bunların her birinin ayrı işlem
olduğu, hizmet veya teslim hükümlerine göre ayrı ayrı vergilendirilecekleri,
10'uncu maddesinin (a) bendinde; vergiyi doğuran olayın, mal teslimi ve hizmet ifası
hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması ile (b) bendinde; malın tesliminden veya hizmetin
yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen
miktarla sınırlı olmak üzere fatura ve benzeri belgelerin düzenlenmesi ile (c) bendinde; kısım kısım
mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir
kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması anında meydana geleceği,
20'nci maddesinin birinci fıkrasında; teslim ve hizmet işlemlerinde verginin matrahının, bu
işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, ikinci fıkrasında; bedel deyiminin malı teslim alan
veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her
ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve
para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade edeceği,
24'üncü maddesinin (c) bendinde, vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile
servis ve benzeri adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerlerin katma değer
vergisi matrahına dahil olduğu, 35'inci maddesinde de malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden
vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri
yapmış olan mükelleflerin bunlar için borçlandığı vergiyi, bu işlemlere muhatap olan mükellefin ise
indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu
vergilendirme dönemi içinde düzelteceği şu kadarki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş
olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesinin şart olduğu,
hükümlerine yer verilmiştir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 6'ncı maddesinin birinci fıkrasıyla kurumlar
vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden
hesaplanacağı belirtilmiş, maddenin ikinci fıkrasıyla da safi kurum kazancının tespitinde Gelir
Vergisi Kanunu'nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun ticari kazancın tarifinin yapıldığı 37'nci maddesinde her
türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmış ve
ticari kazançta vergiyi doğuran olay tahakkuk esasına bağlanmış olup aynı Kanun'un bilanço
esasında ticari kazancın tespiti ile ilgili 38'inci maddesinde, "Bilanço esasına göre ticari kazanç
teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet
farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce;
1-İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir.
2-İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur...." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 229'uncu maddesinde, "Fatura, satılan
emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan
veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır."
231'inci maddenin beşinci fıkrasında; "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten
itibaren azamî yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalarhiç
düzenlenmemiş sayılır."
hükümleri yer almaktadır.
Bu hükümlere göre, dağıtım ve teslimat hizmetlerinin gerçekleştirilmesi aşamasında
Şirketiniz ile acenteler arasında gerçekleşen hizmete ilişkin hizmet bedellerinin karşılıklı olarak
tenzil edilmesi veya mahsuplaşılması ve bu işlemler sonrasında fatura düzenlenmesi şeklinde bir
uygulamanın gerçekleştirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bu nedenle, acentelerden alınan dağıtım ve teslimat hizmetlerine ilişkin acenteler
tarafından tahsil edilmesi gereken bedelin tamamı acentelerin geliri olacağı gibi; acentelerin
dağıtım ve teslimat hizmetlerinin sürdürülmesi için verilen telefon, çağrı, GPS güvenlik
hizmetlerine ilişkin şirketinizin tahsil etmesi gereken bedelin tamamının şirketinizin geliri olacağı
tabiidir.
Şirketinizce taşeron firmalar aracılığı ile Türkiye genelinde verilen kuryelik hizmetinde,
taşeron firmaların Şirketinizin kurmuş olduğu teknolojik altyapıyı kullanarak Şirketinize verdiği
hizmet ile Şirketinizin kurmuş olduğu teknolojik altyapıyı taşerona kullandırması hizmetleri, ayrı
ayrı işlem olduğundan, her bir işlem ayrı ayrı katma değer vergisine tabi bulunmaktadır ve bu
hizmetler için ayrı ayrı hizmeti ifa edenlerce fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Şirketinizin müşteriye verdiği kuryelik hizmetinde, müşterinin aldığı hizmetten çeşitli
nedenlerle memnun kalmaması halinde Şirketiniz adına düzenlenen iade ya da fiyat indirimine
ilişkin faturanın Şirketinizce taşeron firmalara yansıtılması işleminde, ayrıca fatura düzenlenerek
faturada katma değer vergisi hesaplanması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.