Mahkeme kararına istinaden tapuda yapılacak tescil işleminin 5403 sayılı sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında harçtan muaf olup o

Mahkeme kararına istinaden tapuda yapılacak tescil
işleminin 5403 sayılı sayılı Toprak Koruma ve Arazi
Kullanımı Kanunu kapsamında harçtan muaf olup olmadığı
hk.
Sayı: 
13649056-140[123-2016/ÖZE-22]-50
Tarih: 
12/04/2017
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
SAMSUN VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : 13649056-140[123-2016/ÖZE-22]-50 12.04.2017
Konu : 5403 Kanun uyarınca tapu harcı  
muhafiyeti hk.
 
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, Samsun 3. Asliye Hukuk
Mahkemesinin … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararı ile 10/11/1950 tarihinde vefat eden …..'tan intikal
eden ve yapılan kadastro çalışmaları sonucunda 04/09/2007 tarihinde mirasçılar adına tescili
yapılan … İli, … İlçesi, … ve … köyünde bulunan taşınmazların davalılar adına olan tapu kayıtlarının
davacı …'in miras hissesi olan ¼ oranında iptali ve miras payı oranında … adına tapuya kayıt ve
tesciline karar verildiği; söz konusu mahkeme kararına istinaden tapuda yapılacak tescil işleminin
5403 sayılı Kanun kapsamında harçtan muaf olup olmadığı hususunda görüş sorulduğu
anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 57 inci maddesinde "Tapu ve kadastro
işlemlerinden bu kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanları, tapu ve kadastro harçlarına tabidir."
hükmü yer almaktadır.
492 sayılı Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin "I-Tapu işlemleri" başlıklı bölümünün 3/a fıkrasında,
terekeye dahil taşınmaz malların kanuni ve atanmış mirasçılar arasında aynen veya ifrazen
yapılacak taksiminde kayıtlı değer üzerinden nispi harç alınacağı hükme bağlanmıştır.
Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin ilk fıkrasında, özel kanunlarla harçtan muaf tutulan
kişilerle istisna edilen işlemlerden harç alınmayacağı hüküm altına alınmıştır.
5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun 8/I maddesinin son fıkrasında,"Yeter gelirli tarımsal arazilerin mülkiyetinin devri konusunda anlaşmaları durumunda
mirasçılar, bu taşınmazların devri ile ilgili yapılacak işlemlere ilişkin harçlardan ve bu işlemlerle
ilgili düzenlenecek kağıtlara ilişkin damga vergisinden muaftır."
hükmü; geçici 5 inci maddesinde ise, "Bu maddenin yayımı tarihinde mirasçılar arasında henüz
paylaşımı yapılmamış tarımsal arazilerin devir işlemleri, bu maddeyi ihdas eden Kanundan önceki
kanun hükümlerine göre tamamlanır.
Bu maddenin yayımı tarihinden önce tarımsal arazilerin paylaşımına ilişkin olarak açılmış ve
hâlen devam etmekte olan davalarda, bu maddeyi ihdas eden Kanundan önceki kanun hükümleri
uygulanır.
Bu maddenin yayımı tarihinden itibaren iki yıl içinde birinci fıkraya göre yapılacak devir
işlemleri harçlardan müstesnadır. Bu süre Bakanlar Kurulu tarafından iki yıl uzatılabilir." hükmü
yer almaktadır. 28.06.2016 tarihli ve 29756 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 20.06.2016 tarihli ve
2016/8976 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince bu süre 15.5.2018 tarihine kadar uzatılmıştır.
5403 sayılı Kanunun 6537 sayılı Kanunun 15/5/2014 tarihinde yürürlüğe giren 5 inci maddesi
ile eklenen 8/I maddesi, Kanunun yürürlüğe girdiği 15/5/2014 tarihinden sonra gerçekleşen ölümler
sonucu yapılacak olan intikal işlemlerini kapsamakta olup, 15/5/2014 tarihinden sonra gerçekleşen
ölüm nedeniyle elbirliği halinde mülkiyet esaslarına göre intikali yapılmış yeter gelirli tarımsal
arazilerin devri nedeniyle yapılacak işlemlerde, devir konusunda anlaşan mirasçılara terettüp eden
harçların 5403 sayılı Kanunun 8/I maddesi gereğince aranılmaması gerekmektedir.
Diğer taraftan, 6537 sayılı Kanunun yayımı tarihinden önce gerçekleşen ölümlerde, aynı
Kanunun yayımı tarihi itibarıyla henüz paylaşımı yapılmamış (intikali yapılmamış veya elbirliği
mülkiyet esaslarına göre intikali yapılmış) tarımsal arazilerin, maddenin yayımı tarihinden itibaren
iki yıl içinde (bu süre 2016/8976 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 15.5.2018 tarihine kadar
uzatılmıştır) mirasçılara paylı mülkiyet olarak devir işlemlerinde harç istisnası uygulanması;
müşterek mülkiyet esaslarına göre intikali yapılmış tarımsal arazilerin devri nedeniyle yapılacak
işlemlerde ise harç aranılması gerekmektedir.
Buna göre, Samsun 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarihli ve E:..., K:… sayılı kararı uyarınca
10/11/1950 tarihinde vefat eden …'ın mirasının ¼ hissesinin tapu kaydının iptali ile … adına tapuya
kayıt ve tesciline ilişkin işlemlerde; tescil işlemine konu gayrimenkullerden tarımsal arazi
niteliğinde olanları ile ilgili yapılacak tapuya tescil işlemlerinden 5403 sayılı Kanunun geçici 5 inci
maddesi uyarınca harç aranılmaması; tarımsal arazi niteliği bulunmayan taşınmazların tapuya
tescilinden ise 492 sayılı Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin I/3-a fıkrası uyarınca taşınmazın kayıtlı
değerinin miras payına isabet eden miktarı üzerinden harç tahsil edilmesi gerekmektedir.Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.