Mahkemece alacaklıya faiziyle beraber ödenmesine hükmolunan hizmet bedeli ile vekalet ücretinin vergilendirilmesi ve belge düzeni hk.

Özelge: Mahkemece alacaklıya faiziyle beraber ödenmesine
hükmolunan hizmet bedeli ile vekalet ücretinin
vergilendirilmesi ve belge düzeni hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-1456
Tarih: 
05/09/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-1456 05/09/2011
Konu : Mahkemece alacaklıya faiziyle beraber ödenmesine  
hükmolunan hizmet bedeli ile vekalet ücretinin
vergilendirilmesi ve belge düzeni.
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, icra dairesince tarafınıza ödenen tutar ile bu tutara
bağlı faiz miktarının ve davacı vekilinize ödenen ücretin katma değer vergisine tabi olup olmadığı,
yine icra dairesinden tahsil edilen tutar için fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği ile söz konusu
tutarın vergi numarası açısından Bs formunda nasıl gösterileceği hakkında görüş talep
edilmektedir.
            "3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun;
            -(1/1) maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer  vergisine tabi olduğu,
            -(4/1) maddesinde, hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan
işlemler olduğu ve bu işlemlerin, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, 
onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi
yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği,
            -(20) nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil
eden bedel olduğu; bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar
adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca
borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve
değerler toplamını ifade ettiği,
            -(24) üncü maddesinde, teslim alanın gösterdiği yere kadar satıcı tarafından yapılan taşıma,
yükleme ve boşaltma giderleri; ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile
vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların; vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli
gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve  değerlerin KDV'nin
matrahına dahil olduğu,"
            hükme bağlanmıştır.
            Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi  Usul Kanunu'nun "Faturanın Tarifi" başlıklı 229'uncu
maddesinde;
            "Fatura satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek
üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır."            Kanunun 236'ncı maddesinde; "Serbest meslek erbabı, meslek faaliyetlerine ilişkin her türlü
tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek,
müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir."
            hükümleri yer almaktadır.
            Ayrıca 375 Sıra No'lu Vergi  Usul Kanunu Genel Tebliği'nin "İcra Dairelerince Alacaklı Taraf
Avukatına Ödenmesine Karar Verilen Vekalet Ücretlerinin Belgelendirilmesi" başlıklı 2'nci 
bölümünde; "... İcra dairelerince borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf
avukatına ödenmesine karar verilen avukatlık (vekalet) ücretlerinin avukata ödendiği anda, avukat
tarafından borçlu adına en az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenlenecek olup, bir nüshası
ödemeyi yapan memura verilecek; makbuzun avukatta kalan nüshasına ise icra dairesince
ödemenin yapılmış olduğuna dair bir şerh düşülmesi ve ödemeyi yapan memur tarafından
imzalanması şartı aranmayacaktır."  denilmektedir.
            Bu hükümler çerçevesinde, tarafınızca ... verilen hizmetlere ilişkin olarak, mahkemece
tarafınıza ödenmesine hükmedilen hizmet bedeli+faiz tutarı katma değer vergisine tabi olup, borçlu
adına düzenlenecek faturada toplam tutar üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.
            Ayrıca, mahkeme kararı gereğince icra kanalı ile avukata ödenen vekalet ücreti serbest
meslek faaliyeti kapsamında KDV'ye tabi olup, avukat tarafından düzenlenecek serbest meslek
makbuzunda ayrıca katma değer vergisi hesaplanacaktır.
            Öte yandan, mahkemelerce hükmolunan vekalet ücreti ödemesinin davayı kazanan gelir ya
da kurumlar vergisi mükellefi olan işverenlere yapılması ve yapılan bu ödemenin Gelir Vergisi
Kanunu uyarınca ticari ya da serbest meslek faaliyeti kapsamında olması halinde  ödeme katma
değer  vergisine tabi olacaktır.
            Ancak, icra dairesi tarafından yapılan ödemelere ilişkin olarak mahkeme kararında "KDV
hariç" şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde bu bedellere KDV dahil kabul edilecek  ve vergi iç
yüzde oranı uygulanmak suretiyle tespit edilecek olup ödemenin konusuna göre faturada ya da
serbest meslek makbuzunda gösterilecektir."
            Öte yandan, 396 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin "Kapsam" başlıklı 1'inci
maddesinin "Yükümlülük Kapsamındaki Mükellefler" başlıklı alt bölümünde;
            "Bilindiği üzere, belirli bir haddi aşan mal ve hizmet alımlarını "Mal ve Hizmet Alımlarına
İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)" ile; mal ve hizmet satışlarını ise "Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin
Bildirim Formu (Form Bs)" ile  bildirme yükümlülüğü, bilanço esasına göre defter tutan mükellefleri
kapsamaktadır." denilmektedir.
           Buna göre, tarafınızca verilen hizmetin (vergi numarası açısından) Bs formunda
gösterilmesine ilişkin olarak 396 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde yer alan
açıklamalar doğrultusunda işlem yapılması gerekmektedir.
            Bu itibarla, 2010 yılı için aylık 5.000 TL ve üzerinde olan satışlara ilişkin olarak, hizmet
vermiş olduğunuz kişinin/kurumun vergi mükellefi olması halinde vergi kimlik numarasının
yazılması suretiyle, hizmet vermiş olduğunuz kişinin vergi mükellefi olmaması halinde ise T.C.
kimlik numarasının yazılması suretiyle Bs formunun düzenlenmesi gerekmektedir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.  
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.