Malın çalınması veya kaybolması halinde ödenen tazminatın gider olarak yazılması.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-908 08/03/2012
Konu : Malın çalınması veya kaybolması
halinde ödenen tazminatın gider olarak
yazılması.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, verdiğiniz hizmetlere yönelik sigorta poliçeleri yapılarak her türlü nakit,
kıymetli evrak, kıymetli maden ve benzeri kıymetli malların güvenlikli şekilde toplanması, sayılması, dağıtılması, ilgili
kişilere temininin sağlanması işini, ... araçlar ile yaptığınızı, para taşımacılığı ve dağıtım hizmetlerinde çalınan veya
kaybolan kıymetlerin olabildiğini, bunun karşılığında da Kurumunuzun, çalınan veya kaybolan paralarla ilgili müşterinizin
zararını karşıladığını ve sigorta muafiyet kapsamı dışında kalan kısmı sigortadan tazmin edildiğini belirterek Vergi Usul
Kanununun 329 ve 330 uncu maddelerine göre uygulamanızın doğru olup olmadığı ile sigorta şirketinden alınan
tazminatın muhasebeleştirilmesi ve kurum kazancı ile ilişkisi hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Safi kurum kazancı" başlıklı 6 ncı maddesiyle, kurumlar vergisinin,
mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının
tespitinde, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına
alınmıştır.
Safi kurum kazancının tespiti için atıfta bulunulan Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde ticari kazancın tarifi
yapılmış, safi kazancın tespit edilmesi için indirilebilecek giderlere Kanunun 40 ıncı maddesinin bentlerinde, safi kazancın
tespitinde gider olarak indirilmesi kabul edilmeyen ödemelere de Kanunun 41 inci maddesinin bentlerinde yer
verilmiştir.
Diğer taraftan, Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesiyle, ticari kazanç gibi hesaplanan kurum kazancının
tespitinde, mükelleflerin maddede yazılı giderleri hasılattan ayrıca indirmelerine olanak sağlanmış, Kanunun 11 inci
maddesiyle de kurum kazancının tespitinde hangi indirimlerin yapılmasının kabul edilmeyeceği belirlenmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde yer alan hüküm gereğince de
sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun kendisinin, ortaklarının yöneticilerinin
ve çalışanlarının suçlarından doğan maddi ve manevi zarar tazminat giderlerinin kurum kazancının tespitinde indirilmesi
mümkün değildir.
Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 330 uncu maddesinde, emtia ve zirai mahsul ve hayvan
kıymetlerinde vukua gelen zayiat dolayısıyla alınan sigorta tazminatlarının bunların değerlerinden fazla olursa bu
fazlalığın kara alınacağı, işletme hesabı esasında tutulan defterde bu tazminatın hasılat kaydedileceği hükmü
bulunmaktadır.
Dilekçenizin tetkikinden müşterilerinize ait olan banknot, altın, madeni para gibi kıymetlerin nakliyesi hizmetini ifa
eden bir Kurum olduğunuz, söz konusu kıymetlerin aktiflerinize kaydedilmesinin söz konusu olmadığı anlaşılmaktadır.
Buna göre Vergi Usul Kanununun 329 ve 330 uncu maddelerinin tereddüt konusu ile ilgisi olmayıp, olayınızda tatbik
edilmesi mümkün değildir.
Diğer taraftan, çalınan veya kaybolan kıymetlerin gider yazılması mümkün olmadığı gibi para taşımacılığı ve
dağıtım hizmetlerinde kaybolan veya çalınan kıymetlere ilişkin tutarların karşı tarafa tazmin edilmesi nedeniyle yapılan
ödemelerin de kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır. Bununla birlikte,
çalınan kıymetler ile ilgili olarak sigortadan alınan tazminatların emtianın değerini aşan kısmının gelir olarak dikkate
alınması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.