Mevcut iktisadi işletmenin yanında otel işletmeciliği dolayısıyla yeni bir iktisadi işletme oluşup oluşmayacağı ve vergisel yükümlülüğü hk.

Özelge: Mevcut iktisadi işletmenin yanında otel
işletmeciliği dolayısıyla yeni bir iktisadi işletme oluşup
oluşmayacağı ve vergisel yükümlülüğü hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.18.02-32175-6456-591
Tarih: 
02/08/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.18.02-32175-6456-591 02/08/2011
Konu : Vakfın kira gelirleri dolayısıyla iktisadî işletme oluşup  
oluşmayacağı ile oluşacak iktisadî işletmenin
yükümlülükleri hk.
 
            İlgi (a)'da kayıtlı dilekçenizde; ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi numaralı mükellefi
olduğunuz; vakfınıza ait gayrimenkullerin kiraya verilmesi işleminin iktisadi işletme oluşturup
oluşturmayacağı hususunda bilgi istenilmiş olup, ilgi (b)'de kayıtlı yazımızla, tüzel kişiliği itibariyle
kurumlar vergisi mükellefi olmayan vakfınızın gayrimenkullerini işyeri veya mesken olarak kiraya
vermesi faaliyeti, vakfınıza ait iktisadi işletme oluşturmayacağından, vakfınıza ait söz konusu
gayrimenkullerin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilenler
tarafından kiralanması halinde elde edilen kira gelirlerinden vergi tevkifâtı yapılması gerektiği,
vakfınıza ait gayrimenkullerin bölümlere ayrılarak kiraya verilmesi halinde söz konusu faaliyetin,
ticarî hacim ve mahiyette bir kiralama işlemi olarak vakfınıza bağlı bir iktisadî işletme oluşturacağı,
oluşacak iktisadi işletmenin kurumlar vergisi mükellefi olması dolayısıyla vakfınız tarafından elde
edilecek kira gelirleri üzerinden vergi kesintisi yapılmayacağı bildirilmiştir.
            İlgi (c)'de kayıtlı dilekçenizle, ilgi (b)'de kayıtlı yazımıza istinaden vakfınıza ait iktisadî
işletme tescil ettirildiği ancak Kurumlar Vergisi Kanununa 5766 sayılı Kanunla eklenen geçici 2 nci
maddesinde, 01/01/2008-31/12/2015 tarihleri arasında uygulanmak üzere dernek ve vakıflarca elde
edilen kesinti suretiyle vergilendirilmiş taşınmaz kira gelirleri dolayısıyla iktisadî işletme
oluşmayacağı belirtilerek, kiralama işlemleri ile ilgili olarak tesis ettirilen iktisadî işletmenin
faaliyetine devam edip etmeyeceği ile vakfınıza ait gayrimenkullerin çoğunun Aile Hekimliği Pilot
Uygulama Kanununa göre Aile Hekimliği uygulaması başlayan illerde aile hekimleri tarafından Aile
Sağlığı Merkezleri olarak kiralandığı, bu aile hekimlerinin, sözleşmeli Devlet Memuru statüsünde
oldukları belirtilerek, söz konusu kiralama işlemlerinde stopaj yapılıp yapılmayacağı hususları
hakkında Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir.
            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesine göre dernek ve vakıflar kurumlar
vergisi mükellefleri arasında sayılmazken, aynı maddenin (ç) bendi ile dernek ve vakıflara ait
iktisadi işletmeler kurumlar vergisi mükellefiyeti kapsamına alınmışlardır. Aynı Kanunun 2 nci
maddesinin beşinci fıkrasında, dernek ve vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan
ve sermaye şirketleri ile kooperatifler dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin dernek ve
vakıfların iktisadi işletmeleri olduğu, aynı maddenin altıncı fıkrasında da dernek ve vakıflara ait
iktisadi işletmelerin kazanç amacı gütmemelerinin, faaliyetlerinin kanunlaverilmiş görevler
arasında bulunmasının, tüzel kişiliklerinin olmamasının, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine
ayrılmış sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği, mal ve
hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olmasının, kar edilmemesi veya kârın kuruluş
amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi işletme niteliğini değiştirmeyeceği hükme
bağlanmıştır.            1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmelerle
ilgili (2.4.) bölümünde, iktisadi işletmenin  belirlenmesinde iktisadi işletmenin en belirgin
özelliklerinin bağlılık, devamlılık ve faaliyetin ticari, sınai veya zirai bir mahiyet arz etmesi olduğu
diğer bir anlatımla iktisadi işletmenin unsurlarının ticari faaliyetin de temel özelliklerinden olan, bir
organizasyona bağlı olarak piyasa ekonomisi içerisinde bedel karşılığı mal alım-satımı, imalatı veya
hizmet ifaları gibi faaliyetler olduğu, Kanunun bu gibi halleri tek tek saymak yerine, dernek veya
vakıf tarafından piyasa ekonomisi içerisinde icra edilen tüm iktisadi faaliyetleri kapsamına aldığı,
satılan mal veya hizmete ait bedelin sadece maliyeti karşılayacak kadar olmasının, kâr
edilmemesinin, kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin iktisadi işletme olma vasfını
değiştirmeyeceği açıklanmıştır.
            Buna göre, mülkiyeti Vakfınıza ait olan gayrimenkullerin kiraya verilmesi
faaliyetinin, hacim ve ehemmiyet bakımından ticari nitelik arz etmesi veya ticari amaç
güdülerek yapılması ya da sermaye tahsisi, işyeri açılması, personel istihdamı, ticaret
siciline kaydolmak gibi unsur ve şartlardan tümü veya bir kısmı yerine getirilmek
suretiyle ticari organizasyonun varlığı halinde Vakfınıza bağlı bir iktisadi işletme söz
konusu olacaktır. Aksi halde, Vakfınıza ait gayrimenkullerin kiralanması nedeniyle bir
iktisadi işletme söz konusu olmayacaktır.
            Yine 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendiyle, 01.01.2008-31.12.2015 tarihleri arasında uygulanmak üzere, dernek veya vakıflarca elde
edilen Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve geçici 67 nci maddesi
kapsamında kesinti suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratlar dolayısıyla iktisadi işletme
oluşmayacağı hüküm altına alınmıştır.
            Bu düzenleme ile dernek veya vakıflar ile vergi uygulamalarında dernek veya vakıf olarak
değerlendirilen kurum ve kuruluşların elde ettikleri gelirlerin münhasıran Gelir Vergisi Kanununun
94 üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve geçici 67 nci maddesi kapsamında kesinti suretiyle
vergilendirilmiş kazanç ve iratlardan ibaret olması halinde, elde edilen bu gelirler dolayısıyla,
1/1/2008 - 31/12/2015 tarihleri arasında dernek veya vakfa bağlı iktisadi işletme oluşması söz
konusu olmayacağından, bu süre zarfında anılan gelirler nedeniyle dernek veya vakıf adına
kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmeyecektir.
            Dolayısıyla, Vakfınız tarafından 01.01.2008-31.12.2015 tarihleri arasında,
gayrimenkul kiralama faaliyeti dolayısıyla elde edilen kira gelirlerinin Gelir Vergisi
Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (5/b) bendi kapsamında kesinti
suretiyle vergilendirilmiş olması halinde iktisadi işletme oluşmayacaktır.
            Öte yandan, Vakfınızca gerçekleştirilen gayrimenkul kiralama faaliyeti nedeniyle
bir iktisadi işletme oluşması halinde iktisadi işletmeniz tarafından kiralanan
gayrimenkullere ilişkin gelir ve giderlerin, safi kurum kazancının tespitinde yine bu
iktisadi işletme tarafından dikkate alınacağı tabiidir.
         Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergiiçin gecikme faizi hesaplanmayacaktır.