Mirasçılara intikal eden özürlü aracı ile ilgili olarak ÖTV-MTV-VİV mükellefiyeti hk.

Özelge: Mirasçılara intikal eden özürlü aracı ile ilgili olarak
ÖTV-MTV-VİV mükellefiyeti hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.17.02-VRS:5.MD-2010-47-110
Tarih: 
02/03/2011
   
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
 
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.17.02-VRS:5.MD-2010-47-110                                                02/03/2011
Konu : Mirasçılara intikal eden özürlü aracı ile ilgili olarak ÖTV-MTV-VİV mükellefiyeti.
 
İlgi : ... tarih ve ... sayılı özelge talep formunuz.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, sakatlık indiriminden faydalanılarak alınan araç sahibinin
vefatı nedeniyle yapılacak işlemler hakkında Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
1-VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti
uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset yoluyla veya
herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve
intikal vergisine tabi olduğu, aynı Kanunun 2 nci maddesinin (d) bendinde de "ivazsız intikal"
tabirinin hibe yoluyla veya herhangi bir tarzda olan ivazsız iktisapları ifade edeceği; 6 ncı
maddesinin (a) bendinde, veraset ve intikal vergisinin veraset yoluyla intikallerde ölen kimsenin,
diğer suretle meydana gelen intikallerde tasarrufu yapan şahsın ikametgâhının bulunduğu yerdeki
vergi dairesince tarh olunacağı, 9 uncu maddesinde ölümün Türkiye'de vuku bulduğu ve
mükelleflerin de Türkiye'de bulunduğu durumlarda ölüm tarihini takibenden dört ay içinde, ivazsız
intikallerde malların hukuken iktisap edildiği tarihi takip eden bir ay içinde veraset ve intikal
vergisi beyannamesinin ilgili vergi dairesine verileceği hüküm altına alınmıştır.
Bu itibarla, ...tarihinde vefatı ile kendisine ait aracın veraset yoluyla intikali ve mirasçılardan birinin
miras hissesini diğer mirasçılardan birine bağışlaması veraset ve intikal vergisine tabi bulunmakta
ve veraset ve intikal vergisi beyannamesinin yukarıda belirtilen sürelerde ilgili vergi dairesine
verilmesi gerekmektedir.
2-MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 3, 7 ve 8 inci maddelerine göre, motorlu taşıtlar
vergisinin mükellefi trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları
sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilenler olmakta, motorlu taşıtlar vergisi
mükellefiyeti, motorlu taşıtların ilgili sicile kayıt ve tescili ile başlamakta, motorlu taşıtlar vergisi
mükellefiyetinin sona erebilmesi için taşıt sahibi adına olan kayıt ve tescilin silinmesi
gerekmektedir.Anılan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, sakatlık dereceleri % 90 ve daha
fazla olan malûl ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malûl ve engellilerin, bu
durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna
olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, 10/1/2004 tarih ve 25342 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 21 Seri No.lu Motorlu
Taşıtlar Vergisi Genel Tebliğinin"II-İSTİSNALAR" başlıklı bölümünde,
" 1 -Sakatlık Dereceleri % 90 ve Daha Fazla Olan Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda
İstisna Uygulaması Sakatlık dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin bu durumlarını
tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınmış olan sağlık kurulu raporu ile ilgili vergi dairelerine
belgelendirmeleri halinde, söz konusu malûl ve engellilerin kendi adlarına kayıt ve tescil edilmiş
olan taşıtları, motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulmayacaktır. Bu istisnadan yararlanmak için, söz
konusu malûl ve engellilere ait taşıtın özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş olması şartı
aranmayacaktır.
2 - Diğer Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda İstisna Uygulaması
Sakatlık dereceleri % 90 dan az olan malûl ve engellilerin bu durumlarını; tam teşekküllü Devlet
hastanesinden alınan sağlık kurulu raporu ile belgelendirmeleri ve kendi adlarına kayıt ve tescilli
olan taşıtların engellilik haline uygun özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş taşıtlar
olduğunu belirten "Motorlu Araç Tescil Belgesi"nin ilgili tescil kuruluşlarınca onaylanmış örneği ile
"Araçlar İçin Teknik Belge" ve "Proje Raporu"nun aslı veya noter onaylı örneğin ilgili vergi
dairelerine ibraz etmeleri halinde bu istisna hükmünden yararlanabileceklerdir.
3 - Malûl ve Engelliler İstisnası İle İlgili Bildirim
Malûl ve engelliler istisnasından yararlanacak olan malûl ve engelliler tarafından, "Malûl ve
Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu"
düzenlenerek (Bildirim Formu'nun internetteki www.gib.gov.tr adresinde bulunan örneğinin
düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.) istisnadan yararlanmak için gerekli olan diğer belgeler ile
birlikte ilgili vergi dairesine verilecektir. " açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu hükümlere göre, malul ve engelli adına kayıt ve tescilli olan motorlu taşıtların, motorlu taşıtlar
vergisinden istisna olması için; sakatlık derecesi % 90 ve üstü olan malul ve engellilerin taşıtlarında
özel tertibat yapılmasına gerek bulunmamakta, ancak sakatlık derecesi % 90 dan az olan malul ve
engelli taşıtlarının, bizzat kullanacak olan malul kişinin sakatlığına uygun özel tertibatlı hale
getirilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, ... tarihinde vefat eden sakatlık derecesi % 96 olan kızınız ... adına kayıt ve tescilli araç
nedeniyle motorlu taşıtlar vergisi istisnasından faydalanılabilmesi için aracın adına tescil edilecek
kişinin malul ve engelli olmasının yanı sıra yukarıda yer verilen Tebliğ'deki şartları taşıması ve
belirtilen belgelerle ilgili vergi dairesi müdürlüğüne müracaat edilmesi gerekmektedir.
3-ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
12/6/2002 tarih ve 24783 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 1/8/2002 tarihinde yürürlüğe giren
4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin 1/(b) bendinde,
(II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanların ilk iktisabının bir defaya mahsus olmak
üzere ÖTV'ye tabi olduğu, 2 nci maddesinin 1/(b) bendinde de ilk iktisabın, (II) sayılı listedeki
mallardan Türkiye'de kayıt ve tescil edilmemiş olanların kullanılmak üzere ithalini, müzayede
yoluyla veya kayıt ve tescil edilmiş olsa dahi 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
hükümlerine göre iade edilenler de dahil motorlu araç ticareti yapanlardan iktisabını, motorlu araç
ticareti yapanlar tarafından kullanılmaya başlanmasını, aktife alınmasını veya adlarına kayıt ve
tescil ettirilmesini ifade ettiği hüküm altına alınmıştır.Diğer taraftan, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin 2/a bendinde "(II) sayılı
listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olanların, veraset yoluyla intikaller hariç ilk iktisabında
istisna uygulanan malların istisnadan yararlananlar dışındakilerce iktisabında, ilk iktisabındaki
matrah esas alınarak adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, kayıt ve tescil tarihinde geçerli olan
oran üzerinden, bu tarihte özel tüketim vergisi alınır. (5766 Sayılı Kanunun 19 uncu
maddesiyle eklenen hüküm, Yürürlük: 01.07.2008) Kanunun 7 nci maddesinin (2) numaralı
bendi çerçevesinde istisnadan yararlananlar tarafından bu istisnadan yararlanılarak iktisap ettikleri
kayıt ve tescile tabi malları 5 yıldan fazla kullanarak elden çıkarmaları durumunda bu hüküm
uygulanmaz. " hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, dilekçede belirtilen aracın muris, ... tarafından ÖTV 7/2-a bendinde yer alan istisnadan
faydalanılarak 01/12/2008 tarihinde iktisap olunduğu, diğer varis ... araç üzerindeki miras
hakkından vazgeçtiğine ilişkin Ankara 25'inci Noterliği tarafından 26/03/2010 tarihli
feragatnamenin düzenlendiği ve söz konusu aracın veraset yoluyla ... intikal ettiği anlaşılmıştır.
Buna göre, muristen mirasçılara sadece bir aracın intikal etmiş olması, bundan başka mirasçılara
intikal etmiş başka bir mal bulunmaması halinde, aracın miras hisselerinin tekbir mirasçıya
devredilmesinin, devralan mirasçı açısından (kendi miras hissesine karşılık gelen kısmı hariç olmak
üzere) "veraset yoluyla intikal" olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bu işlemin, bir
ivaz karşılığında yapılmasının satım, ivazsız olarak yapılmasının ise bağış olarak değerlendirilmesi
gerekmektedir. Bu şekilde satım veya bağış olarak gerçekleşen devir işleminde Kanunun 15'inci
maddesinin 2'nci fıkrasının (a) bendi kapsamında ÖTV uygulanması gerekecektir.
Ancak, muristen mirasçılara intikal etmiş olan terekenin birden fazla mal veya haktan ibaret olması
halinde, diğer mirasçıların lehine miras hakkından feragatini gösteren belgenin ibrazı şartıyla
istisnadan yararlanılmış olan aracın lehine feragat edilen mirasçıya intikalinin, "veraset yoluyla
intikal" olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmaktadır. Bu durumda istisnadan yararlanılan
aracın bu şekilde varise intikali ve murisin istisnadan yararlandığı tarihten itibaren 5 yıllık sürenin
bitimine kadar varis adına kayıt ve tescilli kaldıktan sonra satışında da ÖTV uygulanmayacaktır.
Diğer taraftan, 16/1/2010 tarih ve 27464 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlülüğe giren ve
188 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "Şikâyet Yolu ile Başvurma" bölümü hariç
diğer bölümlerini yürürlükten kaldıran 395 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin,
"Özelgenin Konusu ve Kapsamı" başlıklı 2 nci maddesinde, somut bir olaya dayanmayan, teorik
hususlara ilişkin bilgi ve izahat taleplerinin özelge talebi kapsamında değerlendirilmeyeceği ve
yetkili makamlar tarafından cevaplandırılmayacağı belirtildiğinden, dilekçenizde belirtilen diğer
hususlara değinilmemiştir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
                                                                                              Vergi Dairesi Başkanı a.
 
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.