Mirasçıların mükellefiyet kaydının basit usulde vergilendirilip vergilendirilmeyeceği hk.

Özelge: Mirasçıların mükellefiyet kaydının basit usulde
vergilendirilip vergilendirilmeyeceği hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 46-762
Tarih:
16/06/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 46-762 16/06/2011
Konu : Mirasçıların mükellefiyet kaydının basit usulde
vergilendirilip vergilendirilmeyeceği hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün 34 ... plakalı ticari taksiden
dolayı basit usule tabi mükellefi olan babanız ... tarihinde vefat ettiği, diğer varislerin söz konusu
araç üzerindeki hisselerinden feragatname düzenleyerek kendi lehinize feragat ettikleri belirtilerek,
basit usulde vergilendirilip vergilendirilemeyeceğiniz hususunda görüş talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Ticari kazancın tarifi " başlıklı 37'nci maddesinde; "Her türlü
ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançlar ticari kazançtır." hükmü yer almakta olup aynı Kanun'un
"Basit usulde ticari kazancın tespiti" başlıklı 46'ncı maddesinde; "47 ve 48'inci maddelerde yazılı
şartları topluca haiz olanların ticari kazançları basit usulde tespit olunur.
...
Aynı işte ortak olarak çalışanlar hakkında 47'nci maddede yazılı yıllık kira bedeli ve 48'inci
maddede yazılı iş hacmi ölçüleri toplu olarak, diğer şartlar ortakların her biri için ayrı ayrı aranır.
Ortaklarından birisi gerçek usule göre gelir vergisine tabi bulunan ortaklıklarda, diğer ortakların
ticari kazancı da gerçek usulde tespit olunur. Adi ortaklık halinde çalışanlardan aynı zamanda diğer
şahsi bir işle de iştigal edenlerin gerçek veya basit usulden hangisine göre vergilendirileceği, 47'nci
maddenin (2) numaralı bendi ile 48'inci maddede yer alan ölçülerden şahsi işine ait olanlara,
ortaklıklardan hissesine düşen miktarların eklenmesi suretiyle tespit olunur. Şahsi işin mevcut
olmaması halinde, muhtelif ortaklıklardaki hisselerin toplanması ile yetinilir.
Basit usule tabi olmanın şartlarından herhangi birini takvim yılı içinde kaybedenler, ertesi takvim
yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilirler. Basit usulün şartlarına haiz olanlardan, bu
usulden yararlanmak istemediklerini yazı ile bildirenler, bu talepleri doğrultusunda takip eden ay
başından veya izleyen takvim yılı başından, yeni işe başlayanlar ise işe başlama tarihinden itibaren
gerçek usulde vergilendirilirler. Herhangi bir şekilde gerçek usulde vergilendirilecek olanlar ve
gerçek usulde vergilendirilen mükellefler, bir daha hiç bir şekilde basit usule dönemezler. Bu
kişilerin aynı türden iş yapan eş ve çocukları da bu faaliyetleri nedeniyle basit usulden
yararlanamazlar." hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, 2001/1 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu İç Genelgesinde; "Ölüm tarihi itibariyle murisin
mükellefiyeti düşerek işe devam eden mirasçıların mükellefiyeti başlamaktadır.
...
Bu nedenle, murisin ölümünden itibaren mirasçıların aynı işe aralıksız devam etmeleri halinde,
ölüm tarihinin muris için işi bırakma, mirasçıları için ise işe başlama olarak kabul edilmesi, işe
devam edecek olan mirasçıların ölüm tarihini takip eden 1 ay içinde bildirimde bulunmaları
durumunda bildirimin zamanında yapıldığının kabul edilmesi ve mirasçıların mükellefiyetlerinin
murisin ölüm tarihinden itibaren tesis edilmesi gerekmektedir." açıklamasına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, ... Dairesi Müdürlüğünden alınan ... tarih ve ... sayılı yazı ve ekli belgelerden, 34 ...
plakalı ticari taksiden dolayı basit usulde kayıtlı mükellefi olan babanız ... tarihinde vefat etmesi ve
diğer varislerden ... , ... 21-22-29/04/2009 tarihinde mirastan lehinize feragat etmeleri üzerine basit
usulde mükellefiyet tesisi için başvuruda bulunulduğu, ancak varislerden ... ... Vergi Dairesi
Müdürlüğünün gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olması nedeniyle basit usulde mükellefiyet
talebiniz yerine getirilmeyerek 02/02/2009 tarihi itibariyle gerçek usulde mükellefiyetinizin tesis
edildiği ve 22/03/2010 tarihinde tarafınıza bildirildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar uyarınca, babanız ... vefat tarihinden, diğer mirasçıların
mirastan lehinize feragat tarihine kadar geçen sürede, diğer varislerle birlikte adi ortaklık şeklinde
faaliyet gösterdiğinizin kabul edilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, varislerden (ortaklardan) ... .... Vergi Dairesi Müdürlüğünün gerçek usulde gelir
vergisi mükellefi olması ve Gelir Vergisi Kanunu'nun 46'ncı maddesinde yer alan "Ortaklarından
birisi gerçek usule göre gelir vergisine tabi bulunan ortaklıklarda, diğer ortakların ticari kazancı da
gerçek usulde tespit olunur." hükmü uyarınca varislerin (ortakların) tamamının ticari kazancının
gerçek usulde vergilendirilmesi gerekmekle birlikte, söz konusu ortaklık veraseten intikal
dolayısıyla ortaya çıkan zorunlu bir ortaklık olması dolayısıyla, adı geçen varislerin adi ortaklık
şeklinde faaliyette bulundukları sürede ( ... vefat tarihinden feragat tarihine kadar) adi ortaklığın,
bu tarihten sonra ise şahsınızın diğer şartları da taşımak kaydıyla basit usulde vergilendirilmesi
mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.