Mükellefin kendisine ait canlı hayvanları kendi zirai işletmesine devretmesi esnasında kendisi adına müstahsil makbuzu düzenleyerek mal girişinin belg

Özelge: Mükellefin kendisine ait canlı hayvanları kendi zirai
işletmesine devretmesi esnasında kendisi adına müstahsil
makbuzu düzenleyerek mal girişinin belgelendirilmesi,
düzenlenecek müstahsil makbuzunda gelir vergisi tevkifatı
yapılması ve muhtasar be
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.41.15.02-VUK-20011/1-172
Tarih: 
31/10/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri ve Usul Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.41.15.02-VUK-20011/1-172 31/10/2011
Konu : Müstahsil Makbuzu ve Tevkifat.  
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formu ile, hayvancılık süt ve süt ürünleri ticareti faaliyetinde
bulunduğunuz, işe başlamadan önce küçük çiftçi muaflığından faydalandığınızı, kendinize ait olan
canlı  hayvanları  ticari  işletmenize  devretmek  istediğinizi  belirterek  nasıl  bir  belge  ile
kaydedeceğiniz hakkında görüş talep etmiş bulunmaktasınız.
            Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 52 nci maddesinde; zirai faaliyetten
doğan kazancın zirai kazanç olduğu, zirai faaliyetin; arazide deniz, göl ve nehirde, ekim, dikim,
bakım, üretme, yetiştirme ve islah yolları ile veyahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek
suretiyle nebat, orman, hayvan ve bunların mahsullerinin istihsalini, avlanmasını, avcıları ve
yetiştiricileri tarafından muhafazasını, taşınmasını veya bu mahsullerden sair bir şekilde
faydalanılmasını ifade ettiği hüküm altına alınmıştır.
            Aynı Kanununun 53 ncü maddesinin birinci fıkrasında,  çiftçilerin elde ettikleri zirai
kazançların, bu Kanunun 94 ncü maddesine göre hasılatları üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle
vergilendirileceği, ancak 54 ncü maddede yazılı işletme büyüklüğü ölçülerini aşan çiftçiler ile bir
biçerdövere veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya on yaşına kadar ikiden fazla traktöre sahip
olan çiftçilerin kazançlarının gerçek usulde tespit olunarak vergilendirileceği, kazançları gerçek
usulde vergilendirilmeyen çiftçilerin bu kazançları için beyanname vermeyecekleri hükme
bağlanmış, işletme büyüklüğü ölçülerinin belirlendiği 54 ncü madde ile çiftçilerin gerçek usulde
vergilendirilmesi için gerekli olan asgari büyükbaş hayvan sayısı 150 adet (iş hayvanları ile iki
yaşından küçük büyükbaş hayvanlar hariç) olarak tespit edilmiştir.
            Küçük çiftçi muaflığı Gelir Vergisi Kanununun 10-14 ncü maddeleri arasında mevcut iken
4369 sayılı Kanunun 82/3-a maddesiyle 01.01.1998 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten
kaldırılmış, yerine yine aynı Kanunun 54 ncü maddesi ile zirai kazancın gerçek usulde tespiti
bakımından bir takvim yılı içinde dikkate alınacak ölçülere yer verilmiştir.
            219 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin 1/3. maddesinde; "4369 sayılı Kanunla zirai
kazancın vergilendirme esasları yeniden belirlenmiş kesinti suretiyle vergilendirme temel
vergilendirme esası olarak konulmuştur. Zirai kazancın vergilendirilmesinde hasılat ölçüsü
tamamen kaldırılmış işletme büyüklüğü ölçüsüde önemli ölçüde artırılmıştır. Buna göre, işletme
büyüklüğü ölçülerini aşan çiftçiler zirai kazançlarını zirai işletme veya bilanço esasına göre tespit
edeceklerdir.  Bu  ölçüleri  aşmayan  çiftçiler  bakımından  ise  tevkifat  nihai  vergileme
olacaktır."denilmektedir.            Aynı Kanunun 94 ncü maddesinde, Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri,
sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi
işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan
ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre
tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden
veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya
mecburdurlar hükmü yer almakta, 11 nci bendinde ise, çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve
hizmetler için yapılan ödemelerden,
            a)Hayvanlar ve bunların mahsulleri ile karave su avcılığı mahsulleri için,
            i)Ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlar için %1,
            ii)(i) alt bendi dışında kalanlar için %2 tevkifat yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
            Diğer taraftan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 235 nci maddesinde; müstahsil makbuzu
"Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tespit edilenler ve defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçiler gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerden satın aldıkları malların
bedelini ödedikleri sırada iki nüsha makbuz tanzim etmeye ve bunlardan birini imzalayarak satıcı
çiftçiye vermeye ve diğerini ona imzalatarak almaya mecburdurlar. Mal tüccar veya çiftçi adına bir
adamı veya mutavassıt tarafından alındığı takdirde makbuz bunlar tarafından tanzim ve imza
olunur.
            -Çiftçiden avans üzerine yapılan mübayaalarda, makbuz, malın teslimi sırasında verilir.
            -Müstahsil makbuzunun tüccar veya alıcı çiftçi nezdinde kalan nüshası fatura yerine geçer.
            Hükmü yeralmaktadır.  
            Aynı kanunun 313.maddesinin 1.fıkrasında, işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve
yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle yine 269.madde
gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve
sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin V.U.K. hükümlerine göre
yok edilmesinin amortisman mevzuunu teşkil ettiği hükmüne yer verilmiş olup, amortismana mevzu
olan iktisadi kıymetler 333 ve 339 seri nolu V.U.K. Genel Tebliğleri ekinde bulunan tablolarda yer
almıştır.
            333 Nolu Genel Tebliğinin 1.7.7-6. bölümünde ise, Sütlük ve Damızlık sığırlar için (süt
inekleri, damızlık danalar vb. bu sınıfa dahildir.). 5 yıl süreyle %20 oranında amortisman
ayrılabileceği hususuna yer verilmiştir.
            Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, kendinize ait canlı hayvanları zirai işletmenize
devretmeniz esnasında kendi şahsınız adına müstahsil makbuzu düzenleyerek mal girişinin
belgelendirilmesi, düzenlenecek müstahsil makbuzunda gelir vergisi tevkifatı yapılması ve
muhtasar beyanname ile vergi dairesine beyan edilip ödenmesi gerekmektedir
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
   
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.