Müşteri adına ödenen masrafların faturaya dahil edilmeyeceği ve gider olarak kayıtlara intikal ettirilmeyeceği hk.

Özelge: Müşteri adına ödenen masrafların faturaya dahil
edilmeyeceği ve gider olarak kayıtlara intikal
ettirilmeyeceği hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.18.02-32229-7866-164
Tarih: 
22/03/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.18.02-32229-7866-164 22/03/2011
Konu : Müşteri adına ödenen masrafların faturaya dahil edilip  
edilmeyeceği ve gider olarak kayıtlara intikal ettirilip
ettirilmeyeceği hk.
 
İlgide kayıtlı dilekçenizde; ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi numaralı mükellefi olarak
Türkiye'deki elçiliklere, misyonlara, uluslararası kuruluşlara, yabancı firmalara kara, hava, deniz
yolu ile yurtiçi ve yurt dışı taşımacılık hizmeti verildiği ve zaman zaman söz konusu kurum ve
işletmelere ait liman ve gümrük masraflarının tarafınızdan ödendiği, ödenen bu masraf belgelerinin
müşteri adına tanzim edilmesi nedeniyle şirketinizce gider kaydının yapılamadığı, söz konusu gider
belgelerinin dekont ekinde müşterilere gönderildiği, ancak müşterilerin dekontu kabul etmedikleri
ve bu giderlerin navlun faturalarında gösterilmesinin istenildiği, söz konusu tutarların şirketinizin
hasılatı olmadığı için gelir kaydı yapılamayacağı, müşterinin faturada yer alan navlun bedelini ve
ödenen fatura altı giderleri şirketinize ödeyeceği belirtilerek, söz konusu giderlerin fatura düzeni
ile bu giderlerin kayıtlara intikal ettirilmesinin mümkün olup olmadığı hususunda Başkanlığımızdan
görüş verilmesi talep edilmiştir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir
hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum
kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı
hükme bağlanmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun bilanço usulüne göre ticari kazancın tespiti ile ilgili 38 inci maddesinde
ise; "Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve
başındaki değerleri arasındaki müspet farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:
 1. İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;
 2. İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.
Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait
hükümleri ile bu kanunun40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulur." hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, şirketinizin müşterilerine verdiği taşımacılık hizmeti karşılığında aldığı tutarlar ticari
kazancın bir unsuru olduğundan, sadece taşımacılık hizmeti karşılığında tahsil edilen bedel kurum
kazancına dahil edilecek, müşteriler adına yapılan giderler karşılığında sonradan müşterilerden
tahsil edilen tutarların ise kurum kazancına dahil edilmesi söz konusu olmayacaktır.
Diğer yandan, şirketiniz tarafından ilgili yerlere ödenen ancak belgesi müşteriler adına düzenlenen
ve bedeli daha sonra müşterilerden tahsil edilen liman ve gümrük masrafları söz konusu müşteriler
tarafından yapılan bir gider niteliğinde olup, şirketinizin ticari faaliyeti ile ilişkilendirilmesi sözkonusu değildir. Bu nedenle, şirketiniz tarafından liman ve gümrük masrafları karşılığı olarak
müşterilerden alınan ve tamamen bu hususlara sarf edilen tutarların kurum kazancının tespitinde
gider olarak dikkate alınmayacağı tabiidir.
Diğer yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3 üncü maddesinde; "B) İspat: Vergilendirmede
vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır." denilmiştir.
Mezkur Kanunun 229 uncu maddesinde; "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında
müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından
müşteriye verilen ticari vesikadır." denilmekte olup,  231/5 inci maddesinde ise "Fatura, malın
teslimi veyahizmetin yapıldığı tarihten itibaren azamî yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde
düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." hükmüne yer verilmiştir.
Bu itibarla; müşterilere verilen taşımacılık hizmetinin yanında, müşterilerinize ait olup da
şirketinizce ödenen ve belgesi müşteri adına düzenlenen liman ve gümrük masrafları gibi giderlerin
şirketinizin ticari faaliyeti ile ilişkilendirilmesi söz konusu olmadığından bu masraflar için
tarafınızca Vergi Usul Kanununa göre bir belge düzenlenmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü V.
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.