Nakliyat Ambarlarından Acentaya sevk edilen yükler için düzenlenen toplu taşıma irsaliyelerinin faturalandırılması hk.

Özelge: Nakliyat Ambarlarından Acentaya sevk edilen yükler
için düzenlenen toplu taşıma irsaliyelerinin
faturalandırılması hk.
Sayı: 
02/08/2013
Tarih: 
02/08/2013
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : 11395140-105[229-2012/VUK-1- . . .]--1170 02/08/2013
Konu : Nakliyat Ambarlarından Acentaya sevk edilen yükler için  
düzenlenen toplu taşıma irsaliyelerinin faturalandırılması.
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; Ulaştırma Bakanlığı'nın vermiş olduğu N2 ruhsatına
istinaden şehiriçi ve şehirlerarası nakliyat ambarı işletmeciliği işi ile iştigal ettiğiniz, 01/01/2012
tarihinde ... Vergi Dairesinin ... vergi kimlik numaralı mükellefi ... ile acentelik sözleşmesi
yaptığınız, şehirlerarası nakliyat faaliyetleri çerçevesinde merkezden şube ya da acentelere mal
sevkiyatı yapıldığı esnada toplu taşıma irsaliyesi düzenlenerek iki şekilde ödeme kabul ettiğiniz,
peşin ödeme şeklinin geçerli olduğu hallerde tahsilat ve faturalandırmanın şirketiniz tarafından
yapılacağı, ancak havale (karşı taraf ödemeli) yönteminin geçerli olduğu durumda ise tahsilatın
şirketiniz tarafından değil acente tarafından yapıldığı belirtilerek, merkezden acentenize sevk
ettiğiniz yükler için düzenlenen toplu taşıma irsaliyelerinin faturalandırılmasının nasıl olacağı,
acentenin nihai müşteriye yasal süresi içinde fatura düzenlemesinin ve acente komisyonu dışında
kalan nakliye hizmet bedelinizin şirketinizce acenteye faturalandırılması hususlarında takip
edilecek yasal yolların ne olduğu hakkında Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
            213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde faturanın satılan emtia veya yapılan
iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar
tarafından müşteriye verilen ticari vesika olduğu hükmü yer almaktadır.
            Anılan Kanunun 231/5 inci maddesinde ise faturanın, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı
tarihten itibaren azamî yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen
faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükmü bulunmaktadır.
            Aynı Kanunun 240 ıncı maddesinin (A) fıkrasında da, ücret karşılığında eşya nakleden bütün
gerçek ve tüzel kişilerin naklettikleri eşya için, 209 uncu maddede yazılı bilgilerle, sürücünün ad ve
soyadı ve aracın plaka numarasını ihtiva eden ve seri ve sıra numarası dahilinde teselsül eden
irsaliye kullanmak zorunda oldukları, bu irsaliyenin bir nüshasının eşyayı taşıttırana, bir nüshasının
eşyayı taşıyan aracın sürücüsüne veya kaptanına verileceği ve bir nüshasının da taşımayı yapan
nezdinde saklanacağı, bu bent hükmünün nakliye komisyoncuları ile acenteleri de kapsayacağı
hükmüne yer verilmiştir.
            Diğer taraftan, 173 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "C- Belge Düzenine
İlişkin Olarak Uygulamada Ortaya Çıkan Tereddüt Konusu Hususlarla İlgili Açıklamalar ve Yeni
Düzenlemeler" başlıklı bölümünün 3 üncü fıkrasında belirtildiği üzere satılan malın alıcıya teslim
edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın
alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının sevk irsaliyesi, ücret karşılığında eşya
taşıyanların ise taşıma irsaliyesi düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır. Bu itibarla, mal sevkiyatı
yapanların veya yaptıranların sevk irsaliyesi, ücret karşılığında mal taşıyanların ise taşıma irsaliyesidüzenlemeleri gerekmektedir.
            Söz konusu Genel Tebliğin (C-7) bölümünde ise; "...
            Nakliyat ambarlarında malın ambara girişi ile sevki arasında zaman farkının bulunduğu ve
birden fazla kişinin mallarının bir arabayla taşımasının söz konusu olduğu durumlarda nakliyat
ambarlarının malın ambara girişi sırasında aşağıdaki belgeyi düzenlemeleri uygun görülmüştür.
            Nakliyat ambarları, daha sonra nakledilmek üzere ambara teslim edilen mallar için ... üç
nüsha ambar tesellüm fişi düzenleyeceklerdir. Bu şekilde fiş düzenlenmesi halinde fişin bir nüshası
malı taşıttırana, bir nüshası malı taşıyan aracın sürücüsüne verilir ve bir nüshası da nakliyat
ambarlarında saklanır. Fişin taşıttıran nezdinde kalan nüshası taşıma irsaliyesi örneği yerine geçer.
            ...
            Buna göre, ambar tesellüm fişiyle ambara tevdi edilen mallardan birden fazla kişiye ait
olanların tek bir taşıt veya birden fazla taşıtta taşınması suretiyle ambarlardan çıkışı sırasında
malların taşınan şahısların ve alıcılarının ad ve soyadları ayrı ayrı sütunlarda gösterilen ve taşıma
irsaliyesinde bulunması zorunlu olan diğer bilgileri de ihtiva eden liste şeklinde düzenlenecek bir
taşıma irsaliyesi kullanılacaktır. Ayrıca, liste şeklinde düzenlenecek taşıma irsaliyesine tesellüm
fişlerinin bir örneği ile, malı taşınan tarafından düzenlenen sevk irsaliyesinin de eklenmesi
zorunludur.
            Bir taşıtla sadece bir kişiye ait malın ambar girişi yapılmadan taşınması halinde ise ambar
tesellüm fişi düzenlenmesine gerek bulunmayıp, Vergi Usul Kanununun 240 ıncı maddesi uyarınca
sadece taşıma irsaliyesi ve malı taşınan veya malı taşıttıran tarafından sevk irsaliyesi düzenlenmesi
gerekir.
            ..."
            açıklamasına yer verilmiştir.
            Buna göre;
            - Daha sonra nakledilmek üzere şirketinize teslim edilen mallar için ambar tesellüm fişi,
malların müşterilere sevki için ambardan çıkışı sırasında ise taşıma irsaliyesi,
            - Verilen nakliye hizmeti için ödemenin şirketinize ya da şirketiniz adına acentenize yapılıp
yapılmadığına bakılmaksızın müşteri adına fatura,
            - Nakliye hizmetinin tamamının veya bir kısmının acenteye yaptırılması halinde, acentenin
bu hizmet için şirketiniz adına nakliye/komisyon bedeli adı altında hizmet faturası,
            düzenlenmesi gerekmektedir.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.