Nakliyeci firmaya mal taşıttıran lojistik firmasının ayrıca taşıma irsaliyesi düzenlemesine gerek olmadığı hk.

Özelge: Nakliyeci firmaya mal taşıttıran lojistik firmasının
ayrıca taşıma irsaliyesi düzenlemesine gerek olmadığı hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.99.16.01.0-VUK-230-19
Tarih: 
17/03/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.99.16.01.0-VUK-230-19 17/03/2011
Konu : Nakliyeci firmaya mal taşıttıran lojistik firmasının taşıma  
irsaliyesi düzenlemesinin gerekli olup olmadığı
 
İlgide kayıtlı dilekçenizde; şirketiniz müşterilerinin mallarının depodan alınarak talimat verilen yere
kadar nakliyesi için başka bir nakliye firmasından araç tedarik ettiğiniz, ilgili firmanın söz konusu
işlem için taşıma irsaliyesi düzenlediği, ilgili taşıma irsaliyesinin şirketiniz müşterisince düzenlenen
sevk irsaliyesi üzerinden müşteri adına düzenlenmesinin Vergi Usul Kanunu açısından sakınca
doğurup doğurmayacağı ile araç tedarik edilen firmanın şirketinize kestiği nakliye faturası
üzerinden müşterinize tarafınızca fatura kesileceği belirtilerek nakliye firması tarafından taşınması
sırasında ikinci bir taşıma irsaliyesi düzenlemenize gerek olup olmadığı hakkında Başkanlığımız
görüşü talep edilmektedir.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde: " Fatura, satılan emtia veya
yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan
tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır." hükmü yer almaktadır.
Bahsi geçen Kanunun 230 uncu maddesinin 5 inci bendinde ise; " Malın alıcıya teslim edilmek üzere
satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından
taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi
düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.
Malın bir mükellefin birden çok işyerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak üzere bir
komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de, malın gönderen tarafından sevk
irsaliyesine bağlanması gereklidir. Bu bentte yazılı irsaliyeler hakkında fiyat ve bedel ile ilgili
bilgiler hariç olmak üzere, bu madde hükmü ile 231 inci madde hükmü uygulanır. İrsaliyelerde
malın nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtilir." hükmü bulunmaktadır.
Anılan bent hükmünden de anlaşılacağı üzere, sevk irsaliyesi ticari mal hareketinin izlenmesi için
düzenlenen bir belgedir. Bu itibarla sevk irsaliyesinin malın sevki anında düzenlenmesi ve
düzenlendiği günün tarihinin yazılması gerekmektedir.
Yine, aynı Kanunun "Faturanın Nizamı" başlıklı 231 inci maddesinin 5 inci bendinde; "Fatura, malın
teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre
içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 240 ıncı maddesinin (A) fıkrasında; "Taşıma
irsaliyeleri: Ücret karşılığında eşya nakleden bütün gerçek ve tüzel kişiler naklettikleri eşya için
209 uncu maddede yazılı bilgilerle, sürücünün  ad ve soyadı ve aracın plaka numarasını ihtiva eden
ve seri ve sıra numarası dahilinde teselsül eden irsaliye kullanmak zorundadırlar. Bu irsaliyenin bir
nüshası eşyayı taşıttırana, bir nüshası eşyayı taşıyan aracın sürücüsüne veya kaptanına verilir ve bir
nüshası da taşımayı yapan nezdinde saklanır. Bu bent hükmü nakliye komisyoncuları ile acenteleride kapsar." hükmü yer almaktadır.
Konu ile ilgili olarak yayımlanan, 173 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin C/3
bölümünde ise; "Anılan Kanunun 230 uncu maddesine göre satılan malın alıcıya teslim edilmek
üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı
tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının sevk irsaliyesi, 240 ıncı maddesine göre de
ücret karşılığında eşya taşıyanların ise taşıma irsaliyesi düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır."
açıklamasına yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, müşterilerinize ait malların bulundukları depodan
alınarak talimat verilen yerlere tedarikçi firmalar tarafından ücret karşılığında taşınması
durumunda, tedarikçi firma tarafından taşıma irsaliyesi, malı taşıttıran müşteriniz tarafından ise
sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerekmektedir.
Öte yandan, nakliye hizmetine ilişkin olarak Vergi Usul Kanununun 231 inci maddesinin 5 inci bendi
gereğince hizmetin tamamlanmasından itibaren  en geç yedi gün içerisinde  tedarikçi firma
tarafından şirketinize, şirketiniz tarafından da müşterinize fatura düzenleneceği tabiidir.
Ayrıca; ücret karşılığı mal taşıyanlarca  taşıma irsaliyesi düzenleme mecburiyeti olduğundan, araç
tedarik ettiğiniz nakliye firmasının müşteriniz mallarının sevkiyatı sırasında taşıma irsaliyesi
düzenleyerek sevkiyata konu araçta bulundurması kanuni zorunluluk olup, şirketinizin ikinci bir
taşıma irsaliyesi düzenlemesine gerek bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica  ederim.
 
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.