Noterde tasdiki istenen ek protokolde harç ve damga vergisi
Noterde tasdiki istenen ek protokolde harç ve damga vergisi
Sayı:
B.07.1.GİB.4.48.15.01-140.02-38715
Tarih:
04/04/2018
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
MUĞLA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 96620903-140.02-38715
04.04.2018
Konu : Noterde tasdiki istenen ek
protokolde harç ve damga vergisi
İlgide kayıtlı özelge talep formunun incelenmesinden, şirketinizin …/…/2016 tarih ve … yevmiye
numaralı ….Noterliğinde Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat
Sözleşmesi yapıldığı ve …/…/2016 tarihli makbuz ile damga vergisi, harç ve sair masrafları olarak …
TL ödendiği, bu sözleşmeye ilişkin düzenlenen ek protokol için yeniden damga vergisi ve harç alınıp
alınmayacağı konusunda Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı
kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 2 nci maddesinde, vergiye tabi kağıtlar mahiyetinde
bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kağıtların hükümlerinin yenilenmesine,
uzatılmasına, değiştirilmesine, devrine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhlerin de damga
vergisine tabi olacağı; 3 üncü maddesinde, damga vergisi mükellefinin kağıtları imzalayanlar
olduğu. 4 üncü maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine
bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, kağıtların mahiyetlerinin tayininde,
şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerindeki
yazının tazammum ettiği hüküm ve manaya bakılacağı, mahiyeti tayin edilmek istenen kağıt
üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği
mahiyete göre vergi alınacağı; 6 ncı maddesinde, bir kağıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla
akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların her birinden ayrı ayrı vergi alınacağı, bir kağıtta
toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde damga vergisinin
en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınacağı, ancak bu akit ve
işlemlere asıl işlemin akitlerinden başka bir şahsın eklenen akit ve işleminin de ayrıca vergiye tabi
olacağı; 10 uncu maddesinde, damga vergisinin nispi veya maktu olarak alınacağı, nispi vergide,
kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kağıtlarda yazılı belli paranın, maktu vergide kağıtların
mahiyetlerinin esas olacağı, belli para teriminin, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı
rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I-Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/l fıkrasında,
belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin nispi damga
vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
492 sayılı Harçlar Kanununun 38 inci maddesinde, noter işlemlerinden bu Kanuna bağlı (2) sayılı
tarifede yazılı olanlarının noter harçlarına tabi olacağı; 41 inci maddesinde, noter harçlarının (2)
sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer veya ağırlık ölçüsüne göre nispi, işlemin nevi ve mahiyetine
göre maktu esas üzerinden alınacağı; 42 nci maddesinde, menkul ve gayrimenkul mallar hakkında
alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesinin
mecburi olduğu; 47 nci maddesinde ise, sürenin uzatılması ve vadenin yenilenmesi halinde asıl
senet, mukavele ve kağıtlardan alınmış olan harcın yarısının alınacağı, noterde işleme konu edilmiş
belli tutarı ihtiva eden her nevi senet, mukavelename ve kağıtların değiştirilmesi halinde,
değişikliğe ilişkin senet, mukavelename ve kağıtların artan miktar üzerinden aynı nispette harca
tabi olacağı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıdaki kanun hükümlerine göre muayyen bir meblağı ihtiva eden her nevi senet,
mukavelename ve kağıtlardan beher imza için nispi harç alınması gerekmekte olup; sürenin
uzatılması ve vadenin yenilenmesi halinde asıl senet, mukavele ve kağıtlardan alınmış olan harcın
yarısının alınması; sözleşme sonrasında düzenlenen kağıt yalnızca sözleşme bedelinde bir
değişikliği içeriyorsa, sözleşme bedelinde meydana gelen artış tutarı üzerinden nispi harç alınması
gerekmektedir. Ancak, sürenin uzatılması ve vadenin yenilenmesi veya sözleşme bedeli dışındaki
unsurların da değiştirilmesine yönelik hükümler içeren bir kağıt, yeni bir kağıt mahiyeti
kazanacağından kağıdın düzenleyici hükümlerine paralellik teşkil edecek şekilde taraflarca
gösterilecek değer üzerinden harca tabi tutulacaktır.
Özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, arsa sahipleri … …, … …, … …, … … ile
yüklenici/müteahhit firmanız arasında … Noterliğinde …/…/2016 tarih ve … yevmiye numaralı
Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi yapıldıktan
sonra söz konusu sözleşmeye atıf yapan ek protokol hazırlandığı, bahsedilen ek protokolde,
yapılması planlanan blok sayısının artırıldığı, buna bağlı olarak tarafların önceden paylaşılan
bağımsız bölümleri yeniden paylaşıma tabi tuttukları anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, daha önce düzenlenmiş bulunan Düzenleme Şeklinde
Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesine atıf yapan yeni bir sözleşme olduğu
anlaşılan bahse konu ek protokol 492 sayılı Harçlar Kanununun 42 nci maddesi kapsamında yer
aldığından, söz konusu işlem için kağıdın düzenleyici hükümlerine paralellik teşkil edecek şekilde
taraflarca değer gösterilmesi ve bu değer üzerinden 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı
tarifenin I/1 fıkrasına göre harca ve 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 fıkrasına göre
nispi damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.