Oda adına kayıtlı bulunan bir binanın satışının yapılması halinde tek bir binanın satışı durumunda katma değer vergisi ile kurumlar vergisine tabi olu
Özelge: Oda adına kayıtlı bulunan bir binanın satışının
yapılması halinde tek bir binanın satışı durumunda katma
değer vergisi ile kurumlar vergisine tabi olup olmayacağı
hk.
Sayı:
93767041-KVK-2010/18-128
Tarih:
16/07/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 93767041-KVK-2010/18-128 16/07/2013
Konu : ....... ODASININ KV VE KDV MÜKELLEFİYETİ
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, odanıza bağlı herhangi bir iktisadi işletmenin
olmadığı ve odanız adına kayıtlı bulunan bir binanın satışının yapılması düşünüldüğü belirtilerek,
tek bir binanın satışı durumunda katma değer vergisi ile kurumlar vergisine tabi olup olmadığınız
hakkında bilgi istenilmektedir.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, dernek ve vakıflar kurumlar
vergisi mükellefleri arasında sayılmamakla birlikte, aynı maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi ile
dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler vergi mükellefiyeti kapsamına alınmış olup Kanunun 2
nci maddesinin beşinci fıkrasında da dernek veya vakıflara ait veya tabi olup faaliyetleri devamlı
bulunan sermaye şirketi ve kooperatif statüsünde bulunmayan ticari, sınai ve zirai işletmelerin
iktisadi işletme olduğu; altıncı fıkrasında ise dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmelerin kazanç
amacı gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin
olmaması, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin
bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği; mal veya hizmet bedelinin sadece maliyeti
karşılayacak kadar olmasının, kar edilmemesinin veya karın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin
bunların iktisadi niteliğini değiştirmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Konuya ilişkin olarak yayımlanan 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin (2.4.)
bölümünde iktisadi işletmenin belirlenmesinde işletmenin belirgin özelliğinin bağlılık, devamlılık ve
faaliyetin ticari, sınai veya zirai bir mahiyet arz etmesinin, diğer bir anlatımla iktisadi işletmenin
unsurlarının ticari faaliyetin de temel özelliklerinden olan, bir organizasyona bağlı olarak piyasa
ekonomisi içerisinde bedel karşılığı mal alım-satımı, imalatı ya da hizmet ifaları gibi faaliyetler
olduğu, kanunun bu gibi halleri tek tek saymak yerine, dernek veya vakıf tarafından piyasa
ekonomisi içerisinde icra edilen tüm iktisadi faaliyetleri kapsamına aldığı, satılan mal veya hizmete
ait bedelin sadece maliyeti karşılayacak kadar olmasının, kar edilmemesinin, karın kuruluş
amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi işletme olma vasfını değiştirmeyeceği açıklanmıştır.
Dolayısıyla, vergi uygulamaları bakımından dernek olarak değerlendirilen odanız tüzel
kişiliği itibarıyla kurumlar vergisi mükellefi olmamakla birlikte devamlılık arz eden ticari, sınai ve
zirai faaliyetleri nedeniyle oda tüzel kişiliğine bağlı oluşan iktisadi işletmelerinin kurumlar vergisine
tabi tutulması gerekecektir.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, odanız adına kayıtlı gayrimenkul satış faaliyetinin,
hacim ve ehemmiyet bakımından ticari nitelik arz etmesi veya ticari amaç güdülerek yapılması veyaticari organizasyon gerektirmesi halinde odanıza bağlı bir iktisadi işletme söz konusu olacaktır.
Ancak, odanız mülkiyetinde bulunan tek bir gayrimenkulün satış işleminin herhangi bir
organizasyon dahilinde ve devamlı surette yapılan ticari bir faaliyet olarak değerlendirilmesi
mümkün olmadığından anılan satış işlemi nedeniyle odanıza bağlı bir iktisadi işletme oluşmayacak
ve kurumlar vergisi mükellefiyeti söz konusu olmayacaktır.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
Katma Değer Vergisi Kanununun;
-1/1 inci maddesinde Türkiye'de yapılan ticari, sınai ve zirai faaliyet ve serbest meslek
faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu, aynı
maddenin 4 üncü fıkrasında ise ticari, sınai, zirai faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı,
kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanununda açıklık
bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit
edileceği, 5 inci fıkrasında ise bu faaliyetlerin kanunların veya resmi makamların gösterdiği gerek
üzerine yapılması, bunları yapanların hukuki statü ve kişiliklerinin işlemlerin mahiyetini
değiştirmeyeceği ve vergilendirmeye mani teşkil etmeyeceği,
-1/3-d maddesinde müzayede mahallerinde yapılan satışların katma değer vergisine tabi
olduğu,
-1/3-g maddesinde, genel ve katma bütçeli idarelere il özel idarelerine, belediyeler, köyler
ve bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflar, her türlü mesleki
kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile
döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınai, zirai ve
mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin katma değer vergisine tabi olduğu
hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 17/4-r maddesinde ise kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle kayıtlı
taşınmazların satışı, katma değer vergisinden istisna tutulmuş; istisna kapsamındaki kıymetlerin
ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz ve iştirak hisseleri
teslimlerinin istisna kapsamı dışında olduğu belirtilmiştir.
Yukarıda yer alan hükümler ve açıklamalar çerçevesinde, odanıza ait gayrimenkulün satışı;
satışa konu taşınmazın odanıza ait bir iktisadi işletmeya ait olması ya da bu tür satışlarınız
nedeniyle odanız bünyesinde iktisadi bir işletme oluşması halinde veyahutta satış işleminin açık
artırma suretiyle (bu durumda satışa konu taşınmazın odanıza ait bir iktisadi işletmeya ait olması ya
da bu tür satışlarınız nedeniyle odanız bünyesinde iktisadi bir işletme oluşması şartı aranmaz)
yapılması halinde KDV ye tabi olacaktır.
Netice itibariyle, odanız adına kayıtlı bulunan tek bir binanın satışı dolayısıyla odanıza bağlı
bir iktisadi işletmenin oluşması sözkonusu olmadığından, satış işleminin açık artırma suretiyle
yapılmaması koşuluyla, anılan satış işlemi KDV ye tabi olmayacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiillerinizdolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.