Ödenmesi gereken aydan sonra ödenen ücrete ait asgari geçim indirim tutarının mahsubu hk.
Özelge: Ödenmesi gereken aydan sonra ödenen ücrete ait
asgari geçim indirim tutarının mahsubu hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 32-1422
Tarih:
25/08/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 32-1422 25/08/2011
Konu : Geç ödenen ücrete ait asgari geçim indirim tutarının
mahsubu
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; şirketinizin 2009 yılı Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran,
Temmuz ve Ağustos aylarında çalıştırdığınız personele net ücretleri ile birlikte asgari geçim
indirimi tutarlarını da maddi imkansızlıklar nedeni ile ödeyemediğinizi ve bu nedenle zamanında
verdiğiniz muhtasar beyannamelerinizden asgari geçim indiriminden doğan mahsup edilecek gelir
vergisi tutarını 265 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca mahsup etmediğinizi,
ödenemeyen bu tutarların hepsini 2009 yılının eylül ayında çalışanlarınıza ödediğinizi, dolayısı ile
geçmiş aylara ait toplam 13.717,30 TL tutarında asgari geçim indirimi ödediğinizi ve eylül ayında
düzenlediğiniz muhtasar beyannamenizde tahakkuk eden gelir vergisi miktarı olan 2.423,15 TL' yi
mahsup edebildiğinizi geri kalan 11.294,15 TL'nin de tarafınıza tahakkuk eden diğer vergi
borçlarından mahsup edilebilmesi hususunda Başkanlığımızın görüşlerini talep etmektesiniz.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 32'nci maddesinde, Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde
asgarî geçim indirimi uygulanacağı, hükme bağlanmıştır.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 61'inci maddesinde; "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı
olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen
menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez..." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un 94'üncü maddesinde de; "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri,
sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî
işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan
ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre
tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden
veya hesaben yaptıkları sırada,istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya
mecburdurlar.
1. Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden
(istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre,
..." hükmü yer almaktadır.
Kanun'un 96'ncı maddesinde de; "Vergi tevkifatı, 94 üncü madde kapsamına giren nakten veya
hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatınatabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt
ve işlemleri ifade eder..." hükmü bulunmaktadır.
Konu ile ilgili olarak 265 seri n.olu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nde;
"8. İşverenlerce Yapılacak İşlemler
8.1. Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerce Yapılacak İşlemler
İşverenler, her yılın Ocak ayında düzenleyecekleri asgari geçim indirimine ait bordroda, her aya
ilişkin ücretliler için hesaplayacakları asgari geçim indirimi tutarını göstereceklerdir. Mevcut
bilgilere göre hesaplanan yıllık asgari geçim indirimi tutarının her aya isabet eden kısmı, ücret
üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilecektir.
Ücretliye yansıtılacak tutar ücret ödemesinin yapıldığı dönemde ücret bordrosunda açılan "Asgari
Geçim İndirimi" satırında gösterilecek ve işveren tarafından ilgili aya ilişkin verilecek muhtasar
beyannamede tevkif suretiyle kesilen vergiler toplamından mahsup edilerek kalan tevkifat tutarı
ödenecektir.
Mahsup edilecek asgari geçim indirimi, ücretlinin o aydaki ücretinden kesilen gelir vergisinden
fazla olamayacaktır. Aşması halinde ise aşan kısım için herhangi bir iade uygulaması
yapılmayacaktır.
Muhtasar beyanname üzerinde asgari geçim indirimi tutarının mahsup edilebilmesi için,
söz konusu tutarın mutlak suretle ücretlilere ödenmiş olması gerekmektedir. Ücretlilere
ödenmeyen tutarların mahsup edilmesi halinde bu tutar işverenlerce muhtasar beyanname
üzerinden eksik beyan edilmiş ve ödenmemiş gelir vergisi tevkifatı olarak addolunacaktır..."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Öte yandan, ilgi de kayıtlı özelge talep formu ve eklerinden, işletmenizdeki sıkıntı nedeniyle
işçilerin maaşını ve asgari geçim indirimini bir kaç ay ödemediğiniz ancak, kayıtlarda ücret
ödemesi gösterilerek ücretler üzerinden yapılan tevkifatları aylık olarak muhtasar beyanname ile
beyan ettiğiniz anlaşılmaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre; asgari geçim indirimi çalışanlara nakden ödenen bir tutar olmayıp
hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmek suretiyle yapılan bir ödemedir. Dolayısıyla,
ödemelerin yapıldığı dönemle ilgili olarak işverenin vergi dairesine vereceği muhtasar beyanname
üzerinde ücretlerden tevkif edilen stopaj gelir vergisine asgari geçim indiriminin mahsup edilmesi
gerekir. Ayrıca, e-bayanneme sisteminde asgari geçim indiriminin sadece ücretler üzerinden tevkif
edilen vergilerden mahsup imkanı bulunduğundan ilgili dönemde mahsubun yapılamaması halinde
bakiye kısmın diğer vergilere mahsup yapılması mümkün değildir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.