Okul Aile Birliğince açılan kursların Kurumlar Vergisi ve KDV karşısındaki durumu hk.

Özelge: Okul Aile Birliğince açılan kursların Kurumlar

Vergisi ve KDV karşısındaki durumu hk.

Sayı:

B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-2:2010-14001-71-681

Tarih:

05/09/2011

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)

Sayı : B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-2:2010-14001-71-681 05/09/2011

Konu : Okul Aile Birliğince açılan kursların Kurumlar Vergisi ve

KDV karşısındaki durumu.

 İlgide kayıtlı özelge talep formunda, faaliyeti yalnızca okulunuz öğrencilerinin yetiştirilmesi

için okulda açılan kurslardan ibaret olan okul aile birliğinizce bu kurslarda ders veren öğretmenlere

yapılan ücret ödemelerinden tevkifat yapılıp yapılmayacağı ile bu faaliyetinizin KDV karşısındaki

durumu hakkında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

 A-KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME

 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile

iktisadi kamu kuruluşları vergi mükellefiyeti kapsamına alınmış olup aynı Kanunun 2 nci

maddesinin üçüncü fıkrasında da Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu kuruluşlarına

ait ve tabi olup faaliyetleri devamlı bulunan sermaye şirketi ve kooperatif statüsünde bulunmayan

ticari, sınai ve zirai işletmelerin iktisadi kamu kuruluşu olduğu; altıncı fıkrasında ise bunların

kazanç gayesi gütmemelerinin, faaliyetin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunmasının,

tüzel kişiliklerinin olmamasının, müstakil muhasebeleri ve kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin

veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği; mal ve hizmet bedelinin

sadece maliyeti karşılayacak kadar olmasının, kar elde edilmemesinin veya karın kuruluş

amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi niteliğini değiştirmeyeceği hüküm altına alınmıştır.

 Bu hükümlere göre, Devlete, il özel idarelerine, belediyelere ve diğer kamu idare ve

müesseselerine ait veya tabi olup devamlı olarak ticari, sınai ve zirai konularda faaliyet gösteren

işletmeler kurumlar vergisi mükellefidirler.

 Konuya ilişkin olarak, mülkiyeti Hazineye ait olup Milli Eğitim Bakanlığına tahsisli ve bu

Bakanlığa bağlı okul ve kurumlardaki kantin, açık alan, salon ve benzeri yerlerin okul aile

birliklerince işletilmesi veya işlettirilmesi ile ilgili olarak yapılacak uygulamaya yön vermek

amacıyla Başkanlığımızca 05.08.2004 tarihli ve KVK-11/2004-9/Okul Aile Birlikleri-1 sayılı Kurumlar

Vergisi Sirküleri yayımlanmıştır.

 Okul aile birlikleri, Milli Eğitim Temel Kanununa göre çıkarılan yönetmelik uyarınca kurulan

ve tüzel kişiliği bulunmayan; amacı, okulun ihtiyaçlarının karşılanması, veli ve öğretmenler arasında

işbirliğinin sağlanması olan ve bulundukları okul bünyesinde faaliyet gösteren birliklerdir.

 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunun 16 ncı maddesinde 5257 sayılı Kanunla yapılan

değişiklikle okul aile birliklerinin gelirlerinin her türlü vergi resim ve harçtan muaf olacağı ve okul

aile birliklerinin kuruluş ve işleyişi, birlik organlarının oluşturulması ve seçim şekilleri, sosyal ve

kültürel etkinliklerden sağlanan maddi katkılar, bağışların kabulü, harcanması ve denetlenmesi ile

kantin, açık alan, salon ve benzeri yerlerin işlettirilmesi veya işletilmesinden sağlanan gelirlerin

dağıtım yerleri ve oranları, harcanması ve denetlenmesine dair usul ve esasların Milli Eğitim ve

Maliye Bakanlıklarınca müştereken hazırlanacak yönetmelikle düzenleneceği belirtilmiştir.

 Bu yetkiye istinaden yayımlanan 31.05.2005 tarihli ve 25831 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı

Okul-Aile Birliği Yönetmeliğinin birlik tarafından tutulacak defter, dosya ve belgelere ilişkin 20 nci

maddesinde, kantin, açık alan, salon ve benzeri yerlerin işletilmesi halinde iktisadi işletmelerin

oluşacağı belirtilmiştir. Dolayısıyla, bu muaflık, bizatihi okul aile birliğini kapsamakta olup kantin,

açık alan, salon ve benzeri yerlerin işletilmesi halinde oluşacak iktisadi işletmeleri

kapsamamaktadır.

 Bu nedenle, bulunduğu okul bünyesinde okul adına faaliyet gösteren anılan birliklerin

kantin, açık alan, salon ve benzeri yerleri işletmeleri halinde, Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci

maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile 2 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca iktisadi bir

işletme olarak kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis ettirilmesi ve mükellefiyetle ilgili ödevlerini

yerine getirmesi gerekmektedir.

 Buna göre, Türk Eğitim Derneği Ankara Koleji Vakfı Özel Lisesi Okul Aile Birliği tarafından

okul öğrencilerinin yetiştirilmesi amacıyla yapılan kurs faaliyetinin öğrenci ve velilerden herhangi

bir bedel talep edilmeksizin yerine getirilmesi halinde iktisadi bir işletme söz konusu olmayacaktır.

Ancak, söz konusu kurs faaliyeti dolayısıyla öğrenci ve velilerden bağış adı altında dahi olsa bir

bedel alınması halinde oluşacak iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis

edilmesi gerekecektir.

 Öte yandan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde; "Ücret, işverene tabi ve

belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve

para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

 Ücretin, ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat. zam, avans,

aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir

ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş

bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmüne yer verilmiştir.

 Aynı Kanunun, 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında ise; kimlerin, hangi ödemelerden vergi

tevkifatı yapmakla yükümlü oldukları hüküm altına alınmış olup, aynı fıkranın 1'inci bendinde,

"Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden

(istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre" vergi tevkifatı yapılacağı

hükmüne yer verilmiştir.

 Ayrıca, Gelir Vergisi Kanununun 96 ncı maddesinde; "Vergi tevkifatı, 94 üncü madde

kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben

ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu

durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder." hükmüne yer verilmiştir.

 Öte yandan, aynı Kanunun 98 inci maddesinde de; "94 üncü madde gereğince vergi tevkifatı

yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve

iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri (5615 Sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen

ibare. Yürürlük: 4/4/2007) ertesi ayın yirmi üçüncü günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun

yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar..." hükmüne yer verilmiştir.

 Bu itibarla, okul aile birliğiniz tarafından okul öğrencilerinin yetiştirilmesi için, okulda

açılan kurslarda ders veren öğretmenlere yapılan ücret ödemeleri üzerinden aynı Kanunun 94 üncü

maddesine göre tevkifat yapılarak muhtasar beyanname ile beyan edilmesi gerekir.

 B-KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME

 Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest

meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin verginin konusu teşkil ettiği,

1/3-g maddesinde de, genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile

bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara

ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli

kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticarî, sınaî, ziraî ve meslekî nitelikteki

teslim ve hizmetlerinin KDV'ye tabi olduğu, aynı maddenin ikinci fıkrasında ise bu faaliyetlerin

devamlılığı, kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanununda

açıklık bulunmadığı hallerde ise Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin

ve tespit edileceği hükme bağlanmıştır.

 Buna göre, ... Lisesi Okul Aile Birliği tarafından okul öğrencilerinin yetiştirilmesi amacıyla

yapılan kurs faaliyetinin öğrenci ve velilerden herhangi bir bedel talep edilmeksizin yerine

getirilmesi halinde, söz konusu işlem ticari nitelik arz etmediğinden, adı geçen kurum adına katma

değer vergisi mükellefiyeti tesis edilmeyecektir. Ancak, söz konusu kurs faaliyeti dolayısıyla öğrenci

ve velilerden bağış adı altında dahi olsa bir bedel alınması halinde, ticari bir nitelik taşıyan ve KDV

nin konusuna giren bu işlem nedeniyle katma değer vergisi mükellefiyetinin tesisi gerekecektir.

 Öte yandan; katma değer vergisi oranları; KDV Kanununun 28 inci maddesinin Bakanlar

Kuruluna verdiği yetkiye dayanılarak 30/12/2007 tarih ve 26472 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan

2007/13033 sayılı Kararname eki I sayılı listede yer alan mal ve hizmetler için % 1, II sayılı listede

yer alan teslim ve hizmetler için % 8, bu listeler dışındaki diğer mal ve hizmetler için ise % 18

olarak tespit edilmiştir.

 Söz konusu Kararnameye ekli II sayılı listenin B bölümünün 15 inci sırası uyarınca

üniversite ve yüksekokullar ile 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu, 2828 sayılı Sosyal

Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun

Hükmünde Kararname kapsamında verilen eğitim ve öğretim hizmetleri % 8 oranında KDV ye tabi

bulunmaktadır.

 Bu itibarla, okul aile birliğinizce verilen eğitim ve öğretim hizmetlerinin KDV ye tabi

bulunması halinde; söz konusu hizmetler II sayılı listenin B/15 inci sırası kapsamında veriliyorsa %

8, aksi takdirde genel oranda (% 18) KDV ye tabi tutulacaktır.

 Bilgi edinilmesini rica ederim.