Ortak dışı işlem yapan konut yapı kooperatifinin KV ve KDV mükellefiyeti hk.

Özelge: Ortak dışı işlem yapan konut yapı kooperatifinin KV
ve KDV mükellefiyeti hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-2006-14008-41-1201
Tarih: 
30/12/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-2006-14008-41-1201 30/12/2011
Konu : Ortak dışı işlem yapan konut yapı kooperatifinin KV ve  
KDV mükellefiyeti hakkında
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunda, 21/2/2005 tarihinde kooperatifiniz ile ... Belediyesi
arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı, yapılan vergi incelemesi sonucunda düzenlenen
Kısa Vergi İnceleme Raporunda 5/2007 dönemi itibariyle kurumlar vergisi ve katma değer vergisi
bakımından mükellefiyet tesis ettirilmesi gerektiğinin tarafınıza bildirildiği, kooperatifinizce ortak
sayısı kadar konut inşa edildiği, mükellefiyet tesisini gerektiren ve incelemenin konusu olan ortak
dışı işlemin sadece ... Belediyesi ile kat karşılığı yapılan inşaat sözleşmesi olduğu belirtilerek,
5/2007 döneminden sonraki dönemler için kurumlar vergisi muafiyeti ve katma değer vergisi
istisnasından yararlanıp yararlanamayacağınız konusunda Başkanlığımızdan görüş talep
edilmektedir.
            A-    KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN 
            Mülga 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 incimaddesinin (B) bendinde kooperatifler
kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmış, aynı Kanunun 7 inci maddesinin (16) numaralı
bendinde ise esas mukavelelerinde;
            - Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması,
            - İdare meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinden hisse verilmemesi,
            - İhtiyat akçelerinin ortaklara dağıtılmaması,
            -Münhasıran ortaklar ile iş görülmesine
            dair hükümler bulunması şartı ile kooperatiflerin (Esas mukavelelerinde yukarıdaki şartlar
mevcut olmakla beraber fiilen bu kayıt ve şartlara uymayan kooperatifler ile faaliyete geçen üst
kuruluşlara girmeyen kooperatifler muafiyetten faydalanamaz.) kurumlar vergisinden muaf olduğu
hükme bağlanmıştır.
            Ayrıca, 1/1/2006 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe giren 5520 sayılı
Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükmüyle kooperatifler
kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmış olmakla beraber aynı kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (k) bendinde, tüketim ve taşımacılık kooperatifleri hariç olmak üzere, ana
sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve üyelerine
kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklar ile
iş görülmesine (Yapı kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse
için bir işyeri veya konut elde etmeleri ortak dışı işlem sayılmaz.) ilişkin hükümler bulunup, bu
hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu kayıt ve şartlara ek olarak kuruluşundan inşaatın bitim
tarihine kadar yönetim ve denetim kurullarında, söz konusu inşaat işlerini kısmen veya tamamenüstlenen gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerine veya Kanunun 13 üncü maddesine göre bunlarla
ilişkili olduğu kabul edilen kişilere veya yukarıda sayılanlarla işçi ve işveren ilişkisi içinde
bulunanlara yer vermeyen ve yapı ruhsatı ile arsa tapusu kooperatif tüzel kişiliği adına tescil
edilmiş olan yapı kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf olduğu hükme bağlanmıştır.
            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 1 inci maddesinin onuncu fıkrasında, bu
Kanunun yürürlüğünden önceki dönemler itibarıyla 5422 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasına
devam olunacağı hüküm altına alınmıştır.
            İlgide kayıtlı Özelge Talep Formunuz ve eklerinin incelenmesinden, Kooperatifiniz ile ...
Belediyesi arasında 21/2/2005 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığı anlaşılmıştır.
            Buna göre; kooperatifinizin, belediyeye ait arsa üzerine kat karşılığı inşaat yapmak suretiyle
müteahhitlik faaliyetinde bulunması nedeniyle, münhasıran ortaklarla iş görülmesi şartı ihlal
edilmiş olacağından, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin yapıldığı 21/2/2005 tarihten itibaren
kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi gerekmektedir.
 
            Öte yandan, tasfiye sürecine giren ve kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanamayan
kooperatifin tasfiyeye girdiği tarihten sonra da muafiyetten faydalanması söz konusu
olamayacağından, tasfiye sonuçlanana kadar vergisel yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekeceği
tabiidir.
             B- KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN 
            3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 1 inci maddesinde; ticari, sınai, zirai
faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde  Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV nin
konusunu oluşturduğu; söz konusu faaliyetlerin devamlılığı kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi
Kanununa göre, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili
mevzuata göre belirleneceği; verginin konusuna giren işlemleri yapanların hukuki statü ve
kişiliklerinin vergilendirmeye engel teşkil etmeyeceği hükme bağlanmıştır.
            Buna göre, ... Belediyesi ile yapmış olduğunuz sözleşmeye istinaden adı geçen belediyeye ait
arsa üzerine inşa edeceğiniz konutların belediyeye teslimi genel hükümler çerçevesinde KDV ye
tabi bulunmakta olup, bu işlemleriniz nedeniyle KDV mükellefiyetinizin tesis edilmesi ve
mükellefiyetle ilgili ödevleri yerine getirmeniz gerekmektedir.
            Ayrıca, KDV Kanununun 17/4-k maddesinde yer alan konut yapı kooperatiflerinin üyelerine
yapacağı konut teslimlerine yönelik istisnanın 3/7/2009 tarihi itibariyle kaldırılmasına ilişkin
açıklamaların yer aldığı 113 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin A/4 bölümünde, 3/7/2009 tarihinden
önce bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatifleri bakımından daha önce yayımlanan
KDV Genel Tebliğlerindeki açıklamaların geçerli olacağı belirtilmiştir.
             Öte yandan, 69 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde belirtilen konut yapı kooperatiflerinin
üyelerine konut teslimlerinde istisna uygulamasının başladığı 1/8/1998 tarihinden sonra kurulan ve
vergiye tabi başka işlemleri bulunmayan konut yapı kooperatiflerinin mükellefiyet tesis
ettirmelerine ve beyanname vermelerine gerek bulunmadığı yönündeki açıklama, üyelerine konut
tesliminden başka herhangi bir faaliyette bulunmayan konut yapı kooperatifleri bakımından geçerli
olup, arsa karşılığı inşaat işi yapan kooperatifinizin bu uygulamadan faydalanması mümkün
bulunmamaktadır.
            Bu durumun, 3/7/2009 tarihinden önce almış olduğunuz bina inşaat ruhsatları kapsamında
inşa edilen konutların üyelerinize tesliminde istisna uygulanmasına bir etkisi bulunmamaktadır.
            Diğer taraftan, KDV mükellefleri, KDV Kanununun 40/3 maddesi uyarınca herhangi bir
vergilendirme döneminde vergiye tabi işlemleri bulunmasa dahi KDV beyannamelerini vermek
mecburiyetinde olduklarından, kooperatifinizin mükellefiyet kaydı silininceye kadar KDVbeyannamelerini, boş da olsa her bir vergilendirme dönemi için (aylık olarak) vermesi
gerekmektedir.
              Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.