Otomatik satış makineleri ile yapılan hizmet sunumunda belge düzeni hk.
Otomatik satış makineleri ile yapılan hizmet sunumunda
belge düzeni hk.
Sayı:
11395140-105[229-2015/VUK1-19016]-84379
Tarih:
05/10/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :11395140-105[229-2015/VUK1-19016]-84379 05/10/2015
Konu :Otomatik satış makineleri ile yapılan
satışlarda belge düzeni.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; ... yılı ... ayından bu yana self servis çalışan
"Elektronik Emanet Sistemleri"nin satış ve işletmesini yaptığınızı, sistemin tamamen bilgisayar
kontrollü olup insansız çalıştığını, önceleri her ayın son günü sistemden alınan tahsilat fişi veya
kasadaki sayıma göre çıkan tutar esas alınarak "Muhtelif Müşteriler" adına düzenlenen faturanın ...
yılından bu yana haftalık olarak (her haftanın ilk iş günü) düzenlenmeye başlandığını,
müşterilerinizin tarafınıza ulaşıp fatura istemesi halinde merkezden fatura düzenlenerek faturanın
kargo ile gönderildiğini belirterek, mevcut uygulamaya devam edilip edilemeyeceği, faturanın aylık
olarak düzenlenip düzenlenemeyeceği ve isteyen müşterilere kargo ile gönderilen faturanın faks
veya mail olarak gönderilmesi halinde muhasebe işlemlerinde geçerli olup olmayacağı hususlarında
Başkanlığımız görüşleri talep edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde; faturanın, satılan emtia veya
yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan
tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olduğu hükmü mevcuttur.
Anılan Kanunun 231/5 inci maddesinde, faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı
tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenmesi gerektiği, bu süre içerisinde düzenlemeyen
faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükmüne yer verilmiş, 232 nci maddesinde; birinci ve
ikinci sınıf tüccarların, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan
çiftçilerin; birinci ve ikinci sınıf tüccarlara, serbest meslek erbabına, kazançları basit usulde tespit
olunan tüccarlara, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere, vergiden muaf esnafa sattıkları
emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunların da fatura istemek ve almak
mecburiyetinde oldukları hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, 385 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "2-Otomatik Satış
Makineleri ile Yapılan Satışlarda Belge Düzeni" başlıklı bölümünde; "...
a) Otomatik satış makineleri kullanılmak suretiyle yapılan mal veya hizmet satışlarının,
anılan makinelerin aşağıda belirtilen şekilde kullanılması kaydıyla, Tebliğ'in bu bölümünde yer alanaçıklamalar çerçevesinde belgelendirilmesi uygun görülmüştür.
- Söz konusu makinelerle yapılan mal veya hizmet satışlarına ilişkin bilgiler, makinenin
hafızasından silinemeyecek ve değiştirilemeyecek bir şekilde kaydedilecektir.
- Kaydedilen bilgilere dışarıdan herhangi bir müdahale yapılamayacaktır.
- Gün sonunda makineden günlük satış raporu alınabilecektir.
Bu şartların sağlanması durumunda malın satışı veya hizmetin verilmesi anında Vergi Usul
Kanununda yer alan belgelerden herhangi biri düzenlenmeyecek ancak gün sonlarında makineden
alınacak raporlara istinaden "muhtelif müşteriler" ibareli bir fatura düzenlenecektir.
b) Otomatik satış makinelerinin yukarıda sayılan şartları taşımaması ve herhangi bir
düzeneğinin olmaması nedeniyle satışın para atılmak suretiyle yapılması halinde, malın sevk
edildiği tarihten itibaren azami yedi gün içinde satılan malları içerecek şekilde "muhtelif
müşteriler" ibareli bir fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Her iki halde de, söz konusu otomatik satış makinelerine yerleştirilmek üzere taşınan mallar
için "muhtelif müşteriler" ibareli sevk irsaliyesi düzenlenecek ve yukarıda bahsi geçen şekilde
düzenlenecek faturalar ile irtibatlandırılacaktır.
c) Sadece hizmet sunan makinelerde yukarıda bahsedildiği şekilde düzeneğin olmaması
durumunda ise gün sonunda cihazda birikmiş paranın sayılarak toplam hasılat tutarı üzerinden
"muhtelif müşteriler" ibareli bir fatura düzenlenecektir.
Ayrıca, söz konusu makineleri farklı işyerlerine yerleştirmek suretiyle komisyon ödenmesi
karşılığında komisyon tutarını gösterir faturanın düzenleneceği ise tabiidir." açıklamaları yer
almaktadır.
Bu itibarla, özelge talep formunuzda belirtilen "Elektronik Emanet Sistemleri" şeklinde
kullanılacak elektronik makinelerin 385 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 2 nci
bölümünün (a) bendinde yazılı nitelikleri taşıması durumunda bahse konu makinelerde gün
sonlarında alınacak raporlara istinaden, mezkûr Tebliğde belirtildiği şekilde düzeneğin olmaması
halinde ise aynı tebliğin 2 ci bölümünün (c) bendi kapsamında gün sonundaki toplam hasılat
üzerinden gün sonunda "muhtelif müşteriler" ibareli tek fatura düzenlemeniz gerekmekte olup,
faturanın haftalık ya da aylık olarak düzenlenmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.