Otomatik satış makinelerinde nakit ve kredi kartıyla yapılan satışlarda belge düzeni ve bu makinelerin işyeri olup olmadığı ile vergi levhası bulundur
Otomatik satış makinelerinde nakit ve kredi kartıyla yapılan
satışlarda belge düzeni ve bu makinelerin işyeri olup
olmadığı ile vergi levhası bulundurulup
bulundurulmayacağı.
Sayı:
11395140-105[156-2016-VUK2-9250]-245263
Tarih:
12/12/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :11395140-105[156-2016-VUK2-9250]-245263 12.12.2016
Konu :Otomatik satış makinelerinde nakit ve kredi
kartıyla yapılan satışlarda belge düzeni ve
bu makinelerin işyeri olup olmadığı ile vergi
levhası bulundurulup bulundurulmayacağı.
……………
İlgi özelge talep formunuzda; kurumunuzun her türlü kahve, gıda ve ihtiyaç maddelerinin ithali,
ihracı, üretimi, pazarlaması, satışı ve toptan ticareti faaliyeti ile iştigal ettiğini, bu faaliyetiniz
kapsamında otomatik satış makineleri ile kahve ve benzeri ürünlerin satışının yapılacağını
belirterek, söz konusu makinelerin işyeri olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği, işyeri olarak
değerlendirilmesi halinde vergi levhası bulundurma zorunluluğunun olup olmadığı ve kredi kartı ile
yapılan satışlarda belge düzeninin nasıl olacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep
edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 156 ncı maddesine göre, ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyette
işyeri; mağaza, yazıhane, idarehane, muayenehane, imalathane, şube, depo, otel, kahvehane,
eğlence ve spor yerleri, tarla, bağ, bahçe, çiftlik, hayvancılık tesisleri, dalyan ve voli mahalleri,
madenler, taş ocakları, inşaat şantiyeleri, vapur büfeleri gibi ticari, sınai, zirai veya mesleki bir
faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yerdir.
Bu madde hükmüne göre, mükelleflerin ticari, sınai ve zirai faaliyetlerini sürdürdükleri yerlerin
işyeri özelliğini taşıyabilmesi için bu yerlerin "faaliyetin icrasına tahsis edilmesi" veya faaliyetin icra
edildiği "yer" olma özelliğini taşıması şarttır.
Aynı Kanunun 229 uncu maddesinde; faturanın, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında
müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından
müşteriye verilen ticari vesika olduğu hükmü mevcuttur.
Anılan Kanunun 231/5 inci maddesinde, faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten
itibaren azami yedi gün içinde düzenlenmesi gerektiği, bu süre içerisinde düzenlemeyen faturaların
hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükmüne yer verilmiş, 232 nci maddesinde; birinci ve ikinci sınıf
tüccarların, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin;
birinci ve ikinci sınıf tüccarlara, serbest meslek erbabına, kazançları basit usulde tespit olunantüccarlara, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere, vergiden muaf esnafa sattıkları emtia veya
yaptıkları işler için fatura vermek ve bunların da fatura istemek ve almak mecburiyetinde oldukları
hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, 385 Sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "2-Otomatik Satış Makineleri
ile Yapılan Satışlarda Belge Düzeni" başlıklı bölümünde; "...
a) Otomatik satış makineleri kullanılmak suretiyle yapılan mal veya hizmet satışlarının, anılan
makinelerin aşağıda belirtilen şekilde kullanılması kaydıyla, Tebliğ'in bu bölümünde yer alan
açıklamalar çerçevesinde belgelendirilmesi uygun görülmüştür.
- Söz konusu makinelerle yapılan mal veya hizmet satışlarına ilişkin bilgiler, makinenin hafızasından
silinemeyecek ve değiştirilemeyecek bir şekilde kaydedilecektir.
- Kaydedilen bilgilere dışarıdan herhangi bir müdahale yapılamayacaktır.
- Gün sonunda makineden günlük satış raporu alınabilecektir.
Bu şartların sağlanması durumunda malın satışı veya hizmetin verilmesi anında Vergi Usul
Kanununda yer alan belgelerden herhangi biri düzenlenmeyecek ancak gün sonlarında makineden
alınacak raporlara istinaden "muhtelif müşteriler" ibareli bir fatura düzenlenecektir.
b) Otomatik satış makinelerinin yukarıda sayılan şartları taşımaması ve herhangi bir düzeneğinin
olmaması nedeniyle satışın para atılmak suretiyle yapılması halinde, malın sevk edildiği tarihten
itibaren azami yedi gün içinde satılan malları içerecek şekilde "muhtelif müşteriler" ibareli bir
fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Her iki halde de, söz konusu otomatik satış makinelerine yerleştirilmek üzere taşınan mallar için
"muhtelif müşteriler" ibareli sevk irsaliyesi düzenlenecek ve yukarıda bahsi geçen şekilde
düzenlenecek faturalar ile irtibatlandırılacaktır.
c) Sadece hizmet sunan makinelerde yukarıda bahsedildiği şekilde düzeneğin olmaması durumunda
ise gün sonunda cihazda birikmiş paranın sayılarak toplam hasılat tutarı üzerinden "muhtelif
müşteriler" ibareli bir fatura düzenlenecektir.
Ayrıca, söz konusu makineleri farklı işyerlerine yerleştirmek suretiyle komisyon ödenmesi
karşılığında komisyon tutarını gösterir faturanın düzenleneceği ise tabiidir." açıklamaları yer
almaktadır.
Bu itibarla, söz konusu otomatik satış makinelerinde, sınırlı bazı işlemlerin (kahve ve benzeri
ürünlerin satışı) herhangi bir personel kullanımı olmaksızın otomatik olarak müşteriler tarafından
yapılıyor olması durumunda, bu makinelerin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında işyeri (şube)
olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bu bağlamda, söz konusu otomatik satış
makinelerinde vergi levhası bulundurma zorunluluğunuz da olmayacaktır.
Diğer taraftan, otomatik satış makineleriniz 385 Sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin
2 nci bölümünün (a) bendinde yazılı nitelikleri taşır nitelikte ise gün sonlarında alınacak satış
raporlarına istinaden (nakit ve kredi kartı ile yapılan satışları ihtiva edecek şekilde) "muhtelif
müşteriler" ibareli bir fatura düzenlemeniz, aksi halde ise malların sevk edildiği tarihten itibaren
azami yedi gün içinde satılan malları içerecek şekilde "muhtelif müşteriler" ibareli bir fatura
düzenlemeniz gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.