Otomatik vitesli araçlarda "uygunluk belgesi" zorunluluğu hk.
Özelge: Otomatik vitesli araçlarda "uygunluk belgesi"
zorunluluğu hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.07.16.02-ÖTV.2010-14-16
Tarih:
03/01/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.07.16.02-ÖTV.2010-14-16 03/01/2012
Konu : Otomatik vitesli araçlarda "uygunluk belgesi"
zorunluluğu.
İlgide kayıtlı dilekçenizde, 12 Sıra No.lu ÖTV Sirküleri gereği sakatlık istisnasından yararlanmak
suretiyle iktisap edilen otomatik vitesli araçlar için vergi dairesine ibraz edilmesi gereken uygunluk
belgesinde, aracın otomatik vitesli olduğunun belirtilebileceği bir satır bulunmadığından vergi
dairesi tarafından kabul edilmediği belirtilerek, konuya ilişkin Başkanlığımız görüşünün bildirilmesi
istenilmektedir.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin 2 nci bendinde, Kanuna ekli (II) sayılı
listede yer alan kayıt ve tescile tâbi mallardan; 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar
hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer
alanların, sakatlık derecesi % 90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler ile bizzat kullanma
amacıyla sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından beş
yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabının ÖTV'den istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.
30/4/2010 tarihli ve ÖTV-2/2010-3 sayılı 12 Sıra No.lu ÖTV Sirkülerinde, Kanunun 7 nci maddesinin
2 numaralı bendinin (b) alt bendi uygulamasında, hareket ettirici aksam olarak debriyaj, fren ve gaz
pedalları ile vites kolunda sabitlenmiş birşekilde özel tertibat yapılmasının gerektiği ve yapılan özel
tertibatın kişinin sakatlığıyla uyumlu olmasının yasal bir zorunluluk olduğu belirtilmiştir. Sakatlık
derecesi % 90'ın altında olanların gaz, fren, debriyaj pedalları ile vites kolunda sakatlığına uygun
hareket ettirici özel tertibat yaptırmaksızın kullanabilecek olduğu araçlar ile aracı hareket ettirici
özel tertibat sayılmayan (direksiyona topuz takılması, engelin bulunduğu taraftaki silecek kolu,
sinyal, cam silecek kumandası, dörtlü flaşör, ön-arka cam su fıskiyesi, korna ve kontak gibi
düzeneklerin diğer tarafa alınması veya direksiyon simidine monte edilmesi vb.) tadilat yapılmak
suretiyle kullanılabilecek olan araçların ilk iktisabında söz konusu istisnadan yararlanılması
mümkün bulunmamaktadır.
Yine aynı Sirkülerin "Otomatik Vitesli Araçlarda İstisna Uygulaması" başlıklı (3/c) bölümünde
açıklandığı gibi otomatik vitesli araçlar, başka bir tadilat olmaksızın özel tertibatlı araç olarak
değerlendirilmemektedir.
Ancak sakatlığı sadece sol alt ekstremitede (ayak veya bacakta) olanlar için otomatik vitesin
hareket ettirici özel tertibat olarak sayılması gerekmektedir. Buna göre, sağlık raporuna göre
sadece sol alt ekstremitede sakatlığı bulunan malul ve engellilerin "H" sınıfı sürücü belgesi olması
halinde, başkaca özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın otomatik vitesli araçları ilk iktisabında
bu istisnadan yararlanmaları mümkün bulunmaktadır. Bu durumda sakatlık derecesi % 90'ın altında
olup, sadecesol alt ekstremitede sakatlığı bulunan malul ve engelliler için verilecek (2A) numaralı
ÖTV beyannamesine, aracın sakatlığa uygun olarak tadil edildiğine dair teknik belge yerine aracın
otomatik vitesli olduğuna dair "uygunluk belgesi" nin aslı veya noter onaylı örneği eklenecektir.Öte yandan konuya ilişkin olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığından alınan 11/2/2011 tarih ve 943
sayılı yazıda; tescile esas belge olan uygunluk belgesi formatlarının 28/6/2009 tarihli ve 27272
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğinin
(2007/46/AT) Ek IX'unda belirlenmiş olduğu, bu formatların zorunlu uygulamaya giriş tarihinin aynı
yönetmeliğin Geçici 2 nci Maddesinde de belirtildiği üzere 29/4/2010 tarihi olduğu, anılan
yönetmeliğin ekinde belirtilen uygunluk belgesi formatlarına göre, M1 kategorisi hariç bütün araç
kategorilerine ait vites kutusu tipi hakkında bilginin bu belge üzerinde yer almasının gerektiği, bu
nedenle M1 kategorisi hariç bütün araç kategorilerindeki araçların vites kutusu bilgilerinin o aracın
uygunluk belgesinden temin edilebileceği, M1 kategorisi araçların ise vites kutularına ait bilgilerin
uygunluk belgesi formatında yer almadığından, bu araçlara ait söz konusu bilginin temininde araç
imalatçısının beyanının esas alınması gerektiği belirtilmektedir.
Buna göre, sakatlık derecesi % 90'ın altında olup, "H" sınıfı sürücü belgesini haiz malul ve
engellilerden, sakatlığı sol alt ekstremitede olanlar tarafından ilk iktisabı yapılacak araçlardan M1
kategorisine girenler için aracın otomatik vitesli olduğuna dair ÖTV mükellefinden yazılı beyan
alınacaktır. Bu şekilde otomatik vitesli olduğuna dair ÖTV mükellefinin yazılı beyanda bulunduğu
aracın otomatik vitesli olmadığının tespiti halinde, ziyaa uğratılan ÖTV ve bunun üzerinden
hesaplanacak KDV'nin, vergi ziyaı cezası da uygulanmak suretiyle ÖTV mükellefinden tahsil
edileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.