Özel Hastanelerce Yapılan Hizmetler İçin Kesilen Faturaların İadesinde Düzenlenecek Belgeler
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KONYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :B.07.1.GİB.4.42.17.02-VUK-2-38 21/04/2012
Konu :Özel Hastanelerce Yapılan Hizmetler İçin
Kesilen Faturaların İadesinde
Düzenlenecek Belgeler
İlgide kayıtlı dilekçenizde; SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur hastalarına sağlık hizmeti verdiğinizi, hasta kabul
servislerinde girişi yapılan ve ödeme kaydedici cihaz şi kesilen bazı hastaların muayene olmaktan vazgeçtiklerini, bu
hastalara kesilen ödeme kaydedici cihaz şine karşılık gider pusulası düzenlenerek satıştan iade şeklinde
muhasebeleştirilmesinin ve KDV'nin indirim konusu yapılmasının uygun olup olmayacağı, hastanenizden hizmet alıp
ücretini ödeyen ve bunun karşılığında kendilerine fatura düzenlenen bazı hastaların bir süre sonra ( 1 ile 45 gün arası )
SGK'dan yararlanmak amacıyla işlemin SGK'ya fatura edilerek ödemiş oldukları ücretin iadesini istediklerini, bu işlemin
gider pusulası ile belgelendirilip muhasebeleştirilmesinin mümkün olup olmadığı ve resmi kurumlara (SGK)
düzenlediğiniz faturaların bu kurumlar tarafından incelenmesi sonucunda kesintilerin yapıldığını ve fatura bedelinin
kurumunuza eksik ödendiğini, eksik ödeme ile ilgili olarak bu kurumların fatura düzenlemediğini, (SGK kesinti tutarını
gösterir belge tanzim ettiğini) bu eksik ödenen kısmın Katma Değer Vergisinin indirim konusu yapılıp yapılmayacağı
hakkında bilgi talep etmektesiniz.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu Kanuna göre
tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsikinin mecburi olduğu açıklanmıştır.
Anılan Kanunun 229 uncu maddesinde de fatura; satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı
meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak
tanımlanmıştır. Kanunun 231 inci maddesinin 5 numaralı bendinde de, faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı
tarihten itibaren yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içinde düzenlenmemiş olan faturaların hiç düzenlenmemiş
sayılacağı, 232 nci maddesinde ise, birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla kazancı basit usulde tespit edilenler ve defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçilerin sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek, satın aldıkları emtia ve hizmetler
için de fatura istemek ve almak zorunda oldukları hükme bağlanmıştır. Kanunun 234 üncü maddesinde de gider pusulası
düzenlenmesine ilişkin hükümlere yer verilmiştir.
Mezkûr Kanunun 322 nci maddesinde kazaî bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkân
kalmayan alacakların değersiz alacak olduğu, değersiz alacakların, bu mahiyete girdikleri tarihte tasarruf değerlerini
kaybedecekleri ve mukayyet kıymetleriyle zarara geçirilerek yok edileceği hüküm altına alınmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV)Kanununun;
-1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim
ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,
-10 uncu maddesinde, malın teslimi ve hizmetin yapılmasıyla, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından
önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi halinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya
benzeri belgelerin düzenlenmesiyle vergiyi doğuran olayın meydana geldiği,
-20 nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu ve
bu bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler
karşılığında her ne surette olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para
ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği,
-29/1-a maddesinde mükelle erin kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen
fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV yi, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV den
indirebileceği,
-35 inci maddesinde, malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle
matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükelle erin bunlar için borçlandığı vergiyi;
bu işlemlere muhatap olan mükelle erin ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve
değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltilebileceği,
hüküm altına alınmıştır.
Yukarıdaki Kanun hükümlerinden anlaşılacağı üzere, fatura müşterinin borçlandığı gerçek meblağı gösterir. Mal
teslimi ve hizmet ifasının tamamlandığı günden itibaren azami yedi gün içinde fatura düzenlenmesi gerekir. Sağlık
hizmetinin sunumunun bitimiyle hizmet tamamlanmaktadır. Bu aşamada hizmet iadesi mümkün değildir. Hizmet iade
edilemeyeceğine göre iade adı altında fatura da düzenlenmesi söz konusu olmamaktadır.
Öte yandan, SGK tarafından ödemenin eksik yapılmasına ilişkin verilen belgelerin Vergi Usul Kanununun 322 nci
maddesi kapsamında kanaat verici vesika olarak kabul edilmesi mümkün olup, bu belgelerin mezkur Kanun hükümlerine
göre muhafaza ve ibraz edilmesi gerekmektedir.
Buna göre;
- Hasta kabul servislerinde girişi yapılan ve ödeme kaydedici cihaz şi kesilen bazı hastaların muayene olmaktan
vazgeçmesi halinde, bu işlemin düzeltilmesi için şin aslının geri alınarak iptali ve istendiğinde ibraz edilmek üzere
işletmede kalan kayıt rulosundaki örneğinin üzerine iliştirilerek muhafaza edilerek şte yazılı tutarın kanuni defterlere
yazılacak hasılatta dikkate alınmaması gerekmektedir.
- Hastanenizden aldıkları hizmet karşılığında kendilerine fatura düzenlenen hastaların bir süre sonra (1 ile 45 gün
arası) hizmet bedelinin SGK ya fatura edilmesini ve ödemiş oldukları bedelin iadesini istemeleri halinde bu işlem
nedeniyle gider pusulası düzenlenmesi ve bu belgede gösterilen KDV nin hastaneniz tarafından indirim konusu yapılması
mümkün bulunmaktadır.
- Sağlık hizmetinden yararlanan SGK nın fatura bedelini herhangi bir şekilde düşük ya da reddedilen miktar kadar
eksik ödemesi durumunda ödenmeyen kısmın faturayı düzenleyen hastaneniz tarafından hasılattan çıkarılması, Vergi
Usul Kanununun alacaklarda amortisman (değersiz alacaklar) hükümlerine göre mümkün bulunmaktadır.
- Teslim ve hizmetlerin bedelinin SGK dan tahsil edilememesi, bu bedel üzerinden hesaplanacak katma değer
vergisinin beyan edilmesine engel teşkil etmemektedir. Ancak, fatura tutarından Kurum tarafından yapılan kesinti
içerisinde yer alan katma değer vergisinin de iç yüzde yöntemiyle hesaplanarak alacağın aslı ile birlikte gider hesaplarına
intikal ettirilmesi mümkündür.
Ayrıca, sağlık hizmetinden yararlanan SGK nın, sağlık hizmetine ilişkin fatura bedelini herhangi bir şekilde düşük ya
da reddedilen miktar kadar eksik ödemesi durumuna ilişkin verilecek belgede, eksik ödeme yapılacak faturanın tarihi,
seri ve sıra numarası, hastanenizin adı, ödeme yapılmayacak tutarın yer alması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.