Özel işyeri inşaatının vergilendirilmesi hk.
Özelge: Özel işyeri inşaatının vergilendirilmesi hk.
Sayı:
58889402-105[227-2013/127-954]-31
Tarih:
17/04/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 58889402-105[227-2013/127-954]-31 17/04/2014
Konu : Özel işyeri inşaatı.
Başkanlığımıza vermiş olduğunuz ilgide kayıtlı özelge talep formunuzda, metal işleri (soğuk
demircilik) faaliyetinizden dolayı ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... T.C. kimlik numarasında kayıtlı
mükellefi olduğunuz, 28/12/2005 tarihinde şahsınıza ait arsa üzerine asma katlı 1 adet iş yeri
inşaatına özel inşaat olarak başladığınız belirtilerek, özel bina inşaatınıza ait giderleri metal işleri
faaliyeti dolayısıyla tutmakta olduğunuz yasal defterinize kaydetme zorunluluğunuz bulunup
bulunmadığının bildirilmesi istenilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinin birinci fıkrasında, her türlü ticari ve
sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiş, bu maddenin ikinci fıkrasının
(4) numaralı bendinde ise gayrimenkullerin alım, satım ve inşa işleriyle devamlı olarak uğraşanların
bu işlerinden elde ettikleri kazancın ticari kazanç sayılacağı, yine aynı Kanunun "İndirilecek
Giderler" başlıklı 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, ticari kazancın elde
edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde indirilmesinin
kabul edileceği hükme bağlanmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde; "Bu Kanunda aksine hüküm
olmadıkça bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan
kayıtların tevsiki mecburidir.
Defter tutmak mecburiyetinde olmayan mükellefler vergi matrahlarının tespiti ile ilgili
giderlerini tevsike mecburdurlar. (Götürü usulde tespit edilen giderler hariç)..." hükmüne yer
verilmiş, "Maliyet Bedeli" başlıklı 262 nci maddesinde ise; maliyet bedelinin, iktisadi bir kıymetin
iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri
bilumum giderlerin toplamını ifade edeceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan Kanunun "Gayrimenkuller" başlıklı 269 uncu maddesinde, iktisadi işletmelere dahil
bilumum gayrimenkullerin maliyet bedelleri ile değerleneceği hüküm altına alınmış ve
"Gayrimenkullerde maliyet bedeline giren giderler" başlıklı 270 inci maddesinde ise,
Gayrimenkullerde maliyet bedeline, satın alma bedelinden başka, makine ve tesisatta gümrük
vergileri, nakliye ve montaj giderleri ile mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsanın
tesviyesinden mütevellit giderlerin gireceği, ayrıca noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve
tellaliye giderleri ile Emlak Alım ve Özel Tüketim Vergilerinin maliyet bedeline ithal etmekte veya
genel giderler arasında göstermekte mükelleflerin serbest oldukları hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun "İnşa ve imal giderleri' başlıklı 271 inci maddesinde de, inşa edilen binalarda
ve gemilerde, imal edilen makina ve tesisatta, bunların inşa ve imal giderlerinin, satın alma bedeli
yerine geçeceği hüküm altına alınmıştır.
Ticari faaliyet bir tür emek sermaye organizasyonuna dayanmakta olup, kazanç sağlama
niyet ve kastının bulunup bulunmaması böyle bir organizasyon tarafından icra edilen faaliyetin
"ticari faaliyet" olma niteliğine etki etmemektedir. Ancak bir faaliyetin ticari faaliyet sayılabilmesiiçin kazanç sağlama niyet ve kastı gerekmemekle birlikte, faaliyeti icra eden organizasyonun bütün
unsurları ile birlikte değerlendirildiğinde kazanç sağlama potansiyeline sahip olması gerektiği
ortaya çıkmaktadır.
Özel inşaat olarak adlandırılan organizasyonlarda, bu organizasyonu üstlenen kişinin
organizasyon kapsamındaki faaliyetleri inşaatın yapımına ve organizasyona ilişkin her türlü işlerden
(işçi ve usta temini, malzeme alımı, her türlü ödeme ve tahsilat vb.) meydana gelmekte olup, ticari
faaliyet olarak değerlendirilmeyen özel ihtiyaca ilişkin inşaat işleri mesken inşaatlarına yöneliktir.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 28/12/2005 tarihinde şahsınıza ait arsa üzerinde özel
işyeri inşaatına başladığınız belirtilmekte olup, yaptığınız işyeri inşaatı ticari faaliyet kapsamında
inşaat işi olduğundan, bu faaliyetiniz neticesinde doğan kazancın Gelir Vergisi Kanununun ticari
kazanca ilişkin hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu uygulamada, inşa ettiğiniz işyerinin satılmak amacıyla yapılıp yapılmamasının veya
satılıp satılmamasının hiçbir önemi bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, işyeri inşaatınızın tamamlanmasını müteakip bu işyerinizi mevcut olan ticari
işletmenize dahil etmeniz durumunda, bu tarih itibarıyla söz konusu işyeri inşaatınıza ait
harcamaları maliyet bedeli üzerinden kayıtlarınıza dahil etmeniz gerekmektedir. Söz konusu
işyerinizin mevcut ticari işletmenize dahil edilmemesini tercih etmeniz halinde ise bu işyeri inşaat
faaliyetinizin ayrı bir ticari işletme olarak değerlendirileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.