Para Swapı İşleminde Vergilendirme hk.

Özelge: Para Swapı İşleminde Vergilendirme hk.
Sayı: 
84098128-120.06.08[75-2013-3]-330
Tarih: 
02/06/2014
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : 84098128-120.06.08[75-2013-3]-330 02/06/2014
Konu : Para Swapı İşleminde Vergilendirme hk.  
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunda, bankadan yapılan swap işleminde döviz kurunun
yükselmesi durumunda elde ettiğiniz kazanç üzerinden % 10 oranında tevkifat yapılacağı ancak
kurun düşmesi durumunda kur ile ilgili kazancınızdan dolayı herhangi bir vergi yükümlülüğünüzün
olup olmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun geçici 67'nci maddesinde, menkul kıymetler ve diğer
sermaye piyasası araçlarının elde tutulması ve elden çıkarılmasından sağlanan gelirler ile mevduat
faizleri, repo gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik
düzenlemelere yer verilmiş olup, anılan maddenin yedinci fıkrasında,  (1), (2), (3) ve (4) numaralı
fıkra hükümleri uyarınca tevkifata tâbi tutulan kazançlar için gerçek kişilerce yıllık veya münferit
beyanname verilmeyeceği, diğer gelirler dolayısıyla verilecek yıllık beyannameye bu gelirlerin dahil
edilmeyeceği hükme bağlanmıştır.
            Anılan maddenin onbirinci  ve onüçüncü fıkralarında; 
            "11) Dar mükellefler de dahil olmak üzere, bu madde kapsamında tevkifata tabi tutulan ve
yıllık veya münferit beyanname ile beyan edilmeyeceği belirtilen menkul kıymet ve diğer sermaye
piyasası araçlarının elden çıkarılmasından doğan kazançlar için takvim yılı itibarıyla yıllık
beyanname verilebilir. Beyan edilen gelirden, aynı türden menkul kıymetler için yıl içinde oluşan
zararların tamamı mahsup edilebilir. Beyan edilen gelir üzerinden % 15 oranında vergi hesaplanır.
(2006/10731 sayılı B.K.K. ile bu oran %10 olarak uygulanır. Yürürlük; 23/7/2006) Hesaplanan
vergiden yıl içinde tevkif edilen vergiler mahsup edilir, mahsup edilemeyen tutar genel hükümler
çerçevesinde red ve iade edilir. Şu kadar ki, mahsup edilemeyen zararlar izleyen takvim yıllarına
devredilemez.
            ......
            13) Bu maddede geçen menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası aracı ifadesi, özel bir
belirleme yapılmadığı sürece Türkiye de ihraç edilmiş ve Sermaye Piyasası Kurulunca kayda alınmış
ve/veya Türkiye de kurulu menkul kıymet ve vadeli işlem ve opsiyon borsalarında işlem gören
menkul kıymetler veya diğer sermaye piyasası araçları ile kayda alınmamış olsa veya menkul kıymet
ve vadeli işlem borsalarında işlem görmese dahi Hazinece veya diğer kamu tüzel kişilerince ihraç
edilecek her türlü menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracını ifade eder.
            Bankaların ve aracı kurumların taraf olduğu veya bunlar aracılığıyla yapılan; belirli bir
vadede, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte, ekonomik veya finansal göstergeye dayalı
olarak düzenlenenler de dahil olmak üzere, para veya sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli
madeni ve dövizi alma, satma, değiştirme hak ve/veya yükümlülüğünü veren vadeli işlem ve opsiyon
sözleşmeleri bu madde uygulamasında diğer sermaye piyasası aracı addolunur.
            ......" hükümlerine yer verilmiştir.            Konuyla ilgili olarak yayımlanan 263 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "1-İhtiyari
Beyan" başlıklı bölümünde, geçici 67'nci madde kapsamında tevkifata tabi tutulan ve yıllık veya
münferit beyanname ile beyan edilmeyeceği belirtilen menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası
araçlarının elden çıkarılmasından doğan kazançlar için sadece tam veya dar mükellef gerçek kişiler
tarafından takvim yılı itibarıyla ihtiyari olarak yıllık beyanname verilebileceği,  söz konusu beyanın,
sadece geçici 67'nci madde kapsamındaki menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının
elden çıkarılmasına ilişkin olup, faiz ve itfa gelirlerinin beyanının söz konusu olmadığı, alım satım
işlemlerine ilişkin olarak beyan edilecek kazançlardan, aynı türden menkul kıymet ve diğer sermaye
piyasası araçlarına ilişkin olması şartıyla yıl içinde oluşan zararların tamamının mahsup
edilebileceği, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alım satıma konu edilmesi durumunda sadece
alım satımdan elde edilen kazanç veya oluşan zararın diğer sermaye piyasası araçları kategorisi
altında ihtiyari beyana konu edilebileceği açıklamalarına yer verilmiştir.
            Öte yandan, 282 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde türev ürünlerden elde edilen
gelirlerin vergilendirilmesine ilişkin açıklamalar yer almakta olup, söz konusu Tebliğin "3. Swap
İşlemleri"  başlıklı bölümün "3.1.Para Swapı" başlıklı alt bölümünde;
            "Tarafların önceden anlaştıkları oran ve koşullarda belirli miktardaki para birimlerini
değiştirmek suretiyle gerçekleştirdikleri para swapı işleminde, farklı para birimlerinin karşılıklı
olarak değiştirilmesi sonucunda ortaya çıkan gelir tevkifat matrahını oluşturacaktır.
            Buna göre tevkifat matrahı, ilk değişim tarihindeki kura göre hesaplanan değer ile
sözleşmede vadedeki değişim için belirlenen kura göre oluşan değer arasındaki farka eşit olacaktır.
            Örnek 2: Bay (B)'nin (Y) Bankası ile yapmış olduğu USD/TL para swapı sözleşmesine ilişkin
veriler aşağıda yer almaktadır.
            İşlem Tarihi                    : 25/4/2011
             Vade Tarihi                     : 24/5/2011
            İşlem Tarihindeki Kur : 1,5112
            Sözleşme Kuru                       : 1,5220
            Bay (B) sözleşme tarihinde (sözleşmenin spot bacağı), 20.000.000 USD karşılığı olarak
30.224.000 TL vermiş, vadede ise (sözleşmenin forward bacağı) 20.000.000 USD verip 30.440.000
TL almıştır.
            Bay (B)'nin bu işlemi (30.440.000-30.224.000) 216.000 TL karla sonuçlanmış olup, söz
konusu kar üzerinden % 10 oranında tevkifat yapılacaktır.
            Örnek 3: Bayan (C)'nin (Z) Bankası ile yapmış olduğu EURO/USD para swapı sözleşmesine
ilişkin veriler aşağıda yer almaktadır.
            İşlem Tarihi                    : 27/5/2011    
             Vade Tarihi                    : 26/6/2011
             İşlem Tarihindeki Kur           : 1,4239
             Sözleşme Kuru                      : 1,4230
            Bayan (C) sözleşme tarihinde (sözleşmenin spot bacağı), 25.000.000 EURO karşılığı olarak
35.597.500 USD vermiş, vadede ise (sözleşmenin forward bacağı) 25.000.000 EURO verip
35.575.000 USD almıştır.
            Bayan (C)'nin bu işlemi (35.575.000-35.597.500) 22.500 USD zararla sonuçlanmış olup,
oluşan zararın 257, 258 ve 269 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinde yer alan açıklamalarçerçevesinde aynı tür işlemlerden doğan karlardan mahsubu mümkün bulunmaktadır."
açıklamalarına yer verilmiştir.
            Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, bankadan yapacağınız para swapı
işlemlerinde elde ettiğiniz kazanç üzerinden % 10 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması, tevkifat
matrahının tespitinde ise ilk değişim tarihindeki kurun dikkate alınması gerekmektedir.
            Öte yandan, söz konusu para swapı işlemlerinin zararla sonuçlanması halinde, oluşan
zararın 257, 258 ve 269 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinde yer alan açıklamalar
çerçevesinde aynı tür işlemlerden doğan karlardan mahsubu mümkün bulunmakta olup, bu
işlemlerinize ilişkin olarak aynı türden menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarına ilişkin
olması şartıyla yıl içinde oluşan zararların tamamını ihtiyari beyanda bulunmak suretiyle mahsup
edebileceğiniz tabiidir.
             Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.