Perakende satış fişlerinde KDV ve ÖİV'nin ayrı ayrı gösterilmesi

Özelge: ÖİV'nin ödeme kaydedici cihaz fişinde gösterilip
gösterilemeyeceği hk.
Sayı:
11395140-019.01-181
Tarih:
03/02/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : 11395140-019.01-181 03/02/2015
Konu : Perakende satış fişlerinde KDV ve ÖİV'nin ayrı ayrı
gösterilmesi
İlgide kayıtlı dilekçenizde, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numaralı mükellefi
olduğunuz, nihai tüketicilere verilen perakende satış fişlerinde KDV ve ÖİV'nin ayrı ayrı
gösterilmediği belirtilerek, perakende satış fişlerine KDV %0 yazarak "Satışlarımıza KDV ve ÖİV
dahildir" ibareli kaşe basmak suretiyle ödeme kaydedici cihaz kullanılıp kullanılamayacağı
hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir.
I-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU AÇISINDAN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 1/1 inci maddesine göre, Türkiye'de
ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler KDV
ye tabidir.
Aynı Kanunun 20 nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın bu işlemlerin
karşılığını teşkil eden bedel olduğu, bedel deyiminin ise, malı teslim alan veya kendisine hizmet
yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlem karşılığında her ne suretle olursa olsun
alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen
menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği hükme bağlanmıştır.
KDV Genel Uygulama Tebliğinin "III/C-5.3. Verginin Fatura ve Benzeri Belgelerde
Gösterilme Usulü" başlıklı bölümünde,
- Perakende satış yapanlar ile hizmet ifa eden KDV mükelleflerinin işlemlerine ilişkin
düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda KDV yi ayrıca göstermeyebileceği, bu durumda bedelin
vergi dahil tek tutar olarak ifade edilmiş olacağı, ancak belgede "KDV DAHİLDİR" ibareli bir şerh
bulunacağı,
- Farklı vergi oranına tabi işlemleri bulunan mükellefler tarafından düzenlenen belgelerde
mal ve hizmetlerin vergi oranları itibariyle ayrı toplamlar olarak ifade edileceği, her toplamın
yanına vergi oranı belirtilmek suretiyle "% ... KDV DAHİLDİR." şerhi konulacağı,
- Toptan satış yapan veya imalat işi ile uğraşan mükelleflerin, bu satışlarına ilişkin olarak
düzenleyecekleri fatura ve benzeri belgelerde KDV yi ayrıca göstermeye mecbur oldukları, toptan
satışları yanında perakende satışları da bulunan mükelleflerin, toptan satışlarında vergiyi ayrıca
gösterecekleri perakende satışlarında ise yukarıda belirtilen esaslara göre işlem yapacakları
düzenlenmiştir.
Öte yandan, KDV Kanununun 29/1-a ve 34 üncü maddeleri uyarınca katma değer vergisinin
indirim konusu yapılabilmesi için fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi zorunlu olup bu
hüküm Tebliğde bahsedilen perakende satış yapanlar ile hizmet ifa eden mükelleflerden yapılan mal
ve hizmet alımları için de geçerlidir. Bu nedenle, perakende satış yapanlar ile hizmet ifa eden
mükellefler müşterilerinin istemesi halinde düzenleyecekleri fatura ve benzeri belgelerde KDV yi
ayrıca göstermek zorundadırlar.
II-VERGİ USUL KANUNU VE ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ KULLANMA
MECBURİYETİ AÇISINDAN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun ispat edici kağıtlar başlıklı 227 nci maddesinde; "Bu
Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve
muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmüne yer verilmiş, 229 uncu maddede
fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere
emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmış,
230, 231 ve 232 nci maddelerinde, faturanın şekli ve nizamı ile fatura kullanma mecburiyetinde
(fatura vermek ve almak zorunda) olanlara dair hükümlere yer verilmiş, 233 üncü ve müteakip
maddelerinde de fatura yerine geçen belgeler düzenlenmiştir.
206 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "G - Gider Belgesi Olarak Kabul
Edilen Perakende Satış Fişlerinde Ayrıca Gösterilen Katma Değer Vergisi İndirim Konusu
Yapılacaktır" bölümünde; gider belgesi olarak kabul edilen perakende satış veya yazar kasa
fişlerinde ayrıca gösterilen katma değer vergisinin, bu belgelerin kanuni defterlere de kaydedilmesi
şartıyla, genel hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılacağı belirtilmektedir.
Diğer taraftan Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları
Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında 3100 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin 1 inci fıkrasında "Satışı
yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı
kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, bu Kanuna göre ödeme kaydedici cihaz
kullanmak mecburiyetindedirler" denilmektedir.
426 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 2 numaralı bölümünün son
paragrafında Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesiyle Bakanlığımıza tanınan yetkiye
dayanılarak "... satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki
kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlara (perakende
teslimde bulunan veya hizmet ifa eden) Vergi Usul Kanununa göre fatura vermek zorunda
olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde (6.12.1984 tarihli ve 3100
sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti
Hakkında Kanuna göre kullanmak zorunda oldukları ödeme kaydedici cihazların yerine) "Yeni Nesil
Ödeme Kaydedici Cihazları" kullanma mecburiyeti getirilmiştir."
4 numaralı bölümünde;
"... a) 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları
Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun ve ilgili mevzuatına göre ödeme kaydedici cihaz
kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullananlar
1/10/2013 tarihinden itibaren yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan EFT-POS özellikli cihazları
kullanmak zorundadırlar. Kapsama dahil olan mükelleflerin, mezkûr tarihten sonra kullandıkları
tüm seyyar EFT-POS cihazlarının yeni nesil ödeme kaydedici cihaz özelliği bulunmalıdır...
...
c) Basit/Bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmak zorunda olan
mükelleflerin bu mecburiyetleri (3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici
Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanuna dayanılarak çıkarılan ilgili mevzuata göre
muaf tutulanlar hariç) 1/1/2016 tarihinde başlayacaktır. Mükellefler, bu tarihten önce de
Bakanlığımızca onaylanmış yeni nesil ödeme kaydedici cihazları alarak kullanabilirler. Ayrıca bu
mükellefler, istemeleri hâlinde EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme kaydedici cihazları da
kullanabilirler..."
açıklamaları yer almaktadır.
Öte yandan, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesinde de, "406 sayılı
Telgraf ve Telefon Kanunu uyarınca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuyla görev veya imtiyaz
sözleşmesi imzalamak suretiyle veya 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu uyarınca bu
Kuruma bildirim yapılması veya bu Kurumca kullanım hakkı verilmesi yoluyla yetkilendirilen veya
yetkilendirilmiş sayılan işletmecilerin (kablo tv altyapısı üzerinden teknik olarak verilebilecek her
türlü hizmetleri dışında, görev sözleşmesi ile ulusal egemenlik kapsamındaki uydu yörünge
pozisyonlarının hakları, yönetimi ve işletme yetkisine sahip olanlar hariç); ... hizmetleri özel iletişim
vergisine tâbidir.
Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu
hükümleri uygulanır. İlgili mevzuatına göre yetkilendirilen elektronik haberleşme işletmecilerinin,
Hazineye ödeyecekleri payın hesaplanmasında özel iletişim vergisi dikkate alınmaz. Özel iletişim
vergisi, düzenlenecek faturalarda ayrıca gösterilir..." hükmü mevcuttur.
Bu açıklamalara göre mal satışı ve hizmet ifalarınızla ilgili olarak;
- 3100 sayılı Kanuna tabi cihazların özel iletişim vergisini fiş üzerinde gösterecek teknik
özelliklerinin olmaması sebebiyle, bu cihazları özel iletişim vergisine tabi mal ve hizmet satışlarında
kullanmanız mümkün bulunmamakta olup, söz konusu satışlarda özel iletişim vergisini belge
üzerinde gösterecek şekilde Vergi Usul Kanununa göre fatura veya fatura yerine geçen diğer
belgeleri düzenlemeniz,
- Kanunen mecburiyetinizin başlayacağı (seyyar banka POS'u kullanmamanız halinde)
01/01/2016 tarihinden itibaren veya ihtiyari olarak bu tarihten önce yeni nesil ödeme kaydedici
cihaz almanız halinde, yetkili ödeme kaydedici cihaz firmasına müracaat ederek, mevzuat gereği
belge üzerinde göstermek zorunda olduğunuz özel iletişim vergisinin otomatik olarak hesaplanarak
fiş üzerine yazılmasını mümkün kılacak yazılımı yükletmeniz ve faaliyetinizde bu cihazları
kullanmanız
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.