Protez imalatı yapılan kişi adına düzenlenen faturanın bedelinin protez sahibinden vekaletname alınarak Sosyal Güvenlik Kurumundan tahsili sırasında t
Özelge: Protez imalatı yapılan kişi adına düzenlenen
faturanın bedelinin protez sahibinden vekaletname alınarak
Sosyal Güvenlik Kurumundan tahsili sırasında tahsil
edilemeyen kısmın gider kaydedilip kaydedilemeyeceği hk.
Sayı:
13334133-VUK-05-12
Tarih:
18/04/2014
T.C.
DÜZCE VALİLİĞİ
Defterdarlık Gelir Müdürlüğü
Sayı : 13334133-VUK-05-12 18/04/2014
Konu : Protez imalatı yapılan kişi adına düzenlenen faturanın
bedelinin protez sahibinden vekaletname alınarak Sosyal
Güvenlik Kurumundan tahsili sırasında tahsil edilemeyen
kısmın gider kaydedilip kaydedile
İlgi kayıtlı özelge talep formunuzda, firmanızın protez imalatı yaptığı, söz konusu protezler
için kişiler adına düzenlediğiniz fatura bedellerinin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)'dan tahsili için
protez sahibinden vekaletname aldığı, SGK tarafından fatura bedellerinin tamamının
ödenmediğinden bahisle tahsilatını yapamadığınız fatura bedellerinin, gider pusulası düzenleyerek
gider kaydedip kaydedilemeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde fatura, satılan emtia veya yapılan iş
karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar
tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanunun 234 üncü maddesinde, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde
tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin
vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi
yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulasının vergiden muaf esnaf tarafından
verilmiş fatura hükmünde olduğu; bu belgenin birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan
kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edileceği; gider
pusulasının işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran
ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve
adreslerini ve tarihi ihtiva edeceği ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı
satana tevdi olunacağı ile gider pusulalarının seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirileceği
hükme bağlanmıştır.
Buna göre, özelge talep formu ve eklerinde de protez imalatında faturayı gerçek kişiler
adına düzenlediğinizden dolayı borçlu Sosyal Güvenlik Kurumu olmayıp asıl borçlu protezi alan
gerçek kişidir.
Anılan Kanunun "Şüpheli Alacaklar" başlıklı 323 üncü maddesinde; "Ticari ve zirai kazancın
elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla;
1- Dava veya icra safhasında bulunan alacaklar;
2-Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından
ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar;
şüpheli alacak sayılır. Yukarıda yazılı şüpheli alacaklar için değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte
karşılık ayrılabilir.
Bu karşılığın hangi alacaklara ait olduğu karşılık hesabında gösterilir. Teminatlı alacaklarda
bu karşılık teminattan geri kalan miktara inhisar eder.
Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen miktarları tahsil edildikleri dönemde kar zarar
hesabına intikal ettirilir."
hükmü bulunmaktadır.
Bu hükme göre, ticari kazancın elde edilmesi veya idame ettirilmesi ile ilgili olarak dava
veya icra safhasında bulunan alacaklarla, yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla
istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş olan dava ve icra takibine değmeyecek
derecedeki küçük alacaklar şüpheli alacak sayıldığından yukarıda belirtilen şartları taşıyan
alacaklar için karşılık ayrılması mümkün bulunmakta olup, bu şartlardan herhangi birisinin mevcut
olmaması halinde ise şüpheli alacak kaydına imkan bulunmamaktadır. Alacağın yurt içinden veya
yurt dışından olması bir önem taşımadığından yurt dışından olan alacaklar için de bu madde
hükümleri geçerlidir.
Ayrıca dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklara karşılık ayrılabilmesi
için borçlunun noter vasıtasıyla protesto edilmesi veya borcun (3. kişilere ispat açısından kanaat
verici belge olacak şekilde) bir yazı ile istenmesi ve protestonun ya da yazının muhatabına ulaşmış
olması gerekmektedir. Dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacakların tespiti
açısından dava edilecek alacak için avukatlık ücreti, yargı harcı, notere yapılacak ödemeler ile
posta giderleri toplamı dikkate alınarak tahmini bir dava maliyeti bulunacak ve bu tutar alacakla
kıyaslanacaktır. Tahmini dava maliyetinin alacaktan daha büyük olması halinde, mahkemeye
başvurulmadan protesto veya yazı ile bir defadan fazla istenerek tahsil edilemeyen alacak için
pasifte karşılık ayrılması mümkün olabilecektir.
Buna göre, protez tesliminde bulunduğunuz kişinin fatura bedelinin tamamını veya bir
kısmını (SGK'nın kendisine ödemediği tutar kadar) ödememesi durumunda, Vergi Usul Kanununun
323 üncü maddesinde belirtilen koşulların bulunması koşuluyla ödenmeyen kısmın hasılattan
çıkarılması alacaklarda amortisman (şüpheli alacaklar veya değersiz alacaklar) hükümlerine göre
mümkün bulunmaktadır.
Öte yandan, protezi teslim alan kişi (adına fatura düzenlenen) tarafından ödenmeyen alacak
tutarının şirketinizce gider pusulası düzenlenerek gider kaydedilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.