PTT Acentelerinin Vergisel Yükümlülükleri

Özelge: PTT Acentelerinin Vergisel Yükümlülükleri hk.
Sayı:
B.07.4.DEF.0.05.10.00-2011/GVK-Mük18-27
Tarih:
13/10/2011
T.C.
AMASYA VALİLİĞİ
Defterdarlık GELİR MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : B.07.4.DEF.0.05.10.00-2011/GVK-Mük18-27 13/10/2011
Konu : PTT Acentelerinin Vergisel Yükümlülükleri
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, PTT acentalığı faaliyeti ile iştigal ettiğiniz belirtilerek,
faaliyetiniz neticesinde kestiğiniz komisyon faturası tutarı ile KDV tutarını beyannamelerinize dahil
edip etmeyeceğiniz ve komisyon harici olarak tarafınıza verilen ücreti ne şekilde beyan edeceğiniz
hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 18 inci maddesinde, "(3418 sayılı Kanunun
23'üncü maddesiyle eklenen madde) PTT acentalığı faaliyetinden elde edilen kazançlar, gelir
vergisinden müstesnadır. Bu kazanç istisnasının, bu Kanunun 94'üncü maddesi uyarınca tevkif
suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur." hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun 94 üncü maddesinde, vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar ile vergi tevkifatına
tabi kazanç ve iratlar sayılmış, aynı maddenin birinci fıkrasının (12) numaralı bendinde, PTT
acenteliği yapanlara, bu faaliyetleri nedeniyle ödenen komisyon bedeli üzerinden (2009/14592 sayılı
B.K.K. uyarınca) %20 oranında tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun Mükerrer 120 nci maddesinde ise; "Ticari kazanç sahipleri (basit usulde
vergilendirilenler hariç) ile serbest meslek erbabı cari vergilendirme döneminin gelir vergisine
mahsup edilmek üzere, bu Kanunun ticari veya mesleki kazancın tespitine ilişkin hükümlerine göre
(indirim ve istisnalar ile Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri de dikkatealınarak)
belirlenen ilgili hesap döneminin üçer aylık kazançları (42 nci madde kapsamına giren kazançlar ile
noterlik görevini ifa ile mükellef olanların bu işlerden sağladıkları kazançlar hariç) üzerinden, 103
üncü maddede yer alan tarifenin ilk gelir dilimine uygulanan oranda geçici vergi öderler. Geçici
vergi matrahının hesaplanmasında dönem sonu mal mevcutları, kayıtlar üzerinden tespit edilebilir."
hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesi ücreti; "(2361 sayılı Kanunun 43'üncü
maddesiyle değişen madde) Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara
hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir."
şeklinde tanımlamıştır.
3065 sayılı KDV Kanununun 1/1 inci maddesinde, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek
faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'nin konusunu teşkil ettiği ve bu
kapsamda, Türkiye'de yapılan posta, telefon, telgraf, teleks ve bunlara benzer hizmetler ile radyo ve
televizyon hizmetlerinin katma değervergisine tabi olduğu belirtilmiştir.
Buna göre, başkaca bir faaliyetle iştigal edilmesinden ötürü vergi mükellefiyeti olmayan PTT
acentaları tarafından, vergiden istisna PTT acentalığı faaliyetinden elde edilen gelirler dolayısıyla
hesaplanan komisyon gelirinden vergi hesaplanmayacak ve beyan edilmeyecektir. Söz konusu
acentaların elde ettiği brüt tutardan (beyiyeye esas brüt tutar) iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle
bulunacak KDV tutarı düşüldükten sonra kalan net gelirden beyiye hesap edilecek ve hesap edilen
beyiyeden 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94/12 nci maddesi gereğince %20 oranında vergi
tevkifatı yapılacaktır. Hesaplanan beyiye tutarından, yapılan tevkifat düşülerek gider pusulası
düzenlemek suretiyle ilgili PTT idaresince acenteye ödenecektir.
Gerçek usulde vergiye tabi olan PTT acentalarının elde ettikleri gelirin brüt tutarından (beyiyeye
esas brüt tutar) iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanacak KDV tutarı düşüldükten sonra
kalan net gelirden beyiye hesap edilecek ve hesap edilen beyiyeden 193 sayılı Gelir Vergisi
Kanununun 94/12 nci maddesi gereğince %20 oranında vergi tevkifatı yapılacaktır. Hesaplanan net
beyiyetutarına KDV ilave edilerek acente tarafından düzenlenecek fatura karşılığında PTT idaresi
tarafından acentaya ödenecektir. Tahsil edilen katma değer vergisi, acente tarafından kanuni süresi
içinde beyan edilip ödenecektir.
Diğer taraftan, PTT Acentalıkları Yönetmeliğinin 34 üncü maddesinde; "Acentalar hizmetlerinin
karşılığında iş sahiplerinden ücret tarifelerinde gösterilen ücreti veya yapılan işlem ile ilgili
otomasyon sistemi üzerinde beliren ücreti alırlar." ifadesi yer almaktadır. Dolayısıyla, PTT
acentalarına, yaptıkları hizmet karşılığında ayrıca destek ödemesi şeklinde yapılan bu ödemenin
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesi kapsamında bir ücret ödemesi olarak
değerlendirilemeyeceği tabiidir. Dolayısıyla, söz konusu ödeme tutarının Gelir Vergisi Kanununun
94/12 nci maddesi gereğince %20 oranında vergi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir. Ayrıca
söz konusu tutarın, Katma Değer Vergisi Kanununun 1 inci maddesi kapsamında katma değer
vergisinin konusuna girmesinden bahisle, acentaya yapılan bu ödeme üzerinden katma değer
vergisi de hesaplanması gerekmektedir.
Bu çerçevede, PTT acentalığı faaliyeti haricinde yürüttüğünüz diğer faaliyetleriniz ile ilgili olarak
verdiğiniz yıllık gelir vergisi ve geçici vergi beyannamelerinize PTT acentalığı faaliyetinden elde
ettiğiniz istisna kazancınız dahil edilmeyecek olup, bu çerçevede yıl içinde bu gelirlere ilişkin olarak
tevkif suretiyle ödediğiniz vergilerin de söz konusu beyannamelerde mahsup imkanı
bulunmamaktadır. Dolayısıyla, PTT acentalığı faaliyetinden elde ettiğiniz istisna kazancınız
üzerinden tevkif suretiyle ödediğiniz vergiler nihai vergi niteliğindedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.