PTT Genel Müdürlüğünün bankacılık alanında yapmış olduğu faaliyetlerin tamamının KDV yerine BSMV'ye tabi tutulması talebi hk.
Özelge: PTT Genel Müdürlüğünün bankacılık alanında
yapmış olduğu faaliyetlerin tamamının KDV yerine BSMV'ye
tabi tutulması talebi hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-3/BSMV-28-7/-4
Tarih:
03/01/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-3/BSMV-28-7/-4 03/01/2012
Konu : BSMV mükellefiyeti
İlgide kayıtlı dilekçenizde, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından Genel
Müdürlüğünüze sınırlı bankacılık yapma ve ... ismini kullanma izni verildiği, bu çerçevede vergi
tahsilatının yanı sıra telefon, elektrik ve su gibi kamu ve özel sektör faturalarının tahsilatı, havale ve
çek işlemleri, elektronik para transferi, hızlı para transferi, kurum ve kuruluş ödeme işlemleri, ucuz
para transferi, B tipi sigorta acenteliği ve sigorta ürünleri, hisse senedi, yatırım fonu, finansman
bonosu ve tahvil ve döviz alım satımına aracılık işlemlerinin yapıldığı, Türk Parası Kıymetini
Koruma Hakkında 32 sayılı Kararın 6 ncı maddesine istinaden, Hazine ve Dış Ticaret
Müsteşarlığınca uygun görülen esaslar çerçevesinde dövize ilişkin işlemler yapılabileceği, ... adı
altında verilen hizmetlerin bankalar tarafından verilen hizmetlerle aynı olduğu, bankalardan farklı
faiz, kredili mevduat işlemlerinin dışındaki tüm işlemlerin ... olarak da verildiği, banka ve finans
kuruluşlarının katma değer vergisi (KDV) mükellefi olmayıp sadece banka ve sigorta muameleleri
vergisi (BSMV) mükellefi olduğu, bu durumun haksız rekabete yol açtığı belirtilerek, bankacılık
alanında yapmış olduğunuz faaliyetlerin tamamının KDV yerine BSMV ye tabi tutulması
istenilmektedir.
6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinin birinci fıkrasına göre, banka ve
sigorta şirketlerinin 10.06.1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları
işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler
dolayısıyla kendi lehlerine, her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar BSMV
ye tabidir. Anılan fıkrada yer alan banka ifadesinden 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlanmış
olan bankanın anlaşılması gerekmektedir. 5411 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde banka; mevduat
bankaları, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankaları şeklinde tanımlanmakta olup, anılan
Kanunun 7 nci maddesinde ise, Türkiye de kurulacak bir bankada, anonim şirket şeklinde kurulmak
başta olmak üzere on adet kuruluş şartı yer almaktadır.
Ayrıca, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından Genel Müdürlüğünüze
hitaben yazılan 29.03.2004 tarihli ve 5698 sayılı yazıda, adı geçen Kurulun 29.04.2004 tarihli ve
1262 sayılı Kararı ile, kendi mevzuatınız çerçevesinde yetkili olduğunuz ve halen yürütmekte
bulunduğunuz faaliyetler dışında bankacılık işlemleri yapılmaması, mevduat toplanmaması, kredi
kullandırılmaması, EFT, Elektronik Menkul Kıymet Transferi ve çek takas sisteminin kullanılmaması
kaydıyla,hizmetlerinizin ... tanıtıcı işareti altında sunulmasının uygun görüldüğü belirtilmektedir.
Yukarıda belirtilen açıklamalardan anlaşılacağı üzere, Türkiye de faaliyet gösteren bir
bankada olması gereken hukuki şartların bulunmaması nedeniyle ... 5411 sayılı Kanunda
tanımlanan banka olmadığı açıktır.
6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında; "Bankerlerin yapmış oldukları
banka muamele ve hizmetleri dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya
hesaben aldıkları paralar (kendileri veya başkaları hesabına menkul kıymet alıp satmayı, alım -satıma tavassut etmeyi veya alıp sattıkları menkul kıymet karşılığı borçları ödemeyi taahhüt etmeyi
meslek haline getirenlerin bu faaliyetleri dolayısıyla lehlerine kalan paralar ile mevduat faizi
vermek veya sair adlarla faiz ve benzeri menfaatler sağlamak üzere devamlı olarak para toplama
işiyle uğraşanların topladıkları paralara sağladıkları gelir ve menfaatler üzerinden komisyon, ücret,
hizmet karşılığı gibi adlarla aldıkları paralar dahil) da banka muameleleri vergisine tabidir." hükmü
yer almaktadır.
01.08.2010 tarihinde yürürlüğe giren 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin 6009 sayılı
Kanunun 1 inci maddesiyle değişik üçüncü fıkrasında, "90 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye
göre ikraz işleriyle uğraşanlarla ikinci fıkrada belirtilen muamele ve hizmetlerden herhangi birini
esas iştigal konusu olarak yapanlar bu Kanunun uygulanmasında banker sayılırlar." hükmü yer
almaktadır. 6802 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinde BSMV yi banka, banker ve sigorta
şirketlerinin ödeyeceği, 31 inci maddesinde ise, kambiyo alım ve satım muamelelerinde kambiyo
satışlarının tutarının vergiye matrah olacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hükümler uyarınca, 90 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre ikraz işleriyle uğraşan
kişiler ile 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen muamele ve
hizmetlerden herhangi birini esas iştigal konusu olarak yapanlar banker kapsamında BSMV
mükellefidir.
Ayrıca, konuya ilişkin olarak 22.10.2010 tarihli ve 27737 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan
87 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinin "(B) Banker tanımında 6009 Sayılı Kanunla Yapılan
Değişiklik" başlıklı bölümünde;
- Bankerlerin sadece 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında
belirtilen işlemleri dolayısıyla lehe aldıkları paraların BSMV ye, diğer işlemlerin ise KDV ye tabi
olduğu,
- Bir işlemin esas iştigal konusu olarak yapılmasının işletmenin kuruluş gayesi ve bu
gayesini gerçekleştirmek için yapmakta olduğu işlem veya işlemlere bakılarak belirleneceği,
- Esas itibariyle 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen
işlemlerin ilgili kanunlar uyarınca verilen yetki veya izin ile yapılabilecek işlemler olduğu,
- Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 4 üncü maddesinin verdiği yetki
ve izin uyarınca yetkili müesseseler ve PTT nin döviz alım ve satım işlemlerini esas iştigal konusu
olarak yaptığı, bu kuruluşların 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen
işlemlerinin BSMV ye tabi olduğu,
- 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işlemleri esas iştigal
konusu olarak yapanlar, bu işlemleri ilgili kanunlarla yetkilendirilmek veya izin verilmek suretiyle
yürüten kişileri ifade ettiği ve dolayısıyla bunların 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci
fıkrasında belirtilen işlemleri "esas iştigal konusu" olarak BSMV ye tabi olacağı, bunlar
dışındakilerin aynı fıkrada belirtilen işlemleri "esas iştigal konusu" olmadığından KDV ye tabi
olacağı,
açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Genel Müdürlüğünüze verilen yetki ve izin çerçevesinde ...
adı altında esas faaliyet konusu olarak yapılan döviz satış işlemleri nedeniyle kuruluşunuz banker
kapsamında BSMV mükellefi olmakta ve döviz satış işlemleri dolayısıyla lehe aldığı paralar BSMV
ye tabi bulunmaktadır. Bununla birlikte, para havale ve posta çeki işlemleri de, 6802 sayılı Kanunun
28 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan banka muamele hizmeti kapsamında
değerlendirildiğinden, BSMV ye tabi tutulması gerekmektedir. Diğer taraftan, yukarıda belirtilen
işlemler dışındaki Genel Müdürlüğünüz işlemleri ise 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci
fıkrası kapsamında değerlendirilemeyeceğinden BSMV nin konusuna girmemektedir.
Öte yandan, kambiyo satış işlemlerinde BSMV oranı 2008/13459 sayılı Bakanlar KuruluKararı uyarınca, 1/5/2008 tarihinden itibaren sıfır olarak uygulanmaktadır. Ancak, 86 Seri No.lu
Gider Vergileri Tebliğinin "B-Kambiyo Muamelelerinde BSMV Uygulaması" başlıklı bölümünde
belirtildiği üzere, BSMV mükelleflerinin vergilendirme dönemi içinde vergiye tabi işlemleri
bulunmasa da bu durumlarını vergi beyannamesi ile bildirmeye mecbur olduğundan vergi dönemi
içinde sadece vergi oranı sıfır olarak belirlenmiş döviz satış işlemlerinin de beyanname ile
bildirilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.