Rusya mukimi Türk vatandaşının Rusyadan elde ettiği kar payları.

Özelge: Rusya mukimi Türk vatandaşının Rusyadan elde
ettiği kar paylarının vergilendirilmesi hk.
Sayı:
62030549-120[3-2013/1]-1455
Tarih:
27/05/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 62030549-120[3-2013/1]-1455 27/05/2014
Konu : Rusya mukimi Türk vatandaşının Rusyadan elde ettiği kar
payları.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Rusya'da ve Türkiye'de ikametgahınızın bulunduğu,
son üç yıldır yılda 183 günden fazla kalmak suretiyle Rusya'da kurulu bir şirkette ücretli olarak
çalıştığınız, ayrıca Türkiye'deki bir işverenden tevkif suretiyle vergilendirilen ücret geliri elde
ettiğiniz belirtilerek; Rusya'daki bir şirketten elde ettiğiniz kar payını Türkiye'ye transfer etmeniz
durumunda bu gelirinizin Türkiye'de beyana tabi olup olmadığı ile beyana tabi olması durumunda
bu gelirleriniz üzerinden Rusya'da ödenen vergilerin Türkiye'de ödeyeceğiniz vergiden mahsup
edilip edilemeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Mükellefler" başlıklı 3 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (1) numaralı bendinde Türkiye'de yerleşmiş olan gerçek kişilerin Türkiye içinde ve
dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirileceği hükme bağlanmış
olup, anılan Kanunun "Türkiye'de yerleşme" başlıklı 4 üncü maddesinde ise;
"Aşağıda yazılı kimseler Türkiye'de yerleşmiş sayılır:
1. İkametgâhı Türkiye'de bulunanlar (İkametgâh Kanunu Medeninin 19 uncu ve müteakip
maddelerinde yazılı olan yerlerdir.);
2. Bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar (Geçici
ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmez.)" hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu Arasında Gelir Üzerinden Alınan
Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması'nın "Mukim" başlıklı 4 üncü maddesinde;
"1. Bu Anlaşmanın amaçları bakımından, "bir Akit Devletin mukimi" terimi, o Devletin
mevzuatı gereğince ev, ikametgah, yönetim yeri (kayıtlı merkez) veya benzer yapıda diğer herhangi
bir kriter nedeniyle vergi mükellefi olan kişi anlamına gelir.
2. Birinci fıkra hükümleri dolayısıyla bir gerçek kişi her iki Akit Devlette de mukim
olduğunda, bu kişinin durumu aşağıdaki şekilde belirlenecektir:
a) Bu kişi, yalnızca daimi olarak kalabileceği bir meskenin bulunduğu Devletin mukimi kabul
edilecektir. Eğer bu kişinin her iki Devlette de daimi olarak kalabileceği bir meskeni varsa, bu kişi,
kişisel ve ekonomik ilişkilerinin daha yakın olduğu Devletin bir mukimi olarak kabul edilecektir
(hayati menfaatlerin merkezi);
b) Eğer kişinin hayati menfaatlerinin merkezinin yer aldığı Devlet saptanamazsa veya her iki
Akit Devlette de daimi olarak kalabileceği bir meskeni yoksa, bu kişi yalnızca kalmayı adet edindiği
evin bulunduğu Devletin bir mukimi kabul edilecektir;
c) Eğer kişinin her iki Devlette de kalmayı adet edindiği bir ev varsa veya her iki Devlette de
böyle bir ev söz konusu değilse, bu kişi yalnızca vatandaşı olduğu Devletin mukimi kabul
edilecektir;
d) Eğer kişi her iki Devletin de vatandaşıysa veya her iki Devletin de vatandaşı değilse, Akit
Devletlerin yetkili makamları sorunu karşılıklı anlaşmayla çözeceklerdir.
3. Birinci fıkra hükümleri dolayısıyla gerçek kişi dışındaki bir kişi her iki Akit Devletin de
mukimi olduğunda, bu kişi kanuni merkezinin bulunduğu Devletin bir mukimi olarak kabul
edilecektir."
hükümleri yer almaktadır.
Buna göre, bir Devletin iç mevzuatında düzenlenen ev, ikametgah veya benzer yapıda
herhangi bir kriter nedeniyle o Devlette vergi mükellefiyeti altına giren bir gerçek kişi, o Devletin
mukimi kabul edilmektedir. Akit devletlerin iç mevzuatları gereğince kişinin aynı anda her iki
Devletin de mukimi olması durumunda ortaya çıkan çifte mukimlik sorunu ise, 4 üncü maddenin
ikinci fıkrasında yer alan kriterler sırasıyla uygulanmak suretiyle çözümlenecektir.
Yine aynı Anlaşmanın "Temettüler" başlıklı 10 uncu maddesinde;
"1. Bir Akit Devletin mukimi olan bir şirket tarafından diğer Akit Devletin bir mukimine
ödenen temettüler, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber söz konusu temettüler, aynı zamanda temettü ödemesini yapan şirketin
mukim olduğu Akit Devlette ve bu Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak, temettü
elde eden, temettünün gerçek lehdarı ise, bu şekilde alınacak vergi gayrisafi temettü tutarının
yüzde 10'unu aşmayacaktır.
3. Bu maddede kullanılan "temettü" terimi, hisse senetlerinden veya alacak niteliğinde
olmayıp kazanca katılmayı sağlayan diğer haklardan elde edilen gelirler ile dağıtımı yapan şirketin
mukim olduğu Devletin mevzuatına göre, vergileme yönünden hisse senetlerinden elde edilen
gelirle aynı muameleyi gören diğer şirket haklarından elde edilen gelirleri ifade eder.
4. Diğer Akit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticari faaliyette bulunan bir Akit Devlet
mukimi olan bir şirketin kazancı, bu işyerinin bulunduğu Akit Devlette ve bu Devletin mevzuatı
uyarınca 7 nci maddeye göre vergilendirildikten sonra, kalan kısım üzerinden ikinci fıkrada
belirtilen oranı aşmamak üzere vergilendirilebilir.
5. Bir Akit Devlet mukimi olan temettünün gerçek lehdarı, temettüyü ödeyen şirketin mukim
olduğu diğer Akit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticari faaliyette bulunursa veya bulunmuşsa
veya bir Türkiye mukimi, Rusya'da yer alan bir sabit yer vasıtasıyla serbest meslek faaliyetinde
bulunursa ve söz konusu temettüler bu işyerine veya sabit yere atfedilebilir ise, birinci ve ikinci
fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Bu durumda, olayına göre, bu Anlaşmanın 7 nci veya 14 üncü
maddesi hükümleri uygulanacaktır."
hükümlerine yer verilmiştir.
Buna göre, bir Akit Devlet mukimi şirket tarafından diğer Akit Devlet mukimine ödenen
temettüler, temettü gelirini elde edenin mukim olduğu devlette vergilendirilebilecektir. Bununla
beraber söz konusu temettüler, temettü ödemesi yapan şirketin mukim olduğu devlette, o devletin
iç mevzuatına göre de vergilendirilebilecek olup, kendisine temettü ödemesi yapılanın temettünün
gerçek lehdarı olması durumunda, alınacak vergi, gayrisafi temettü tutarının %10'unu
aşamayacaktır.
Bu kapsamda, Anlaşmanın 4 üncü maddesine göre Rusya mukimi kabul edilmeniz
durumunda, kar payı dağıtan şirketin de Rusya'da kurulu olması nedeniyle, söz konusu kar payının
Türkiye'de vergilendirilmesi mümkün olmayıp, vergilendirmenin Rusya'da yapılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Anlaşmanın 4 üncü maddesine göre Türkiye mukimi kabul edilmeniz durumunda ise,
vergilendirme Anlaşma gereğince iç mevzuat hükümlerine göre Türkiye'de yapılabilecek olup, Gelir
Vergisi Kanununun 86 ncı maddesi uyarınca tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan
menkul sermaye iratları için öngörülen beyan haddini (2013 yılı için 1.390 TL) aşması halinde
yurtdışından elde edilen kar payının tamamının yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Bununla beraber, Türkiye mukimi olmanız durumunda söz konusu kar payını, kaynak devlet olarak
Rusyanın da vergileme hakkı bulunmakta olup, alınacak vergi gayrisafi temettü tutarının %10'unu
aşmayacaktır.
Ayrıca, her iki ülkenin de söz konusu kar payı üzerinden vergi alması durumunda,
Anlaşmanın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi" başlıklı 22 nci maddesi gereği Rusya'da ödenen
vergiler, Türkiye'de ödenecek bu gelire ilişkin vergiden mahsup edilebilecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.