Sadece sol elde %90 rahatsızlığı olan mükellefin araç alımında ÖTV istisnası.
Özelge: Sadece sol elde %90 rahatsızlığı olan mükellefin
araç alımında ÖTV istisnası.
Sayı:
50426076-135[7-2013/20-83]-133
Tarih:
07/08/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KAYSERİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 50426076-135[7-2013/20-83]-133 07/08/2014
Konu : Sadece sol elde %90 rahatsızlığı olan mükellefin araç
alımında ÖTV istisnası.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, söz konusu form ekinde ibraz edilen
ve ... Hastanesi tarafından düzenlenmiş olan ... Sağlık Kurulu Raporunda "opere radial ve medisa
sinir lezyonu-her iki sinirde tama yakın dejenerasyon, sol el fonksiyonu %90 kayıptır." teşhisi
konulduğundan bahisle, bu rapora istinaden 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunundaki malul ve
engellilere ilişkin istisna hükümlerinden yararlanıp yararlanamayacağı hususunda Başkanlığımız
görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının 6518 sayılı
Kanunla değişik (2) numaralı bendiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi
mallardan;
a) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800
cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon (G.T.İ.P.) numaralarında yer
alanların, engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul ve engelliler tarafından,
b) 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan (motor silindir hacmi 2.800 cm3'ü aşanlar, bütün
tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, sürücü dâhil 8 kişiye kadar oturma yeri olan binek
otomobilleri, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç), yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu
aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olanlar ile sürücü dâhil 9
kişilik oturma yeri olanların, engellilik durumlarının araçları bizzat kullanamayacak ve sürekli
olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu ilgili mevzuat
çerçevesinde alınan engelli sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi %90 veya
daha fazla olup tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat
yaptıran malûl ve engelliler tarafından,
c) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800
cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla
engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malul ve engelliler tarafından,
beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiş olup, söz konusu istisna
düzenlemesi ile ilgili olarak, 1 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinin (7.2.1) bölümü ile 5
ve 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerlerinde gerekli açıklamalar yapılmıştır.
Bu bağlamda, mezkûr Kanunun (7/2-c) maddesi uygulamasında, uygulama kapsamındaki araçların
engellilik derecesi (tüm vücut fonksiyon kaybı oranı) %90'ın altında olan malul ve engelliler
tarafından ilk iktisabında ÖTV istisnasından faydalanılabilmesi için;
- Maluliyeti veya sakatlığı ile özel tertibat yaptırılan araçları kullanabileceğine dair "ÖzürlülereVerilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" (veya raporun alındığı tarihte yürürlükte
bulunan engellilere sağlık kurulu raporu verilmesine dair ilgili Yönetmelik/mevzuat) hükümleri
uyarınca yetkili sağlık kuruluşundan alınan özürlü sağlık kurulu raporuna sahip olma,
- Bizzat kullanım amacıyla, araçta engelliliğe uygun hareket ettirici tadilat yapılması,
- "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olma,
şartları aranılmaktadır.
Ayrıca, 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerinin "Hareket Ettirici Tertibatın
Kapsamı" başlıklı (3/b) bölümüne göre, Kanunun (7/2-c) maddesi uygulamasında, hareket ettirici
aksam olarak debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunda sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat
yapılması gerekmekte olup, yapılan özel tertibatın kişinin engelliliği ile uyumlu olması da yasal bir
zorunluluktur. Hareket ettirici özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın kullanılabilecek olan
araçlar ile aracı hareket ettirici özel tertibat sayılmayan (direksiyona topuz takılması, engelin
bulunduğu taraftaki silecek kolu, sinyal, cam silecek kumandası, dörtlü flaşör, ön-arka cam su
fıskiyesi, korna ve kontak gibi düzeneklerin diğer tarafa alınması veya direksiyon simidine monte
edilmesi vb.) tadilat yapılmak suretiyle kullanılabilecek araçlar için söz konusu istisnanın
uygulanması mümkün değildir.
Bunun yanı sıra aynı Sirkülerin (3/c) bölümüne göre, bu istisna uygulamasında "otomatik
vites", esas itibariyle, hareket ettirici aksamda engelliliğe uygun özel tertibat kapsamında
değerlendirilmemektedir. Ancak, münhasıran sol alt ekstremitede (sol ayak ve/veya bacakta) engeli
bulunan ve engellilik derecesi %90'ın altında olan malul ve engelliler bakımından otomatik vites,
bahse konu istisna uygulamasında hareket ettirici özel tertibat olarak sayılmakta olup, yukarıda
belirtilen mevzuat çerçevesinde alınmış engelli sağlık kurulu raporuna göre sadece sol alt
ekstremitede engelliliği bulunan malul ve engellilerin, "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olunması
halinde, araçta başkaca özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın otomatik vitesli araçları ilk
iktisabında bu istisnadan yararlanılabilmektedir.
Dolayısıyla, bahse konu uygulamada, "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olup engellilik derecesi
%90'ın altında olanların istisna kapsamında araç satın alabilmeleri için, malul ve engellilik
durumlarının aracın hareket ettirici aksamında (debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolu)
sabitlenmiş hareket ettirici tertibat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olması ve engellilikleri
münhasıran sol alt ekstremiteden (sol ayak ve/veya bacaktan) kaynaklananlar hariç, ilk iktisabı
yapılacak aracın söz konusu aksamında malul ve engellilik durumlarına uygun tadilat yaptırmaları
zorunludur.
Diğer taraftan, bu uygulamadan esas itibariyle yukarıda belirtilen kapsamdaki ortopedik engelliler
yararlanabilmektedir. Buna göre engellilik durumunun tevsikinde ibrazı zorunlu olan sağlık kurulu
raporunun, sadece maluliyeti veya engelliliği ile özel tertibat yaptırılan araçların (münhasıran sol
alt ekstremitede engellilikleri bulunanlarda otomatik vitesli araçların) kullanabileceğine dair
değerlendirmeyi ya da bu hususun anlaşılabilmesini sağlayacak değerlendirmeleri/açıklamaları
içerecek şekilde düzenlenmiş olması gerekmektedir.
Ayrıca, söz konusu istisna uygulamasında engellilik oranından kasıt, mezkur Yönetmelik hükümleri
çerçevesinde alınmış özürlü sağlık kurulu raporunda yer alması gereken "tüm vücut fonksiyon kaybı
oranı"nı ifade etmekte olup, sadece bir organa veya uzva ilişkin engellilik oranını ifade
etmemektedir.
Başvurunuza konu olayla ilgili olarak, yukarıda belirtilen mevzuat dahilinde alınacak engelli
sağlık kurulu raporundaki engellilik durumu itibariyle, bizzat kullanım için aracın hareket ettirici
aksamında sabitlenmiş özel tertibat yaptırılmadan aracın engelli tarafından kullanılabilecek
durumda olması halinde, Özel Tüketim Vergisi Kanununun (7/2-c) maddesinde düzenlenen istisna
uygulamasından yararlanılması mümkün değildir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.