Şahıs İşletmesinin Sermaye Şirketine dönüşmesinde vergilendirme hk.
Özelge: Şahıs İşletmesinin Sermaye Şirketine dönüşmesinde
vergilendirme hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.48.15.02-48.15.02/VUK-11-88
Tarih:
07/09/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
MUĞLA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.48.15.02-48.15.02/VUK-11-88 07/09/2011
Konu : Şahıs İşletmesinin Sermaye Şirketine dönüşmesinde
Vergilendirme
İlgide kayıtlı dilekçenizde, şahıs işletmenizin ..... tarih ve ..... sayılı "Yeminli Mali Müşavirlik
Şahıs Firmalarında Özvarlıklarının Tespit Raporu" esas alınarak %96 payla ortağı bulunduğunuz
yeni kurulan limited şirkete ...... tarihinde aktif ve pasifiyle devredildiği belirtilerek; firmanızın
elinde bulunan demirbaş ve stokların yeni kurulan şirkete devrinde herhangi bir fatura veya benzeri
bir belge düzenlenip düzenlenmeyeceği ile şahıs işletmenizin bilançosunda yer alan enflasyon
düzeltmesi sonucu oluşan "Sermaye Olumlu Farkları" hesabındaki tutarın ayni sermaye olarak
limited şirketin sermayesine dahil edilmesinin vergilendirme yönünden değerlendirilerek konu
hakkında Başkanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 80'inci maddesinin son fıkrasında; faaliyetine
devam eden ticari bir işletmenin kısmen veya tamamen satılmasından veya ticari işletmeye dahil
amortismana tabi iktisadi kıymetlerle birinci fıkrada yazılı hakların elden çıkarılmasından doğan
kazançların ticari kazanç sayılacağı ve bunlara ticari kazanç hakkındaki hükümlerin uygulanacağı
belirtilmiş; maddenin 2'nci fıkrasında; bu maddede geçen "elden çıkarma" deyiminin, mal ve
hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması,
devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade ettiği, hüküm altına
alınmıştır.
Aynı Kanunun 81'inci maddesinin ikinci fıkrasında da; "Kazancı bilanço esasına göre tespit
edilen ferdi bir işletmenin bilançosunun bir sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütün halinde
devrolunması, devir alan şirketin bilançosuna aynen geçirilmesi ve devredilen ferdi işletmenin sahip
veya sahiplerinin şirketten, devir bilançosuna göre hesaplanan öz sermayesi tutarında ortaklık payı
alması. (Bu ortaklık payını temsil eden hisse senetlerinin nama yazılı olması şarttır.)" halinde değer
artışı kazancı hesaplanmayacağı ve vergilendirilmeyeceği hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-c maddesinde; Gelir
Vergisi Kanunu'nun 81'inci maddesinde belirtilen işlemler ile Kurumlar Vergisi Kanununa göre
yapılan devir ve bölünme işlemlerinin katma değer vergisinden istisna olduğu hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 229'uncu maddesinde; ‘‘Fatura, satılan emtia veya
yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan
tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.'' hükmü, 231'inci maddesinin beşinci fıkrasında
da; "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde
düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." hükmüne yer
verilmiştir.
Öte yandan, Enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan sermaye olumlu farkları ile ilgili olarak 213sayılı Vergi Usul Kanununun geçici 25'inci maddesinin 1'inci fıkrasının (g) bendinin ikinci paragrafı
ile mükerrer 298'inci maddesinin 5'inci fıkrasının 5'inci paragrafında; "Pasif kalemlere ait
enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba nakil edildiği veya
işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile
ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tâbi tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait
enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar
vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kâr dağıtımı sayılmaz"
hükmü yer almaktadır.
Yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri çerçevesinde;
Bir limited şirkete aktif ve pasifi ile devrolunan şahıs işletmenizin devredilen varlıkları
arasında yer alan ticari emtia stokları ve demirbaşları için fatura düzenlenmesi ancak, düzenlenen
faturada katma değer vergisinin hesaplanmaması;
Gelir vergisi mükelleflerince enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan özsermaye farklarının,
enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilmesi ve bu işlemin
kâr dağıtımı sayılmaması,
Özsermaye farklarının sermayeye ilave edilebilmesi imkânı ise sadece kurumlar vergisi
mükelleflerine tanınmış bir hak olduğundan; gelir vergisine tabi şahıs işletmenizin yeni kurulan
limited şirkete devrinde enflasyon farklarının devralan şirketin bilançosunda aynen yer alması,
başka bir hesaba nakledilmemesi veya şirketten her ne ad altında olursa olsun çekilmemesi şartıyla
işletmeden çekilmiş sayılmayacağı veya başka bir hesaba aktarılmış olduğu kabul edilmeyeceğinden
vergilendirilmemesi,
Gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.