Sahne alınan yerde bazı betekarların eserlerinin icra edilmesinin serbest meslek kazancı kapsamında vergilendirilmesi hk.

Özelge: Sahne alınan yerde bazı betekarların eserlerinin
icra edilmesinin serbest meslek kazancı kapsamında
vergilendirilmesi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.41.15.01-GVK-2011/17-178
Tarih: 
14/11/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.41.15.01-GVK-2011/17-178 14/11/2011
Konu : SMK İstisnası  
 
            İlgide kayıtlı özelge talebiniz ile,  ... Üniversitesi Devlet Konservatuarı öğrencisi olduğunuzu
ve ... Müdürlüğü'nde bazı bestekarların eserlerini icra ederek sahne aldığınızı belirterek, bu
faaliyetinizden dolayı gelir vergisine tabi olup olmayacağınız hususunda bilgi istenildiği
anlaşılmaktadır.
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir
işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile
temsil edilebilen menfaatlerdir.
            Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans,
aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almıştır.
            Kanunun 65 ve 66 ncı maddelerine göre, her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan
kazançlar serbest meslek kazancı ve serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenler de
serbest meslek erbabıdır.
             Aynı Kanunun 18 inci maddesinde, "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr,
bilgisayar programcısı ve mucitlerin bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye,roman, makale,
bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür,fotoğraf, film, video band,
radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi,bilgisayar ve internet ortamı,
radyo, televizyon ve videoda yayınlanmak veya kitap,CD, disket,resim, heykel ve nota halindeki
eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek
veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.
            Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan
bedel ve ücretler istisnaya dahildir.
            Yukarıda yazılı kazançların arızî olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına
engel teşkil etmez.
            Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca tevkif
suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur." hükmü yer almaktadır.
            Yine aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, tevkifat yapmaya mecbur olanlar
sayılmış olup, maddenin 1 inci bendinde; hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61'inci maddede yazılı
olup ücret sayılan ödemelerden(istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104'üncü maddelere göre, 2inci bendinde de; 18 inci madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan
ödemelerden (2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince) %17, diğerlerinden %20
oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması öngörülmüştür.
            Diğer taraftan, 5846 sayılı Fikir  ve Sanat Eserleri Kanununun "Musiki Eserleri" başlıklı 3
üncü maddesinde; musiki eserlerinin, her nevi sözlü ve sözsüz besteler olarak kabul edildiği
belirtilmiştir.
            Yukarıdaki hüküm ve açıklamalara göre, faaliyetiniz çerçevesinde icra edeceğiniz eserlerin
müellifi veya bestekarı veya bunların mirasçısı olmanız ve söz konusu eserlerin 5846 sayılı Fikir  ve
Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre eser niteliği taşıması ve bu durumun İl Kültür
Müdürlüğü'nden alınacak bir belge ile tevsiki halinde sürekli olup olmadığına bakılmaksızın bu
çalışmaların satışı, devri, temlik edilmesi, kiralanması, icra ve teşhir gibi suretlerle
değerlendirilmesi karşılığında elde edeceğiniz hasılat gelir vergisinden istisna bulunmaktadır.
            Ancak, sahne aldığınız yerde bazı bestekarların eserlerini icra etmeniz 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun 65 inci maddesi uyarınca serbest meslek kazancı olmakla birlikte, söz konusu
işin Kanunun 18 inci madde kapsamında değerlendirilip istisnadan faydalanılması mümkün
olmadığından serbest meslek kazancınız dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisi mükellefiyetinizin
tesis edilmesi gerekmektedir.
            Öte yandan serbest meslek erbabının, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesi
uyarınca işe başlamayı vergi dairesine bildirme, 172 ve 210 uncu maddeleri uyarınca serbest
meslek kazanç defteri tutma, 236 ncı maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü
tahsilatları için serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır.
            Diğer yandan, söz konusu faaliyetin bir işverene tabi ve ona bağlı olarak yapılması halinde,
elde edilen gelirin Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddeleri uyarınca ücret
olarak gelir vergisine tabi tutulması gerekir.
             Bilgi  edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.