Satış faaliyetleri çerçevesinde yapılan bedelsiz teslimlerin gider yazılıp yazılmayacağı, fatura nizamı ve kdv hesaplanıp hesaplanmayacağı.

Satış faaliyetleri çerçevesinde yapılan bedelsiz teslimlerin
gider yazılıp yazılmayacağı, fatura nizamı ve kdv hesaplanıp
hesaplanmayacağı.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.99.16.01.0-vuk-229-26
Tarih:
03/03/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 64597866-vuk-229-26 03/03/2015
Konu : Satış faaliyetleri çerçevesinde yapılan
bedelsiz teslimlerin gider yazılıp
yazılmayacağı, fatura nizamı ve kdv
hesaplanıp hesaplanmayacağı.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ile seramik üretiminde faaliyet gösteren firmanızın satış
faaliyetleri çerçevesinde bayilerinizin satış merkezlerinin görünümünü, firmanız bünyesinden
tedarik ettiğiniz mamüller ile bedelsiz olarak yenilediğinizi, rekabet koşulları çerçevesinde
showroom uygulaması olarak adlandırılan bu uygulamanın görselliğin önem arzettiği seramik
satışlarında zaruret haline geldiğini, bayi satış merkezinin büyüklüğüne göre bu uygulamanın
tutarının oldukça yüksek rakamlara ulaştığını, karşılıklı anlaşmalar ile söz konusu tutarların bir
kısmının bayilerinize fatura edildiğini, kalan kısmının ise firmanızca karşılandığını belirtilerek,
bedelsiz teslimler için fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği, fatura düzenlenmesi durumunda ise
faturanın hangi bedel üzerinden düzenleneceği ile KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı, bu teslimlere
ait tutarların gider yazılıp yazılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
1- Kurumlar Vergisi Yönünden;
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasıyla kurumlar
vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden
hesaplanacağı belirtilmiş, maddenin ikinci fıkrasıyla da safi kurum kazancının tespitinde Gelir
Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde de,
ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın
tespitinde indirilebileceği hüküm altına alınmış olup pazarlama satış ve dağıtım harcamaları da
genel giderler kapsamında değerlendirilmektedir.
Anılan bent hükmü uyarınca, yapılan genel giderlerin indirim konusu yapılabilmesi için, söz
konusu giderlerle kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında doğrudan ve açık bir illiyet bağının
bulunması, giderlerin kanunen kabul edilmeyen giderler dışında kalan, ticari organizasyona bağlı
olarak yapılan işletme gideri mahiyetinde olması gerekmekte olup, bu mahiyette olmayan giderlerin
ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla, şirketinizin satış faaliyetleri kapsamında showroom uygulaması olarak bayilerin
satış merkezlerinin görünümünü bedelsiz olarak yenileyerek çeşitli ürünleri gösterecek şekilde dış
cephe, bina içi zemin ve duvarlara seramik uygulaması nedeniyle kullanılan malzemelerin maliyet
bedelleri ile diğer harcamaların işletmenizin satışını artırmak amacıyla yapılan pazarlama
harcaması olarak kabul edilmesi ve Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrası
uyarınca kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkündür.
Öte yandan, satış merkezlerinin görünümünün yenilenmesine yönelik olarak yapılan
harcamalardan bayilerinize yansıttığınız tutarların ise gelir olarak dikkate alınacağı tabiidir.
2- Katma Değer Vergisi Yönünden;
KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest
meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler KDV ye tabi bulunmaktadır.
50 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A/1) bölümünde ise promosyon ürünlerinde KDV
uygulamasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Firmaların iktisadi faaliyetini genişletme, emsal işletmelerle rekabet edebilme, üretim veya
satışını yaptıkları mallara olan talebi koruma veya artırma amacıyla ürün verilmesi şeklinde
gerçekleşen işlemlerde, promosyon ürünü açısından bir bedelsiz teslim söz konusu olmamaktadır.
Zira firmanın genişleyen faaliyetiyle bağlantılı olarak işletmede yaratılan katma değer artmaktadır.
Buna göre, firmanız tarafından bayilere ait işyerlerinde showroom inşa edilmesine yönelik
olarak yapılan masrafların kısmen aktarılması amacıyla bayilere düzenleyeceğiniz faturalarda,
bayilerden tahsil edilen bedeller üzerinden genel oranda KDV hesaplanacaktır. Ancak,
showroomlarda sergilenmek üzere numune mallar gönderilmesi firmanızın yarattığı KDV içerisinde
vergileneceğinden numune malların emsal bedeli üzerinden KDV hesaplanmayacaktır.
Öte yandan, üretimini ve ticaretini yaptığınız ürünlere olan talebi arttırmak amacıyla bayilik
sözleşmesi bulunan firmalara ait işyerlerine yaptırdığınız showroomlar ve buralarda sergilenmek
üzere gönderdiğiniz numune mallar için yüklendiğiniz KDV'yi, KDV Kanununun 29 ila 34 üncü
maddesinde yer alan hükümler ve 50 Seri No.lu KDV Genel Tebliğindeki açıklamalar çerçevesinde
indirim konusu yapabileceğiniz tabiidir.
3- Vergi Usul Kanunu Yönünden;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde, “Fatura, satılan emtia veya yapılan
iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar
tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.” hükmü, 230 uncu maddesinin (5) numaralı bendinde
ise “… (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde
satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan
ve taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlemesi ve taşıtta bulundurulması şarttır...)” hükmü
yer almaktadır.
Bu itibarla, şirketinizin satış faaliyetleri kapsamında showroom uygulaması olarak bayilerin
satış merkezlerinin görünümünü bedelsiz olarak yenileyerek çeşitli ürünleri gösterecek şekilde dış
cephe, bina içi zemin ve duvarlara seramik uygulaması nedeniyle kullanılan malzemeler için fatura
düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak, söz konusu malzemelerin tamamı veya bir kısmı
için bedel alınması veya yapılan harcamalardan bayilerinize yansıtılan tutarlar için fatura
düzenlemeniz gerekmektedir. Ayrıca, söz konusu malzemelerin taşınması esnasında sevk irsaliyesi
düzenleneceği tabidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.