Satış ve pazarlama danışmanlık faaliyetinin vergilendirilmesi hk.
Satış ve pazarlama danışmanlık faaliyetinin
vergilendirilmesi hk.
Sayı:
41931384-120[65-2016-3]-12030
Tarih:
04/07/2017
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
SAKARYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 41931384-120[65-2016-3]-12030 04.07.2017
Konu : Satış ve pazarlama danışmanlık faaliyetinin vergilendirilmesi
İlgide kayıtlı özelge talebiniz ve eki sözleşmenin incelenmesinden, ticari faaliyetinizin yanında
…………….. Tic. Ltd. Şti. Firmasına satış ve pazarlama danışmanlığı hizmeti de verdiğiniz
belirtilerek, danışmanlık faaliyetiniz nedeniyle serbest meslek makbuzu mu yoksa fatura mı
düzenleyeceğiniz hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmakta olup, konuya
ilişkin Başkanlığımız görüşüne aşağıda yer verilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine
bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil
edilebilen menfaalerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez."
Aynı Kanunun 65 inci maddesinde ise; "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar
serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olamayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında
kendi nam ve hesabına yapılmasıdır..."
hükümlerine yer verilmiştir.
Serbest meslek faaliyetinde ana unsur, faaliyetin sermayeden ziyade kişisel çalışmaya ilmi veya
mesleki bilgi ve ihtisasa dayanmasıdır. Bu unsur, serbest meslek faaliyetini ticari faaliyetten ayıran
en önemli özellik olup söz konusu faaliyetlerden elde edilen kazançların daha çok emek ürünü
olduğunu göstermektedir. Serbest meslek faaliyetinde yalnızca emeğe dayanan organizasyon yeterli
olmadığı gibi aynı zamanda geliri doğuran emeğin, ilmi veya mesleki bilgi ve ihtisasa dayanması
koşulu da aranmaktadır.
Anılan Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında ise, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi
kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve
vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletmehesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin maddede bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada istihkak sahiplerinin gelir vergilerine
mahsuben tevkifat yapmaları gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Öte yandan, aynı Kanunun 37 nci maddesinde "Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan
kazançlar ticari kazançtır." hükmü yer almaktadır. Ticari kazançlar esas itibariyle sermaye-emek
karışımı bir kaynağa bağlı olarak doğarlar. Bu kaynağa bağlı olarak devamlı bir organizasyona
dayanan her türlü faaliyet ticari faaliyettir. Serbest meslek faaliyetinin ticari bir organizasyon
içinde yapılması sağlanan gelirin yapısını değiştirmez. Sadece, elde edenler yönünden ticari kazanç
sayılmasını gerektirir ve ticari kazanca ait esas ve hükümlere tabidir.
Ayrıca, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinin birinci fıkrasına göre Kanunda aksine
hüküm olmadıkça, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait
olan kayıtların tevsiki mecburi olduğundan, ticaret erbabınca aynı Kanunun 229 uncu maddesine
göre satılan emtia veya yapılan iş karşılığında, müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere
müşteriye ticari bir vesika olarak fatura düzenlenmesi, serbest meslek erbabınca da 236 ncı
maddeye göre mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için bir nüshası müşteriye verilmek
üzere iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim edilmesi gerekmektedir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, satış ve pazarlama danışmanlık hizmetinin;
- Hizmet akdi ile bir işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak verilmesi durumunda, elde
edilen gelirin ücret kabul edilerek, Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddelerine
göre vergilendirilmesi,
- Bir işverene tabi ve belli bir işyerine bağlı olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve
hesabına yapılması durumunda elde edilen gelirin serbest meslek kazancı sayılarak serbest meslek
kazancının tespitine ilişkin hükümlere göre vergilendirilmesi ve hizmet karşılığı yapılan tahsilatlar
için serbest meslek makbuzu düzenlenmesi,
- İlmi ya da mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanmaksızın ticari bir organizasyon çerçevesinde
gerçekleştirilmesi halinde ise, elde edilen kazancın ticari kazanç olarak vergilendirilmesi ve bu
faaliyet nedeniyle elde edilen kazanç için fatura düzenlenmesi
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.