Şehirlerarası yolcu taşımacılık faaliyetinde yolcu taşıma bileti düzenlenmesi ile ilgili olarak, bir şirketle anlaşmalı olan bağımsız otobüs sahipleri
Özelge: Şehirlerarası yolcu taşımacılık faaliyetinde yolcu
taşıma bileti düzenlenmesi ile ilgili olarak, bir şirketle
anlaşmalı olan bağımsız otobüs sahipleri tarafından
otobüsün seyri sırasında yoldan alınan yolcular için kendi
adlarına bastırılmış olan
Sayı:
B.07.1.GİB.0.06.29-105[233-2012/923]-80
Tarih:
09/08/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.0.06.29-105[233-2012/923]-80 09/08/2012
Konu : Yolcu taşıma bileti
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şehirlerarası yolcu taşımacılığı faaliyetinde
bulunduğunuz, firmanıza ait özmal otobüslerinizin yanı sıra sözleşmeli olarak gerçek ya da tüzel
kişilere ait bağımsız otobüslerinde şirketiniz adına taşımacılık faaliyetinde bulunduğu, merkez ve
acentelerinizde firmanız adına bastırılan yolcu taşıma biletleri ve yolcu listelerinin düzenlendiği,
acentelerinizin ve bağımsız otobüs sahiplerinin yaptıkları iş karşılığında firmanıza fatura
düzenlediği, firmanıza ait özmal otobüslerin seyri sırasında yoldan alınan yolcular için firmanıza ait
yolcu taşıma biletlerinin düzenlediği, bağımsız otobüs sahiplerine ait otobüslerde ise adlarına
bastırdıkları yolcu taşıma biletlerini düzenlendiği, ancak Ulaştırma Bakanlığı ekiplerince yapılan yol
denetimlerinde bağımsız otobüs sahiplerinin otobüsün seyri sırasında yoldan aldıkları yolcular için
de firmanıza ait yolcu taşıma biletlerinin düzenlenmesi gerektiğinin söylendiği belirtilerek,
Başkanlığımızdan bilgi istenildiği anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere, 173 sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin (C) bölümünün 5 inci
bendinde, "Şehirlerarası yolcu taşıma işiyle uğraşan otobüs işletmecileri kullanacakları yolcu
taşıma biletleri ve yolcu listelerini bağlı bulundukları vergi dairesinin bulunduğu ildeki anlaşmalı
matbaalara bastıracaklardır.
Ancak, bir otobüs firmasının veya firmalarının biletlerinin komisyoncular tarafından
satılması halinde, yolcu taşıma biletleri ve yolcu listelerini otobüs komisyoncuları kendi vergi
dairelerinin bulunduğu ildeki anlaşmalı matbaalara kendi adlarına bastıracaklar ve bu şekilde
bastırılacak biletlerin dış yüzü üzerinde, hangi firmanın biletinin olduğunu belirtir, ilgili firmanın,
adı ve soyadı, varsa ticaret unvanı gibi bilgiler ile amblemi yer alacaktır.
Otobüs komisyoncuları, bu şekilde bastıracakları yolcu taşıma biletlerini, birbirini takip
eden müteselsil seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettireceklerdir. Otobüs firmaları ise hizmet
bedeli olarak komisyoncu adına düzenleyecekleri faturalarda satılan bilet miktar ve tutarını ayrıca
göstereceklerdir.
Öte yandan, bir işletmenin kendi otobüsüyle yaptığı taşıma işi yanı sıra, bağımsız otobüs
sahiplerine de taşıma yaptırması halinde, bağımsız otobüs sahipleri tarafından bu işletmeye yapılan
taşıma hizmeti karşılığında fatura düzenlenecektir. Ancak, yolcu taşıma bileti ve yolcu listesinin
gerek işletmeye bağlı otobüslere gerekse bağımsız otobüs sahiplerine yaptırılan taşımalarda işletme
tarafından düzenleneceği tabiidir. Bağımsız otobüs sahiplerinden maksat kendi otobüsüyle bir firmanın yolcularını taşıyan
şahıslardır..." denilmektedir.
Öte yandan, 356 sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, şehirlerarası yolcu taşıma
işiyle uğraşan otobüs işletmecilerinin, kendi otobüslerinde taşıyacakları yolcular için acentelere
kendi biletlerini kullandırabilecekleri, bu durumda acentelerin, otobüs işletmecisi tarafından
kendisine verilen yolcu taşıma biletinin her nüshasına kendi unvanını, adresini, vergi dairesini ve
vergi kimlik numarasına ilişkin bilgileri içeren kaşeyi basmak suretiyle bilet düzenleyecekleri ve
bunları yolculara, yolcu listelerini de otobüs işletmecisine bağlı otobüs yetkilisine verecekleri
belirtilerek acentelik hizmeti dolayısıyla otobüs işletmecisi firma adına fatura düzenleyecekleri
açıklamalarına yer verilmiştir.
Ayrıca anılan Tebliğde, yolcu taşıma bileti uygulamasında 173 sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliğinde belirtilen veya bu Tebliğ ile getirilen usullerden herhangi birinin kısmen veya
tamamen seçiminin mümkün olduğu açıklanmıştır.
Bu itibarla, vergi mevzuatına göre şehirlerarası yolcu taşımacılık faaliyetinizle ilgili olarak
yukarıda belirtilen şekillerde yolcu taşıma bileti düzenlenmesi gerekmekte olup, bağımsız otobüs
sahipleri tarafından otobüsün seyri sırasında yoldan alınan yolcular için kendi adlarına bastırılmış
olan yolcu taşıma biletlerinin kullanılması mümkün olmakla birlikte Ulaştırma Bakanlığınca yapılan
düzenlemelere de riayet edilmesi ve mezkur Bakanlıktan da görüş alınması gerektiği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.