Serbest meslek erbabı tarafından işte kullanılmak üzere alınan motosiklete ait giderlerin hasılattan indirilip indirilmeyeceği ve KDV karşısındaki dur
Özelge: Serbest meslek erbabı tarafından işte kullanılmak
üzere alınan motosiklete ait giderlerin hasılattan indirilip
indirilmeyeceği ve KDV karşısındaki durumu hk.
Sayı:
11395140-105[269-2012/VUK-1- . . .]-1033
Tarih:
18/04/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : 11395140-105[269-2012/VUK-1- . . .]-1033 18/04/2014
Konu : Serbest meslek erbabı tarafından işte kullanılmak üzere
alınan motosiklete ait giderlerin hasılattan indirilip
indirilmeyeceği ve KDV karşısındaki durumu.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, avukatlık faaliyetiyle iştigal ettiğiniz belirtilerek,
işyerinde kullanılmak üzere aldığınız motosiklet için amortisman ayrılıp ayrılmayacağı, alış
faturasındaki ÖTV ve KDV'nin maliyet bedeline dahil edilip edilmeyeceği ve motosiklete ait yakıt,
tamir bakım giderlerinin hasılattan indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususlarında
Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Serbest Meslek Kazancının Tarifi" başlıklı 65 inci
maddesinde; "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya
ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk
altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır..." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun "Serbest Meslek Kazancının Tespiti" başlıklı 67 nci maddesinin birinci
fıkrasında; "Serbest meslek kazancı bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak
tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden
bu faaliyet dolayısıyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır." hükmü yer almakta olup
"Mesleki Giderler" başlıklı 68 inci maddesinde ise; "Serbest meslek kazancının tespitinde aşağıda
yazılı giderler hasılattan indirilir:
...
4. Mesleki faaliyette kullanılan tesisat, demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar için Vergi
Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar (amortismana tâbi iktisadi kıymetlerin elden
çıkarılması halinde aynı Kanunun 328 inci maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil).
5. Kiralanan veya envantere dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri.
...
9. Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen meslek, ilan ve reklam
vergileri ile iş yerleriyle ilgili ayni vergi, resim ve harçlar." gider olarak dikkate alınacağı hüküm
altına alınmıştır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 262 nci maddesinde; "Maliyet bedeli,
iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılanödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder." hükmüne yer verilmiştir.
Kanunun 269 ncu maddesinde; "İktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkuller maliyet
bedelleri ile değerlenir.
Bu kanuna göre, aşağıdaki yazılı kıymetler gayrimenkuller gibi değerlenir:
1. Gayrimenkullerin mütemmim cüzüleri ve teferruatı;
2. Tesisat ve makinalar;
3. Gemiler ve diğer taşıtlar;
4. Gayrimaddi haklar" hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun 270 inci maddesinde ise, gayrimenkullerde maliyet bedeline giren
giderlerden bahsedilmiştir. Söz konusu maddede, "Gayrimenkullerde, maliyet bedeline, satın alma
bedelinden başka, aşağıda yazılı giderler girer:
1. Makine ve tesisatta gümrük vergileri, nakliye ve montaj giderleri;
2. Mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden mütevellit
giderler.
Noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri ile Emlak Alım ve Özel
Tüketim Vergilerini maliyet bedelini ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte
mükellefler serbesttirler." şeklinde hükme yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 313 üncü maddesinde; "İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya,
aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince
gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema
filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok
edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder..." hükmü yer almaktadır.
Adı geçen Kanunun 5024 sayılı Kanunla değişik 315 inci maddesinde ise; "Mükellefler
amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığı'nın tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden
itfa ederler. İlan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır."
hükmü bulunmaktadır.
Bahsi geçen maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, amortismana tabi iktisadi
kıymetler için uygulanacak "Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları" tespit edilmiş ve bu oranlar
339, 365, 389, 399, 406 ve 418 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki liste ile açıklanmıştır.
Öte yandan, 3065 sayılı KDV Kanununun 29/1-a maddesinde; mükelleflerin yaptıkları
vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden bu Kanun'da aksine hüküm
olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla
hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV'yi indirebilecekleri,
maddenin üçüncü bendinde ise indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı
aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde
kullanılacağı belirtilmiştir.
Kanunun 30/b maddesinde ise, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerin
kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere
işletmelere ait binek otomobillerin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisinin
indirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
197 sayılı MTV Kanununun 2/3 üncü maddesinde motosikletin; 2 veya 3 tekerlekli, sepetli ve
sepetsiz motorlu araç olduğu, bunlardan karoserisi yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özelbiçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan 3 tekerlekli motosikletlere yük
motosikletleri (tripotör) şeklinde tanımlanmıştır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre; serbest meslek faaliyetinizde kullanmak
üzere iktisap ettiğiniz motosikletin 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine ekli listenin
"6.5 Motosikletler (Mopedler ve Triportörler dahil)" bölümünde değerlendirilerek, faydalı ömrünün
4 yıl amortisman oranının ise % 25 olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Motosikletin işletmeye dahil edilmesi ve işte kullanılması halinde yapılan yakıt, tamir-bakım
harcamaları ile ayrılan amortismanların da safi kazancın tespitinde indirim konusu yapılması
mümkün bulunmakta olup, motosikletin alış faturasında gösterilen katma değer vergisinin de
indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Yine alış bedeli içerisinde yer alan ÖTV'nin maliyet veya gider unsuru olarak dikkate
alınabileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.