Serbest Meslek Erbabının Aktifine Kayıtlı Gayrimenkulun Kiraya Verilmesi Hk.
Özelge: Serbest Meslek Erbabının Aktifine Kayıtlı
Gayrimenkulun Kiraya Verilmesi Hk.
Sayı:
84098128-120[70-2012-3]-521
Tarih:
21/08/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 84098128-120[70-2012-3]-521 21/08/2013
Konu : Serbest Meslek Erbabının Aktifine Kayıtlı Gayrimenkulun
Kiraya Verilmesi Hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; SMMM olarak faaliyet gösterdiğiniz, kendinize ait olan
ve aktifinize kayıtlı işyerinizin bir bölümünü başka bir mali müşavire kiraya verdiğiniz belirtilerek,
söz konusu kira gelirine ilişkin olarak belge düzenlenip düzenlenmeyeceği , belge düzenlenecekse
serbest meslek kazancına dahil edilip edilmeyeceği, KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı
hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 inci maddesinde; her türlü ticari ve sınai
faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiş, aynı Kanunun 70 inci maddesinin
birinci fıkrasında aynı fıkrada bentler halinde sayılan mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları,
zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen
iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu hükmüne yer verilmiş olup, ikinci fıkrasında ise
"Yukarıda yazılı mallar ve haklar ticari veya zirai bir işletmeye dahil bulunduğu takdirde bunların
iratları ticari veya zirai kazancın tespitine müteallik hükümlere göre hesaplanır." hükmü yer
almıştır.
Öte yandan Kanunun "Serbest Meslek Kazancının Tarifi" başlıklı 65 inci maddesinin birinci
fıkrasında her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu
belirtilmiştir.
Aynı kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi
kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve
vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme
hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin maddede bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine
mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hüküm altına alınmış olup, aynı maddenin 5/a
bendinde (2009/14592 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 03.02.2009 tarihinden geçerli olmak üzere)
70'inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden %20 oranında
gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 236'ncı maddesinde "Serbest meslek erbabı,
mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek
ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir"
hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde; muhasebe bürosu olarak kullandığınız işyerinin
envanterinize kayıtlı olduğu belirtilmekle birlikte, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinin
ikinci fıkrası hükmü ticari ve zirai işletmeleri kapsadığından ve Gelir Vergisi Kanununda serbestmeslek faaliyetinde kullanılan mal ve hakların kiralanmasından doğan kazancın serbest meslek
kazancı sayılacağına dair bir hüküm de bulunmadığından, işyerinizin bir bölümünü kiraya vermeniz
nedeniyle elde ettiğiniz gelir serbest meslek kazancı değil gayrimenkul sermaye iradı olup, kiracı
tarafından tarafınıza yapılacak kira ödemeleri karşılığında Gelir Vergisi Kanununun 94/5-a maddesi
gereğince tevkifat yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla tahsil ettiğiniz kira bedelleri karşılığında
serbest meslek makbuzu düzenlemeniz söz konusu olmayacaktır.
Ayrıca tevkif suretiyle vergilendirilen söz konusu gayrimenkul sermaye iradı ile serbest
meslek kazancınızın toplamının, Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin
ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşması halinde, serbest meslek kazancınıza ilişkin vereceğiniz
yıllık gelir vergisi beyannamesine tevkif suretiyle vergilendirilmiş gayrimenkul sermaye iradınızın
da dahil edilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, 3065 sayılı KDV Kanununun;
1/1 inci maddesinde; Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğuna ilişkin hükme yer
verilmiştir.
1/3-f maddesinde; Gelir Vergisi Kanununun 70'inci maddesinde belirtilen mal ve hakların
kiralanması işlemlerinin katma değer vergisine tabi olduğu,
17/4-d maddesinde; İktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması
işlemlerinin katma değer vergisinden istisna olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Bu itibarla; muhasebe bürosu iktisadi işletme olarak değerlendirilemeyeceğinden,
büronuzun bir bölümünün başka bir serbest meslek erbabına kiralanması nedeniyle elde edilen
gelirin katma değer vergisine tabi tutulmaması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.