Serbest meslek erbabının dış giyim harcamalarının mesleki kazancın tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ile ofis mobilyaları için amortism

Özelge: Serbest meslek erbabının dış giyim harcamalarının
mesleki kazancın tespitinde indirim konusu yapılıp
yapılamayacağı ile ofis mobilyaları için amortisman
uygulanıp uygulanmayacağı hk.
Sayı:
11395140-105[313-2012/VUK-1- . . .]-1546
Tarih:
02/06/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : 11395140-105[313-2012/VUK-1- . . .]-1546 02/06/2014
Konu : Serbest meslek erbabının dış giyim harcamalarının
mesleki kazancın tespitinde indirim konusu yapılıp
yapılamayacağı ile ofis mobilyaları için amortisman
uygulanıp uygulanmayacağı hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, serbest muhasebeci mali müşavirlik mesleğinizin
icrası sırasında kullandığınız ceket, pantolon, gömlek, kravat, ayakkabı vb. için yaptığınız
harcamaların serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılıp
yapılmayacağı ile vergilendirme dönemi içinde satın alınan ve bedeli takip eden vergilendirme
dönemi içinde ödenecek olan amortismana tabi ofis mobilya ve mefruşat alımları bedellerinin
amortisman yolu ile itfasına hangi yılda başlanacağı ve tahsil esasına göre bedeli ödenmediği halde
alındığı yıla isabet eden amortisman tutarının gider yazılarak hasılattan indirilmesinin mümkün
olup olmadığı hususlarında Başkanlığımız görüşleri talep edilmektedir.
I-GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Serbest Meslek Kazancının Tarifi" başlıklı 65 inci
maddesinde; "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi
nam ve hesabına yapılmasıdır..." hükmü yer almıştır.
Aynı Kanunun 67 nci maddesinin birinci fıkrasında; "Serbest meslek kazancı bir hesap
dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer
suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyla yapılan
giderler indirildikten sonra kalan farktır." hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, mezkur Kanunun 68 inci maddesinde de serbest meslek kazancının tespitinde
hasılattan indirilecek giderler bentler halinde sayılmış olup, maddenin birinci fıkrasının (1)
numaralı bendinde, "Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler
(İkametgahlarının bir kısmını iş yeri olarak kullananlar, ikametgah için ödedikleri kiranın tamamı
ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. İşyeri kendi mülkü olanlar kira
yerine amortismanı, ikametgahı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullananlar
amortismanın yarısını gider yazabilirler.)" hükmü, (2) numaralı bendinde; "Hizmetli ve işçilerin iş
yerinde veya iş yerinin müştemilatındaki iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta
primleri ve emekli aidatı (bu primlerin ve aidatın geri alınmamak üzere Türkiye'de kain sigorta
şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının
tüzel kişiliği haiz bulunmaları şartıyla) ile 27 nci maddede yazılı giyim giderleri" hükmü, (4)
numaralı bendinde; "Mesleki faaliyette kullanılan tesisat, demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar
için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar (amortismana tâbi iktisadi
kıymetlerin elden çıkarılması halinde aynı Kanunun 328 inci maddesine göre hesaplanacak zararlar
dahil)." hükmü yer almıştır.
Yine aynı Kanunun 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde ise;
"Demirbaş olarak verilen giyim eşyası (Resmi ve özel daire ve müesseselerce hizmet erbabına işin
icabı olarak verilen ve bunların işten ayrılmaları halinde geri alınan giyim eşyası)" hükmüne yer
verilmiştir.
Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer
alan genel giderlerin, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirilebilmesi için
kazancın elde edilmesi ve idamesi ile açık ve doğrudan bir bağının bulunması, yapılan işin
mahiyetine uygun olması ve iş hacmi ile mütenasip olması gerekmektedir. (2) numaralı bendinde
yer alan giyim giderleri ise işyerinde çalıştırılan hizmetli ve işçilere verilen giyim eşyalarıyla sınırlı
olup, bu giyim eşyalarının işçilerce kullanımının işin gereği olması, bunların giyime hazır şekilde ve
ayın olarak verilmesi, ticari teamüllere göre bu eşyanın işverence temininin alışılagelmiş olması ve
hizmetli ve işçilerin işten ayrılmaları durumunda bunların geri teslim edilmesi gerekmektedir.
Bu hüküm ve açıklamaların birlikte değerlendirilmesi sonucunda; mesleğinizin ifasında
kullandığınızı belirttiğiniz ceket, pantolon, gömlek, kravat, ayakkabı gibi dış giyim eşyalarının
münhasıran faaliyetinin yürütülmesine mahsus olmaması, söz konusu dış giyim eşyalarının iş
dışında özel hayatında da kullanılmaya elverişli olması nedenleriyle, belirtilen dış giyim harcamaları
ile kazancın elde edilmesi veya idamesi arasında doğrudan bir bağ olduğundan söz edilemeyecektir.
Bu itibarla, serbest muhasebeci mali müşavirlik hizmetinin ifasında kullandığınız dış giyime
ait harcamalar Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin (1) ve (2) numaralı bentleri kapsamında
değerlendirilemeyeceğinden, anılan harcamaların serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak
dikkate alınması mümkün değildir.
II-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 211 inci maddesinde, serbest meslek erbabının işlerinde
bir yıldan fazla kullandıkları ve amortismana tabi tuttukları tesisat ve demirbaş eşyanın kıymetleri
ile amortismanlarını 189 uncu maddede yazılı şekilde tutulan "Amortisman kayıtlarında"
gösterecekleri, 189 uncu maddesinde ise amortisman defteri veya listeleri kayıtlarının envanter
kaydı hükmünde olduğu belirtilmiştir. Öte yandan, serbest meslek erbabının amortisman konusu
iktisadi kıymetleri ile bunların amortismanlarını serbest meslek kazanç defterinin ayrı bir yerine
yazmaları da mümkün bulunmaktadır.
Mezkur Kanunun 313 üncü maddesinde ise, "İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve
yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde
gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve
sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine
göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.
...
Değeri (01.01.2014 den itibaren) 800 TL'yi aşmayan peştemallıklar ile işletmede kullanılan
ve değeri (01.01.2014 den itibaren) 800 TL'yi aşmayan alet, edevat, mefruşat ve demirbaşlar
amortismana tabi tutulmayarak doğrudan doğruya gider yazılabilir." hükmü bulunmaktadır.
Buna göre, bir iktisadi kıymetin amortismana tâbi tutulabilmesi için, işletmenin envanterine
kayıtlı olması, kullanıma hazır halde bulunması, işletmede bir yıldan fazla kullanılması, yıpranmaya,
aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunması ve değerinin yukarıda belirtilen haddin
üzerinde olması gerekmektedir.
Bu itibarla, mesleki faaliyette kullanılmak üzere satın alınan ofis mobilyası ve mefruşat gibi
amortismana tabi iktisadi kıymetler için bedelin ödenip ödenmediğine bakılmaksızın yukarıda
belirtilen şekilde amortisman kayıtlarında gösterilmesi şartıyla amortisman ayrılması mümkündür.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.