Serbest Meslek Faaliyeti Yanında Ticari Faaliyette Bulunulması Halinde Vergilendirme

Serbest Meslek Faaliyeti Yanında Ticari Faaliyette
Bulunulması Halinde Vergilendirme
Sayı:
67630374-120[2018/5]-E.20346
Tarih:
18/12/2018
T.C.
SİVAS VALİLİĞİ
Gelir Müdürlüğü
Sayı : 67630374-120[2018/5]-E.20346 18.12.2018
Konu : Serbest Meslek Faaliyeti Yanında
Ticari Faaliyette Bulunulması
Halinde Vergilendirme
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; … Genel Müdürlüğüne ait dikili ağaç danışmanlık hizmeti,
mesaha ve üretim işleri, orman izinleri, maden teknik raporları, ağaçlandırma erozyon kontrol
uygulama projeleri, ihaleli teknik personel danışmanlık hizmeti ve yol etüd aplikasyon işleri
yapmakta olduğunuzu belirterek, söz konusu faaliyetleriniz gereğince serbest meslek makbuzu mu
fatura mı düzenleyeceğiniz hususunda Defterdarlığımız görüşü talep edilmektedir.
I- GELİR VERGİSİ KANUNU UYGULAMASI
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
- 37 nci maddesinde, "Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.",
- 65 inci maddesinde, "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek
kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi
nam ve hesabına yapılmasıdır.",
- 66 ncı maddesinin (I) inci fıkrasında ise; "Serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa
edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya
görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez."
hükümlerine yer verilmiştir.
Diğer taraftan, konu ile ilgili olarak yayımlanan 221 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin
"Serbest Meslek Faaliyeti-Serbest Meslek Erbabı" başlıklı 1 inci bölümünün "1.2.Serbest Meslek
Erbabı" başlıklı 11 inci paragrafında, serbest meslek faaliyetinin yanında başka bir iş veya görev ile
devamlı olarak uğraşılmasının bu vasfı değiştirmeyeceği, serbest meslek erbabı olan bir kimsenin
aynı zamanda ticari kazanç sahibi veya ücretli de olabileceği, bu durumun onun serbest meslek
erbabı olma niteliğini değiştirmeyeceği açıklanmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, … ile yapmış olduğunuz hizmet alımına ait sözleşmenin
incelenmesinden, adı geçen Müdürlüğe verilen dikili ağaç danışmanlık hizmeti, mesaha ve üretim
işleri, orman izinleri, maden teknik raporları, ağaçlandırma erozyon kontrol uygulama projeleri,
ihaleli teknik personel danışmanlık hizmeti ve yol etüd aplikasyon işlerini, ticari bir organizasyona
dayanmadan, şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabınıza yaptığınız anlaşılmış olup söz
konusu hizmet nedeniyle elde ettiğiniz gelirin serbest meslek kazancı sayılarak serbest meslek
kazancının tespitine ilişkin hükümlere göre vergilendirilmesi gerekmektedir.
II- VERGİ USUL KANUNU UYGULAMASI
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 172 nci maddesinde, serbest meslek erbabına defter tutma
mecburiyeti getirilmiş, 210 uncu maddesinde de, serbest meslek erbabının serbest meslek kazanç
defteri tutacağı hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, aynı Kanunun 227 nci maddesinde, "Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu Kanuna göre
tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir."
hükmü yer almakta olup, söz konusu kayıtların ise aynı Kanunun 229 ve müteakip maddelerinde
düzenlenen veya Bakanlığımıza verilen yetkiye dayanılarak düzenlenmesi uygun görülen
belgelerden herhangi biri ile tevsik edilmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda, Kanunun 236 ncı maddesinde, "Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin
her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye
vermek, müşteride bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir." hükmü bulunmaktadır.
Buna göre, ilgide kayıtlı başvurunuzda belirtilen faaliyetiniz kapsamında elde edilen kazancınız
serbest meslek kazancı olarak vergilendirileceğinden, söz konusu faaliyetinize ilişkin olarak mezkûr
Kanunun ilgili hükümleri çerçevesinde serbest meslek kazanç defteri tasdik ettirerek tutmanız ve
söz konusu faaliyetiniz kapsamında yaptığınız tahsilatlarınız için de serbest meslek makbuzu
düzenlemeniz gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.