Şirket aktifine kayıtlı gayrimenkulün kiraya verilmesi sonucunda fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği, KDV ve Kurumlar Vergisine tabi olup olmayacağı hk
Özelge: Şirket aktifine kayıtlı gayrimenkulün kiraya
verilmesi sonucunda fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği,
KDV ve Kurumlar Vergisine tabi olup olmayacağı hk.
Sayı:
16700543-11-515-132-39
Tarih:
18/07/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
GAZİANTEP VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
VERGİ VE ANLAŞMALAR UYGULAMA MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : 16700543-11-515-132-39 18/07/2013
Konu : Kira Geliri
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Organize Sanayi Bölgenizin giderlerini karşılamak
amacıyla aktifinize kayıtlı gayrimenkulün kiraya verilmesi sonucunda fatura düzenlenip
düzenlenmeyeceği, KDV ve Kurumlar Vergisine tabi olup olmayacağı, kiralayanın stopaj kesintisi
yapıp yapmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde,
derneklere ait iktisadi işletmeler kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmış, Kanunun 2 nci
maddesinin altıncı fıkrasında ise iktisadî kamu kuruluşları ile dernek veya vakıflara ait iktisadî
işletmelerin kazanç amacı gütmemelerinin, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında
bulunmasının, tüzel kişiliklerinin olmamasının, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış
sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği belirtilerek,
mal veya hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olmasının, kâr edilmemesi veya kârın
kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadî niteliğini değiştirmeyeceği ifade edilmiştir.
Ayrıca, 03/04/2007 tarihli ve 26482 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 1 seri no.lu Kurumlar
Vergisi Genel Tebliğinin (2.4) bölümünde,
"...Kazanç sağlama amacı olmasa dahi işletmenin konusunun ve faaliyetinin, her türlü mal ve
hizmet satışı ya da bunlara benzer şekillerde olması ve devamlı surette yapılması durumlarında da
dernek veya vakıflara ait iktisadi işletme oluştuğu kabul edilecektir.
İktisadi işletmenin tanımı içinde yer alan ve devamlı olarak yapılan ticari, sınai veya zirai
faaliyetten söz edebilmek için bu işletmenin tedavül ekonomisine katılması, başka bir ifadeyle
işletmede üretilen veya alınan malların veya verilen hizmetin bir bedel karşılığı satılmış olması
gerekir. Aksi halde diğer unsurlar var olsa dahi bir iktisadi işletmenin varlığından söz edilemez."
denilmek suretiyle konuya açıklık getirilmiştir.
Organize sanayi bölgeleri tüzel kişilik olarak kurumlar vergisi mükellefi olmayıp bunlara
bağlı ticari, sınaî ve zirai işletmeler kurumlar vergisi mükellefidir. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi
Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (n) bendinde sayılan faaliyetler nedeniyle oluşan
iktisadi işletmeleri ise kurumlar vergisinden muaf tutulmaktadır.
Öte yandan, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 21 inci maddesinde yer alan
"OSB tüzel kişiliği, bu Kanunun uygulanması ile ilgili işlemlerde her türlü vergi, resim ve harçtan
muaftır." hükmü, işlemler üzerinden alınan vergi ve harçları kapsamakta olduğundan, organizesanayi bölgelerinin Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (n) bendinde
belirtilen faaliyetleri dışındaki faaliyetleri nedeniyle elde edeceği gelirlerinin kurumlar vergisine
tabi tutulmasına engel teşkil etmemektedir.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "15.3.2. Taşınmazların kiralanması
karşılığında yapılan kira ödemeleri" başlıklı bölümünde,
" Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi
uyarınca, vakıflara (mazbut vakıflar hariç) ve derneklere ait taşınmazların kiralanması karşılığında,
bunlara yapılan kira ödemelerinden gelir vergisi kesintisi yapılmaktadır.
Bu kesintinin yapılmasında, kendisine kira ödemesinde bulunulan derneğin, kamuya yararlı
dernek veya vakfın Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıf olması önem arz
etmemektedir. Başka bir deyişle, mazbut vakıflar hariç, hiçbir ayrım yapılmaksızın tüm dernek veya
vakıflara ödenen kira bedellerinden bu kesintinin yapılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, sendikalar, ticaret odaları, sanayi odaları, ticaret borsaları, esnaf odaları ve
bunların birlikleri ile diğer mesleki kuruluşlara ait oda ve birlikler, siyasi partiler, emekli ve yardım
sandıklarına yapılan kira ödemelerinden de gelir vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde sayılan kurumlar vergisi mükelleflerine
(kooperatifler hariç) ait taşınmazların kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden
vergi kesintisi yapılmayacaktır. Bu kurumların elde ettikleri kira gelirleri ilgili hesap dönemine ait
kurumlar vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir.
Dernek veya vakıflara ait taşınmazların bir iktisadi işletme oluşturacak şekilde kiralanması
halinde, oluşacak iktisadi işletme kurumlar vergisi mükellefi olduğundan elde edilen kira gelirleri
üzerinden vergi kesintisi yapılmayacaktır."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Bilindiği üzere, organize sanayi bölgeleri vergi uygulamalarında dernek olarak kabul
edildiğinden bunlara yapılan kira ödemelerinden de gelir vergisi kesintisi yapılmakta; bunlara ait
taşınmazların bir iktisadi işletme oluşturacak şekilde kiralanması halinde ise oluşacak iktisadi
işletme kurumlar vergisi mükellefi olduğundan elde edilen kira gelirleri üzerinden vergi kesintisi
yapılmamaktadır.
Buna göre, mülkiyeti Organize Sanayi Bölgesinize ait olan gayrimenkullerin kiraya verilmesi
faaliyetinin, hacim ve ehemmiyet bakımından ticari nitelik arz etmesi veya ticari amaç güdülerek
yapılması ya da bu kiralamanın sermaye tahsisi, iş yeri açılması, personel istihdamı, ticaret siciline
kaydolmak gibi unsur ve şartlardan tümü veya bir kısmı yerine getirilmek suretiyle ticari
organizasyon çerçevesinde gerçekleştirilmesi halinde Organize Sanayi Bölgesine bağlı bir iktisadi
işletme söz konusu olacaktır. Aksi halde, Organize Sanayi Bölgesine ait gayrimenkullerin
kiralanması nedeniyle bir iktisadi işletme söz konusu olmayacaktır.
Diğer taraftan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa 5766 sayılı Kanunla eklenen geçici 2
nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendiyle, 1/1/2008 -31/12/2015 tarihleri arasında uygulanmak
üzere, dernek veya vakıflarca elde edilen Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (5) numaralı
bendi ve geçici 67 nci maddesi kapsamında kesinti suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratlar
dolayısıyla iktisadi işletme oluşmayacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu düzenleme sonucunda, dernek veya vakıflar ile vergi uygulamalarında dernek veya vakıf
olarak değerlendirilen kurum ve kuruluşların elde ettikleri gelirlerin münhasıran Gelir Vergisi
Kanununun 94 üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve geçici 67 nci maddesi kapsamında kesinti
suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratlardan ibaret olması halinde, elde edilen bu gelirler
dolayısıyla, 1/1/2008 -31/12/2015 tarihleri arasında dernek veya vakfa bağlı iktisadi işletme
oluşması söz konusu olmayacağından, bu süre zarfında anılan gelirler nedeniyle dernek veya vakıf
ile vergi uygulamalarında dernek veya vakıf olarak değerlendirilen kurum ve kuruluşlar adınakurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmeyecek ve söz konusu vergi kesintileri de nihai vergileme
niteliğinde olacaktır.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
KDV Kanununun;
- 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek Faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu, Aynı maddenin 4 üncü fıkrasında
ise, ticari, sınai, zirai faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliği Gelir
Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk
Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuata göre tayin ve tespit edileceği,
- 1/3-f maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların
kiralanması işlemlerinin KDV ye tabi olduğu,
- 17/4-d maddesinde, iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması
işlemlerinin vergiden istisna olduğu,
hükme bağlanmıştır.
Bu hükümler çerçevesinde, Organize Sanayi Bölgenizce elde edilen gelirlerin münhasıran
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve geçici 67 nci maddesi
kapsamında kesinti suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratlardan ibaret olması halinde, elde edilen
bu gelirler dolayısıyla, 1/1/2008 -31/12/2015 tarihleri arasında Organize Sanayi Bölgenize bağlı bir
iktisadi işletme söz konusu olmayacağından bu kapsamdaki kiralama işlemleriniz katma değer
vergisine de tabi olmayacaktır.
VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 ve müteakip maddelerinde fatura ve fatura yerine
geçen belgeler sayılmış olup, 227 nci maddesinde de bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla
olan münasebet ve muamelelere ait kayıtların tevsik edileceği hükme bağlanmıştır.
Bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, Vergi Usul Kanununda vergi mükelleflerinin
düzenleyeceği belgeler ile kayıtların tevsikine ait hükümler yer almaktadır. Gelir, kurumlar ya da
katma değer vergileri yönünden mükellef olmayanlar bu hükümlere tabi bulunmamaktadır.
Buna göre, Organize Sanayi Bölgenizce elde edilen gelirlerin münhasıran Gelir Vergisi
Kanununun 94 üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve geçici 67 nci maddesi kapsamında kesinti
suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratlardan ibaret olması halinde, elde edilen bu gelirler
dolayısıyla 1/1/2008 -31/12/2015 tarihleri arasında Organize Sanayi Bölgenize bağlı bir iktisadi
işletme oluşmaması nedeniyle, Organize Sanayi Bölgenizin kurumlar ve katma değer vergileri
yönünden mükellefiyeti olmayacağından söz konusu kiralama işlemi karşılığında fatura
düzenlenmesi gerekmeyecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergiiçin gecikme faizi hesaplanmayacaktır.