Şirket ortağı ve müdürü olan kişiye şirketin borcundan dolayı yurtdışı tahdidi uygulanması durumunda Türkiye'de kaldığı sürenin GVK 4. maddesinin 2. f
Özelge: Şirket ortağı ve müdürü olan kişiye şirketin
borcundan dolayı yurtdışı tahdidi uygulanması durumunda
Türkiye'de kaldığı sürenin GVK 4. maddesinin 2.
fıkrasındaki sürenin hesaplanmasında dikkate alınıp
alınmayacağı hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 3-499
Tarih:
05/11/2010
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
( Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 3-499 05/11/2010
Konu : Şirket ortağı ve müdürü olan kişiye şirketin borcundan
dolayı yurtdışı tahdidi uygulanması durumunda Türkiye'de
kaldığı sürenin GVK 4. maddesinin 2. fıkrasındaki sürenin
hesaplanmasında dikkate alınıp
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, ... Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün ... vergi kimlik numaralı
mükellefi ... Ltd. Şti.'nin 2009 takvim yılında şirket ortağı ve müdürü olduğunuz, şirketin vergi
borcundan dolayı ...-... tarihleri arasında tarafınıza yurt dışı çıkış tahdidi uygulandığı belirtilerek,
Türkiye'de kaldığınız bu sürenin Gelir Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasındaki
sürenin hesaplanmasında dikkate alınıp alınmayacağı hususu sorulmakta olup, konu ile ilgili
Başkanlığımız görüşü aşağıda açıklanmıştır.
GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 3 üncü maddesine göre Türkiye'de yerleşmiş olanların Türkiye
içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirildikleri, Kanunun 4
üncü maddesinde ise, ikametgahı Türkiye'de bulunanlar ( İkametgah, Kanunu Medeninin 19 uncu
ve müteakip maddelerinde yazılı olan yerlerdir) ile bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak
altı aydan fazla oturanların (Geçici ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmez) Türkiye'de
yerleşmiş sayıldıkları hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun "Yerleşme Sayılmayan Haller" başlıklı 5 inci maddesinde;
"Aşağıda yazılı yabancılar memlekette altı aydan fazla kalsalar dahi, Türkiye'de yerleşmiş
sayılmazlar:
...
2. Tutukluluk, hükümlülük veya hastalık gibi elde olmayan sebeplerle Türkiye'de alıkonulmuş veya
kalmış olanlar." hükmü yer almaktadır.
Kanunun "Kazanç Veya İradın Türkiye'de Elde Edilmesi" başlıklı 7 nci maddesinde,
"Dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından kazanç ve iradın Türkiye'de elde edildiği aşağıdaki
şartlara göre tayin olunur:
...
5. Gayrimenkul sermaye iratlarında: Gayrimenkulün Türkiye'de bulunması ve bu mahiyetteki mal ve
hakların Türkiye'de kullanılması veya Türkiye'de değerlendirilmesi;
6. Menkul sermaye iratlarında: Sermayenin Türkiye'de yatırılmış olması ...." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun 86 ncı maddesinde beyanname verilmeyecek haller sayılmış olup, anılan maddenin 2
numaralı bendinde, dar mükellefiyete tabi olanların beyanname vermeyecekleri haller belirtilmiştir.
Buna göre, dar mükellefiyet esasında vergilendirilecek olanların Türkiye'de elde ettikleri gelirin
tamamının tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler, serbest meslek kazançları, menkul ve
gayrimenkul sermaye iratları ile diğer kazanç ve iratlardan ibaret olması halinde,yıllık beyanname
verilmeyeceği ve diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de bu gelirlerin
beyannameye dahil edilmeyeceği hükmü yer almaktadır.
Yapılan araştırma sonucu, ... tarihinde yurtdışına çıkma teşebbüsünde bulunduğunuz, ancak
pasaport kontrolü neticesinde yurtdışı çıkış yasağınız bulunduğunun tespiti üzerine Türkiye'de
kaldığınız, söz konusu yurtdışı çıkış yasağının ... tarih ve ... sayılı yazımızla kaldırıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, vergi daireniz tarafından şirketinize ait vergi
borcundan dolayı şirket ortağı ve müdürü olmanız nedeniyle hakkınızda ...-... tarihleri arasında yurt
dışı tahdidi uygulanması, Gelir Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin 2 nci bendinde sayılan
tutukluluk, hükümlülük veya hastalık gibi elde olmayan sebepler arasında
değerlendirilebileceğinden bu sürenin Türkiye'de kalma sürenize dahil edilmemesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, yukarıda açıklanan nedenler dışında,Türkiye'de kalma sürenizin bir takvim yılı
içinde bir veya birkaç seferde 183 günü aşması halinde tam mükellef statüsünde
vergilendirileceğiniz hususu tabiidir.
AMME ALACAKLARININ TAHSİLİ USULÜ HAKKINDA KANUN YÖNÜNDEN
6183 sayılı Kanunun mükerrer 35 inci maddesinde,"Tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar
ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil
edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacakları, kanuni temsilcilerin ve tüzel
kişiliği olmayan teşekkülü idare edenlerin şahsi mal varlıklarından bu Kanun hükümlerine göre
tahsil edilir."
Aynı Kanunun 36/A maddesinde "Devlete ait olup 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 4458 sayılı
Gümrük Kanunu kapsamına giren amme alacakları ile bunlara ait zam ve cezalarını ödeme emrinin
tebliğ tarihini takip eden yedi gün içersinde ödemeyen ya da bu Kanun hükümleri uyarınca
hakkında bu alacaklar nedeniyle ihtiyati haciz kararı alınan amme borçlusunun yurt dışı çıkışı,
alacaklı tahsil dairesinin talebi halinde ilgili makamlarca engellenir.
Yurt dışı çıkış tahdidi, yüzbin Yeni Türk Lirası ve üzerinde olan teminat altına alınmamış amme
alacağı için uygulanır. Bakanlar Kurulu, bu tutarı on katına kadar arttırmaya, yarısına kadar
indirmeye ve yeniden kanuni tutarına getirmeye yetkilidir.
Amme alacağına karşılık teminat alınması, alacağın tecil edilmesi, borçlunun aciz halinin tespit
edilmesi, yargı mercilerince amme alacağının takibinin durdurulmasına karar verilmesi veya takibin
kanunen durdurulması gereken diğer hallerde yurt dışı çıkış tahdidi, alacaklı tahsil dairesinin talebi
üzerine ilgili makamlarca kaldırılır.
Amme borçlusu hakkında uygulanan yurt dışı çıkış tahdidi, hastalık, iş bağlantısı gibi hallerde
alacaklı tahsil dairesinin uygun görmesi ve bildirimi üzerine ilgili makamlar tarafından kaldırılır. Bu
fıkraya göre yurt dışı çıkış tahdidinin kaldırılmış olması yeniden tatbikine mani değildir.
Amme borçlusuyla birlikte amme alacağının ödenmesinden sorumlu olan ve bu Kanuna göre amme
borçlusu sayılan kişiler hakkında da bu maddede yer alan esaslara göre yurt dışı çıkış tahdidi
uygulanır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir." hükmü
yer almaktadır.
... Vergi Dairesinden alınan yazıdan, hakkınızda ... tarihinde konulmuş olan yurtdışı tahdidinin
teminat gösterilmesi ve yurt dışında görüşme ve toplantılarınızın olması nedeniyle ... tarihinde
kaldırıldığı anlaşılmıştır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Grup Müdürü V.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.