Şirket ortağına ait tescilli markaların isim hakkı için yapılacak ödemelerin vergilendirilmesi ve belge düzeni hk.

Şirket ortağına ait tescilli markaların isim hakkı için
yapılacak ödemelerin vergilendirilmesi ve belge düzeni hk.
Sayı: 
11395140-105[227-2014/VUK1-18136]-86110
Tarih: 
12/10/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
 İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı :11395140-105[227-2014/VUK1-18136]-86110 12/10/2015
Konu :Şirket ortağına ait tescilli markaların  
isim hakkı yapılacak ödeme sırasında
düzenlenmesi gereken belgenin türü
ve şirket ortağına mükellefiyet tesisi
hk.
            İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile şirketin hizmet ve danışmanlık çalışmalarına ... ve …
markaları (tescilli) adı altında hizmet verdiği belirtilerek, şirket ortağına ait olan tescilli markaların
isim hakkı için yılda bir kere yapılacak ödeme sırasında düzenlenmesi gereken belgenin türü,
ödemelerinin tevkifata tabi olup olmadığı ve şirket ortağına mükellefiyet tesis edilip edilmeyeceği
hususlarında Başkanlığımızdan bilgi talep edildiği anlaşılmıştır.
            l- GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;
            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin,
mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve
safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin
uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Gayrimenkul Sermaye İradının Tarifi" başlıklı 70 inci
maddesinde sayılan mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı
sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye
iradı olarak sayılmış ve aynı maddenin 5  inci bendinde;
            "Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları. ihtira beratı (İhtira beratının mucitleri veya
kanuni mirasçıları tarafından kiralanmasından doğan kazançlar, serbest meslek kazancıdır.),
alameti farika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve
televizyon filmleri, ses ve görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir
tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya
kullanma imtiyazı gibi haklar (Bu hakların kullanılması için gerekli malzeme ve teçhizat bedelleri de
gayrimenkul sermaye iradı sayılır.)" hükmüne yer verilmiştir.
            Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadikamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve
vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme
hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin maddede bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine
mahsuben tevkifat yapmaları gerektiği hükmü yer almış olup aynı fıkranın (5/a) bendinde ise 70 inci
maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağı hüküm
altına alınmıştır.
            Konu ile ilgili olarak 221 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "3.6.1. İstisnanın Kapsamı"
başlıklı bölümünde; "26. Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde yer alan düzenlemeye göre;
            -İstisnadan yararlanma hakkı; müellif, mütercim, heykeltıraş, hattat, ressam, bestekar ve
mucitlerin kendileri ile bunların kanuni mirasçılarına tanınmıştır.
            -İstisna kapsamına; şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve inceleme, röportaj,
karikatür, fotoğraf, film, video bant, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserler ve ihtira
beratı girmektedir.
            -Hasılatın, eserlerin; gazete, dergi, radyo, televizyon ve video da yayınlanması, kitap, resim,
heykel ve nota halindeki eserler ile ihtira beratlarının satılması veya bunlar üzerindeki mevcut
hakların devir ve temlik edilmesi veya kiralanması karşılığında elde edilmesi gerekmektedir."
açıklamaları yer almaktadır.
            Diğer taraftan, Kurumlar Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında
kurumların, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat
üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunmaları durumunda, kazancın tamamen veya
kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacağı; alım, satım, imalat ve
inşaat işlemleri, kiralama ve kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye,
ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemlerin her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı
olarak değerlendirileceği, ikinci fıkrasında ise ilişkili kişinin kurumların kendi ortakları, kurumların
veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya kurum ile idaresi, denetimi veya sermayesi
bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu
gerçek kişi veya kurumları ifade ettiği hüküm altına alınmıştır.
            Bu hüküm ve açıklamalara göre; şirketiniz ortağı adına GMSİ yönünden mükellefiyet tesisi
gerekmekte olup, şirket ortağına yapılacak ödeme sırasında Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü
maddesinin 5/a bendi gereğince tevkifat yapılması gerekmektedir.
            ll- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;
            3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun; 
            1/1 inci maddesinde, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde
Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin, 1/3-f maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci
maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin KDV ye tabi olduğu,
 
            8/l-h maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakları
kiraya verenlerin KDV nin mükellefi olduğu,
 
            9/1 maddesinde ise, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş
merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığının, vergi
alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin
ödenmesinden sorumlu tutabileceği
 
            hüküm altına alınmıştır.
 
            Söz konusu işlemlerin gerçekleştirildiği dönemde yürürlükte bulunan mülga 117 Seri No.lu
KDV Genel Tebliğinin "2.3. Kiralama İşlemleri" başlıklı bölümünde gerekli açıklamalara yer
verilmiştir. Aynı açıklamalara 26.04.2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak
01.05.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren KDV Genel Uygulama Tebliğinin "I/C-2.1.2.3.
Kiralama İşlemleri" başlıklı bölümünde de değinilmiştir.
 
            Buna göre, ortağa ait tescilli markaların şirketiniz tarafından kullanımı karşılığı yapılacak
ödemeler KDV ye tabi olup, şirket ortağının başka faaliyetleri dolayısıyla KDV mükellefiyeti olması
halinde tescilli markaların kullanımı karşılığı yapılacak ödemelere ilişkin KDV ortak tarafından
diğer faaliyetleri ile birlikte beyan edilecek, ortağın KDV mükellefiyeti olmaması halinde ise
şirketiniz tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir.            
             lll- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN;
            213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu ve müteakip maddelerinde fatura ve fatura
yerine geçen belgeler sayılmış olup, 227 nci maddesinde de bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü
şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait kayıtların tevsikin zorunlu olduğu hükme
bağlanmıştır.
            Aynı Kanunun 234 üncü maddesinde, "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde
tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:
vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi
yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından
verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zâti eşyalarını satan
kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir..." hükmü yer
almaktadır.
            Ayrıca, konu hakkında yayımlanan 225 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde
gider pusulalarında, işin mahiyeti, cinsi, adedi, fiyatı, tutarı, toplamı, tevkif edilen vergi oranı ve net
tutarı; işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadları (tüzel kişilerde
unvanları) adresleri, varsa vergi dairesi ve vergi kimlik numarası, seri ve müteselsil sıra numarası
ve düzenleme tarihine ilişkin bilgilere yer verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
            Buna göre;
            - Şirket ortağının başka faaliyetleri dolayısıyla KDV mükellefiyetinin olması halinde kendi
adına ait tescilli markaların kurumunuz tarafından kullanımı karşılığı yapılacak ödemeler için fatura
düzenlemesi,
            - KDV mükellefiyetinin olmaması halinde ise söz konusu kullanım karşılığı yapılan ödemeler
için firmanız tarafından şirket ortağı adına gider pusulası düzenlenmesi gerekmektedir.
           Bilgi edinilmesini rica ederim.