Şirketin Gürcistan'a yaptığı ihracaatla ilgili olarak Gürcistan'daki satış ve pazarlama faaliyetlerini yürüten gürcü personele yapılan ücret ödemeleri

Özelge: Şirketin Gürcistan'a yaptığı ihracaatla ilgili olarak
Gürcistan'daki satış ve pazarlama faaliyetlerini yürüten
gürcü personele yapılan ücret ödemelerinin
vergilendirilmesi ve bu ücret ödemelerinin gider olarak
yazılıp yazılamayacağı hk.
Sayı:
26468226-120[606-88-2012]-75
Tarih:
16/08/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
TRABZON VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 26468226-120[606-88-2012]-75 16/08/2013
Konu : Şirketin Gürcistan'a yaptığı ihracaatla ilgili olarak
Gürcistan'daki satış ve pazarlama faaliyetlerini yürüten
gürcü personele yapılan ücret ödemelerinin
vergilendirilmesi ve bu ücret ödemelerinin gider olarak
yazılıp yazılamayacağı
Özelge talebinizin tetkikinden, faaliyet konunuz gereği yaptığınız ihracaatla ilgili olarak
Gürcistandaki satış ve pazarlama faaliyetlerinizi yürüten Gürcü personele ücret ödemesi yaptığınızı
belirterek söz konusu bu ücret ödemelerinin vergilendirilmesi ve gider olarak yazılıp
yazılamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün sorulduğu anlaşılmıştır.
I- Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları Yönünden:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde ücret, işverene tabi ve belirli bir
işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile
temsil edilebilen menfaatler şeklinde tanımlanmıştır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, maddede sayılan ödemeleri nakden
veya hesaben yaptıkları sırada istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya
mecbur olanlar sayılmış olup, zikredilen fıkranın 1 inci bendinde, hizmet erbabına ödenen ücretler
ile 61 inci maddede yazılı olup, ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve
104 üncü maddelere göre tevkifat yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
Diğer yandan anılan Kanunun 7 nci maddesinde ise;
"Dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından kazanç ve iradın Türkiye'de elde edildiği
aşağıdaki şartlara göre tayin olunur:
...
3. Ücretlerde:
a) Hizmetin Türkiye'de ifa edilmiş veya edilmekte olması veya Türkiye'de değerlendirilmesi;
b) Türkiye'de kain müesseselerin idare meclisi başkan ve üyelerine, denetçilerine tasfiye
memurlarına ait huzur hakkı, aidat, ikramiye ve benzerlerinin Türkiye'de değerlendirilmesi
...
Bu maddenin 3'üncü, 4'üncü, 5'inci ve 7'inci bentlerinde sözü edilen değerlendirmeden
maksat, ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme yabancı memlekette yapılmışsa, Türkiye'de
ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya kârından
ayrılmasıdır."
hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde ise kurumlar
vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden
hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tepsinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki
hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun "İndirilecek Giderler" başlıklı 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının
(1) numaralı bendinde de ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel
giderlerin kurum kazancının tespitinde gider olarak indirileceği hüküm altına alınmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, söz konusu personele yapılan ücret ödemesinin, Gelir
Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin (1) numaralı bendinde göre kurum kazancının tespitinde
gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
II - Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:
"Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması" 15.02.2010 tarihinde
yürürlüğe girmiş olup hükümleri 01.01.2011 tarihinden itibaren uygulanmaktadır.
Anlaşmanın "Bağımlı Faaliyetler" başlıklı 15 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları
aşağıdaki gibidir:
" 1. 16, 18, 19 ve 20 nci maddelerin hükümleri saklı kalmak üzere, bir Akit Devlet mukiminin
bir hizmet dolayısıyla elde ettiği ücret, maaş ve diğer benzeri gelirler, bu hizmet diğer Akit Devlette
ifa edilmedikçe, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir. Hizmet diğer Devlette ifa edilirse,
buradan elde edilen gelir, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. 1 inci fıkra hükümlerine bakılmaksızın, bir Akit Devlet mukiminin diğer Akit Devlette ifa
ettiği bir hizmet dolayısıyla elde ettiği gelir, eğer:
a) Gelir elde eden kişi, diğer devlette ilgili takvim yılı içinde başlayan veya biten herhangi
bir oniki aylık dönemde bir veya birkaç seferde toplam 183 günü aşmayacak şekilde kalırsa, ve
b) Ödeme, diğer Devletin mukimi olmayan bir işveren tarafından veya böyle bir işveren
adına yapılırsa, ve
c) Ödeme, işverenin diğer Devlette sahip olduğu bir iş yerinden veya sabit yerden
yapılmazsa yalnızca ilk bahsedilen Devlette vergilendirilecektir."
Buna göre, 15 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca Gürcistan mukimi (yerleşik) bir kişinin
bağımlı faaliyetlerden elde ettiği gelirleri vergileme hakkı, hizmet Türkiye'de ifa edilmedikçe
yalnızca Gürcistan'a ait bulunmakta olup, hizmetin Türkiye'de ifa edilmesi durumunda ödenen
ücretlerin Türkiye'de vergilendirilmesi için yukarıda ikinci fıkrada belirtilen ve gerçekleşmesi
halinde yalnızca mukim olunan Devlete vergileme hakkı veren koşullardan en az birinin ihlal
edilmesi gerekmektedir. Bu üç şartın topluca gerçekleştiği durumda vergileme Gürcistan'da;
şartlardan birinin ihlali halinde ise vergileme Türkiye'de iç mevzuat hükümleri kapsamında
yapılacaktır.
Dolayısıyla temin edilen bilgiler ve yukarıda yer verilen Anlaşma maddeleri çerçevesinde
Türkiye'ye gelmeksizin Gürcistan'dan hizmet veren Gürcistan mukimi personele ait ücretleri
vergileme hakkı yalnızca Gürcistan'a ait bulunmaktadır.
Anlaşma hükümlerinin uygulanabilmesi için Gürcistan mukimi kişinin, Gürcistan'da tam
mükellef olduğunu ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede vergilendirildiğini Gürcistan
yetkili makamlarından alınacak bir belge (mukimlik belgesi) ile kanıtlaması ve bu belgenin aslı ile
birlikte Noter veya Gürcistan'daki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilecek Türkçe tercümesinin bir
örneğini ilgili vergi dairesi veya sorumlu sıfatıyla şirketinize ibraz etmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.